Drzewica (miasto)
Drzewica – miasto w woj. łódzkim, w powiecie opoczyńskim, siedziba gminy Drzewica. Położone nad rzeką Drzewiczką, na Wzniesieniach Południowomazowieckich, historycznie w Małopolsce.
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
![]() Zamek renesansowy | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Prawa miejskie |
1429–1870, 1987 | ||
Burmistrz |
Janusz Bernard Reszelewski | ||
Powierzchnia |
4,9 km² | ||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Strefa numeracyjna |
48 | ||
Kod pocztowy |
26-340 | ||
Tablice rejestracyjne |
EOP | ||
Położenie na mapie gminy Drzewica ![]() | |||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||
Położenie na mapie województwa łódzkiego ![]() | |||
Położenie na mapie powiatu opoczyńskiego ![]() | |||
![]() | |||
TERC (TERYT) |
1007024 | ||
SIMC |
0973346 | ||
Urząd miejski ul. Staszica 226-340 Drzewica | |||
Strona internetowa |
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto liczyło 3826 mieszkańców[1].
Siedziba fabryki nakryć stołowych "Gerlach" działającej od końca XIX stulecia. Prawa miejskie w latach 1429–1869 i od 1987 r.
W 1921 mieszkały tu 1662 osoby. We wsi znajdował się kościół katolicki i synagoga[2].
W końcu sierpnia 1942 r. Drzewica została opanowana przez oddział Gwardii Ludowej pod dowództwem Józefa Roguskiego ps. "Wilk". Zniszczono urząd gminy i posterunek policji. Uwolniono 15 chłopów aresztowanych za niedostarczenie kontyngentów[3]. 22 stycznia 1943 miała w tym mieście miejsce zbrodnia na tle rabunkowo-ideologicznym, (zdaniem historyków związanych ze środowiskiem kombatanckim GL-AL będąca odpowiedzią na wcześniejszy mord na kilku członkach GL[4]) dokonana przez komunistycznych partyzantów z oddziału Gwardii Ludowej pod dowództwem Izraela „Lwa” Ajzenmana[5].
Po wojnie ku czci partyzantów zbudowano na rynku w Drzewicy pomnik[6].
PołożenieEdytuj
Miasto leży we wschodnim krańcu województwa łódzkiego, w zachodniej części Równiny Radomskiej[7].
Od północy, wschodu i południa otoczona jest lasami.
Przez miasteczko przepływa rzeka Drzewiczka, prawy dopływ Pilicy, o naturalnym, meandrowym brzegu. Jej wody zasilają Zalew Drzewicki, spełniający funkcje retencyjno-rekreacyjne, o powierzchni 82 ha. Przez Drzewicę przepływa także rzeka Brzuśnia o pierwszej klasie czystości wody.
Historycznie należy do Małopolski. Leżało w ziemi sandomierskiej, następnie w województwie sandomierskim (w ziemi radomskiej[8]).
Miasto prywatne Królestwa Kongresowego położone było w 1827 roku w powiecie opoczyńskim, obwodzie opoczyńskim województwa sandomierskiego[9].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.
DemografiaEdytuj
- Piramida wieku mieszkańców Drzewicy w 2014 roku[10].
ZabytkiEdytuj
Według rejestru zabytków NID[11] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- kościół św. Łukasza, nr rej.: 297/A/56 z 26.10.1956, 338/A/67 z 21/06.1967 oraz 48/A z 7.05.1980
- cmentarz parafialny rzymskokatolicki, ul. Cmentarna, poł. XIX, nr rej.: 473/A z 5.11.1991
- cmentarz żydowski, ul. Kolejowa, XIX-1942, nr rej.: 472/A z 5.11.1991
- zespół zamkowy:
- zamek (ruina), 1527-35, nr rej.: 47/A z 28.04.1980, gotycko-renesansowy
- dwór (na podzamczu), XIX, nr rej.: 46/A z 28.04.1980
- park (pozostałości), XIX, nr rej.: 46/A z 28.04.1980
SportEdytuj
W mieście, od 1924 roku, działa klub piłki nożnej Gerlach Drzewica, występujący w klasie okręgowej[12].
W 2005 roku wybudowano sztuczny tor kajakarstwa górskiego, jedyny w Polsce położony na terenach nizinnych[13].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V.L. de Dantzig), Warszawa 1930, s. 203 .
- ↑ Józef Bolesław Gargas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 259
- ↑ Czesław Brzoza, Andrzej Sowa Historia Polski 1918-1945 2006 str. 633
- ↑ Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza : droga do władzy, 1941-1944, Warszawa: Fronda, 2006, s. 184-186, ISBN 83-60335-75-3 .
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 609
- ↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, 1994.
- ↑ Sebastian Piątkowski (red.): Z dziejów Radomia i regionu radomskiego w XVIII i XIX wieku. Radomskie Towarzystwo Naukowe, Radom 1997, s. 7.
- ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 108.
- ↑ Drzewica w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
- ↑ Informacja o klubie na jego oficjalnej stronie [dostęp 2020-07-14] (pol.).
- ↑ Tor kajakowy, www.drzewica.pl, 16 września 2013 [dostęp 2020-03-14] (pol.).
Linki zewnętrzneEdytuj
- Zamek w Drzewicy na stronie Zamki i Pałace województwa łódzkiego
- Wojciech Jaskuła: Polska. Drzewica – nad Brzuśnią i Drzewiczką. Gazeta.pl, 2010-11-22. [dostęp 2018-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-27)]. (pol.).
- Historia Żydów w Drzewicy na portalu Wirtualny Sztetl
- Wirtualny Spacer 360° po Zamku w Drzewicy (zamekdrzewica.republika.pl). zamekdrzewica.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-24)].
- Drzewica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 182 .
- Drzewica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 444 .
- Archiwalne widoki i publikacje związane z miejscowością w bibliotece Polona