Duewag/Siemens M/NGTx

M/NGTx – seria przegubowych, częściowo niskopodłogowych wagonów tramwajowych o udziale niskiej podłogi wynoszącym od 63% do 70%.

M/NGT6
Ilustracja
Od lewej do prawej: 6NGTWDE w Rostocku, MGT6D w Bradenbugu an der Havel, MGT6D w Heidelbergu, MGT6D w Halle, NF6D w Bochum, MGT6DE w Erfurcie.
Dane ogólne
Producent

Duewag, Siemens, Bombardier, Adtranz

Lata produkcji

1990–2001

Dane techniczne
Liczba członów

3

Długość

28 570–30 400 mm

Szerokość

2200–2400 mm

Rozstaw wózków

1000 mm
1435 mm
1458 mm

Układ osi

Bo’1’1’Bo’
B’1’1’B’ (NGT6C)

Wnętrze
Niskopodłogowość

63–70%

Konstrukcja

edytuj

M/NGTx to trójczłonowe, częściowo niskopodłogowe, jedno- lub dwukierunkowe, przegubowe wagony tramwajowe. Wyprodukowane wersje są normalnotorowe lub wąskotorowe. Możliwe było także dostosowanie wózków do niestandardowego rozstawu szyn (1458 mm w przypadku Lipska).

Oznaczenie

edytuj

Część tramwajów oznaczono zgodnie z następującym schematem[1]:

Pierwsza litera nazwy oznacza:

M – wagon wąskotorowy
N – wagon normalnotorowy

Druga i trzecia w kolejności litera oznacza, że tramwaj jest przegubowy (GT – Gelenktriebwagen), natomiast trzecia w kolejności cyfra odpowiada liczbie osi:

6 – wagon sześcioosiowy
8 – wagon ośmioosiowy

Niektóre przedsiębiorstwa stosowały własne oznaczenia.

Eksploatacja

edytuj
Państwo Miasto lub obszar Przewoźnik Rozstaw szyn Typ Oznaczenia przewoźnika Lata produkcji Liczba rodzaj Źródło
  Niemcy Bochum i Gelsenkirchen Verkehrsverbund Rhein-Ruhr 1000 mm 6Z NF6D 1992–1994 0 (42) nowy [2]
Stadtbahn Bonn Stadtwerke Bonn 1435 mm 6Z R1.1 1994 23 (24) [3]
Brandenburg an der Havel Verkehrsbetriebe Brandenburg an der Havel 1000 mm 6Z MGT6D 1995 4 [4]
1992/1993 2 używany [4]
Düsseldorf Rheinbahn 1435 mm 6E NF6 1996–2000 48 nowy [5]
Erfurt Erfurter Verkehrsbetriebe 1000 mm 6Z MGT6D 1994 4 [6][7][8]
6E MGT6DE 1996–1998 12 [6][7]
Halle HAVAG 1000 mm 6Z MGT6D 1996–2001 60 (62) [9]
Hilderberg RNV 1000 mm 6Z MGT6D 1994–1995 5 [10][11]
Schöneicher-Rüdersdorfer Straßenbahn SRS 1000 mm 6Z MGT6D 1994–1995 1 z 7 używany [12]
Kassel KVG 1435 mm 6E NGT6C 1990–1991 15 nowy [13]
1994 8 [13]
2 używany [13]
Lipsk LVB 1458 mm 8E NGT8 1994–1998 56 nowy [14]
Mülheim an der Ruhr Ruhrbahn 1000 mm 6Z NF6D 1995–1996 4 nowy[a] [15][16]
Oberhausen Ruhrbahn/STOAG 1000 mm 6Z NF6D 1996 6 nowy [15]
Rostock RSAG 1435 mm 6E 6NGTWDE 1994–1996 38 (40) [17]
  Polska Łódź MPK–Łódź 1000 mm 6Z NF6D 1992–1994 35 używany [18]
Poznań MPK Poznań 1435 mm 6Z R1.1 1994 1 z 24 [19]
 
NGT6C w Kassel

W latach 1990–1994 do Kassel dostarczono 25 niskopodłogowych wagonów tramwajowych typu NGT6C[13]. Była to pierwsza generacja tramwajów z bezosiowymi wózkami pod środkowym członem[20]. W odróżnieniu od podobnych tramwajów dostarczanych w następnych latach do innych miast, tramwaje dla Kassel były zasilane nie napięciem przemiennym, lecz napięciem stałym. Tramwaje otrzymały numery z zakresu 451–475[21]. Były to także pierwsze seryjnie produkowane, częściowo niskopodłogowe niemieckie tramwaje[22]. W maju 2017 r. dwa wagony zostały zezłomowane w konsekwencji uszkodzeń powstałych w wyniku wykolejeń[21].

6NGTWDE

edytuj
 
6NGTWDE w Rostocku

W latach 1994–1996 Rostock zakupił 40 normalnotorowych, niskopodłogowych wagonów tramwajowych z serii M/NGTx, którym nadano oznaczenie 6NGTWDE i przypisano serię numerów 651–690[17].

20 października 2020 roku około godziny 9:00 doszło do czołowego zderzenia dwóch tramwajów 6NGTWDE o numerach 659 i 679 na ulicy Hamburger[23].

2 marca 2022 roku o godzinie 13:30 na skrzyżowaniu Südring/Platz der Freundschaft doszło do zderzenia dwóch tramwajów 6NGTWDE w wyniku najechania tramwaju o numerze 661 na 686 w wyniku czego rannych zostało 35 osób[24][25]. Uszkodzenia obu pojazdów były na tyle duże, że zostały skasowane w styczniu 2023 roku[26].

Osobny artykuł: Siemens NF6.

Bochum i Łódź

edytuj
 
NF6D w Łodzi

W 1990 r. przedsiębiorstwo transportowe Bogestra z Bochum zamówiło 42 wagony tramwajowe typu MGT6D (miejscowe oznaczenie NF6D). Dostawy trwały w latach 1992–1994, a tramwajom nadano numery taborowe z zakresu 401–442[2].

W nocy z 11 na 12 kwietnia 2017 r. sprowadzono do Łodzi jeden tramwaj typu NF6D celem jego przetestowania na torowiskach łódzkiego systemu tramwajowego[27]. Po zakończeniu jazd próbnych, w lutym 2018 r. MPK Łódź podjęło decyzję o rozpisaniu przetargu na dostawę kolejnych tramwajów. Przetarg na 32 używane, częściowo niskopodłogowe wagony tramwajowe (z opcją na zakup kolejnych 2 egzemplarzy) rozstrzygnięto na korzyść bochumskiego przewoźnika Bogestra, z którym zawarto umowę o wartości 3 mln 150 tys. euro[28]. W lutym 2020 r. przedstawiono plany dotyczące modernizacji tramwajów, które zakładają zmianę malowania na łódzkie, modernizację napędu, pulpitu sterowniczego oraz oświetlenia, a także montaż rampy dla wózków oraz systemu informacji pasażerskiej[18].

Pozostałe miasta

edytuj

Tramwaje oznaczone jako NF6D kursują także w miastach Mülheim an der Ruhr (4 egzemplarze) i Oberhausen (6 egzemplarzy).

 
MGT6D w Halle
 
MGT6D w Erfurcie

Pierwszy tramwaj typu MGT6D zakupiono w 1992 r., natomiast kolejny w 1994 r. Te dwa wagony zostały wyprodukowane w zakładach Duewag oraz Siemens. Kolejne 60 wagonów typu MGT6D powstało już w zakładach Bombardier, Siemens i Adtranz. Ich dostawy rozpoczęły się w 1996 r. i zakończyły w 2001 r.[29]

Erfurt

edytuj

W 1994 r. do Erfurtu dostarczono pierwsze wąskotorowe, częściowo niskopodłogowe wagony tramwajowe typu MGT6D. Decyzję o zakupie tramwaju poprzedziło wypożyczenie podobnego tramwaju od przedsiębiorstwa transportowego HAVAG z miasta Halle (Saale). Cena jednego tramwaju wynosiła 3,3 mln DM[8]. Dostawy tramwajów typu MGT6D zakończono w 1998 r. Początkowo tramwaje nie mogły obsługiwać wszystkich linii, ponieważ istniała konieczność przebudowy niektórych torowisk, np. odcinka między Fischmarkt i Domplatz. W latach 2011–2015 tramwaje przeszły modernizację polegającą na montażu systemu monitoringu, nowych komputerów pokładowych, wyświetlaczy LED, nowych przycisków otwierania drzwi oraz systemu Wi-Fi[6][7]. W Erfurcie w marcu 2020 r. eksploatowano 16 wagonów typu MGT6D (w tym 4 dwukierunkowe i 12 jednokierunkowych).

Pozostałe miasta

edytuj

Tramwaje typu MGT6D eksploatowane są również w miastach Brandenburg an der Havel (4 egzemplarze) i Heidelberg (12 egzemplarzy).

 
NGT8D w Lipsku

56 ośmioosiowych wagonów tramwajowych typu NGT8 (oznaczenie miejscowe: Typ 36) było pierwszą nowoczesną serią niskopodłogowych tramwajów w Lipsku. Tramwaje NGT8 wyprodukowało konsorcjum firm Duewag, Waggonbau Bautzen (DWA), ABB i Siemens, dostawy trwały w latach 1994–1998[30]. W porównaniu z podtypem MGT6D pojedyncze wózki bezosiowe zastąpiono wózkami z dwiema osiami.

W 1994 r. w zakładach Siemens i Duewag przewoźnik z Bonn zakupił 24 trójczłonowe, dwukierunkowe, częściowo niskopodłogowe tramwaje NGT6, które oznaczył jako typ R1.1[3]. Skrajne człony tramwaju zamontowane są na konwencjonalnych, dwuosiowych wózkach, natomiast środkowy człon opiera się na pojedynczych wózkach bezosiowych.

13 grudnia 2024 roku MPK Poznań zawarł umowę z Stadtwerke Bonn na zakup wszystkich dwudziestu czterech R.1.1[31]. 31 stycznia 2025 roku pierwszy tramwaj z niemieckim numerem bocznym 9460 dotarł do odbiorcy[19].

  1. Dodatkowo zakup używanego tramwaju z Bochum z przeznaczeniem na części zamienne

Przypisy

edytuj
  1. NGT8 [online], l-nv.de [dostęp 2020-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-16] (niem.).
  2. a b DUEWAG / Siemens – MGT6D [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30].
  3. a b Niederflurstraßenbahnwagen R1.1 [online], - infoportal.mobil.nrw [dostęp 2020-03-30] (niem.).
  4. a b Branderburg [online], strassenbahn-online.de [dostęp 2024-12-27] (pol.).
  5. Fuhrpark Rheinbahn Düsseldorf. [dostęp 2014-12-27]. (niem.).
  6. a b c strassenbahn-erfurt.de | Wagenpark MGT6D – aktuelle Bestandsliste [online], www.strassenbahn-erfurt.de [dostęp 2020-03-30].
  7. a b c strassenbahn-erfurt.de | Wagenpark MGT6DE – aktuelle Bestandsliste [online], www.strassenbahn-erfurt.de [dostęp 2020-03-30].
  8. a b DUEWAG / Siemens – MGT6D [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30].
  9. Halle [online], strassenbahn-online.de [dostęp 2024-12-27] (pol.).
  10. Rhein-Neckar Verkehr: Skoda trams gradually replace older stock [online], Urban Transport Magazine, 1 maja 2024 [dostęp 2025-01-03] (ang.).
  11. Mathias Broll, Der Fuhrpark im Wandel [online], blog.rnv-online.de, 24 października 2024 [dostęp 2025-01-03] (niem.).
  12. MGT6D - Niederflur-Gelenktriebwagen - TW-61 (...) bis TW-71 [online], Tram2000 [dostęp 2025-03-01] (niem.).
  13. a b c d Tram2000 Kassel [online], www.tram2000.com [dostęp 2020-03-30].
  14. Städtischer Nahverkehr Leipzig [online], l-nv.info [dostęp 2024-12-27] (niem.).
  15. a b NIEDERFLUR-STRASSENBAHNWAGEN MGT6D [online], infoportal.mobil.nrw, 2 sierpnia 2024 [dostęp 2024-12-27] (niem.).
  16. First low-floor generation facing end of service at BoGeStra [online], Urban Transport Magazine [dostęp 2024-12-27] (ang.).
  17. a b DUEWAG / Siemens – 6NGTWDE [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30].
  18. a b Łódź: Nieco mniejszy zakres modernizacji NF6D. Dostawy trwają [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
  19. a b Pierwszy tramwaj z Bonn już w Poznaniu [online], Transport Publiczny, 31 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
  20. Neuartiges Fahrwerk für Straßenbahnen – DER SPIEGEL 51/1991 [online], www.spiegel.de [dostęp 2020-03-30].
  21. a b DUEWAG / Siemens – NGT6C [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30].
  22. Kassel, Straßenbahn- Grundsanierung, kiepe.knorr-bremse.com [dostęp 2020-03-30] (niem.).
  23. Wartungswagen der RSAG führt Bremstests durch, mit Passagieren besetzte Straßenbahn fährt auf - Zwei Wagen springen aus den Gleisen - Fahrer eingeklemmt und schwer verletzt, zwei Fahrgäste erleiden ebenfalls schwere Verletzungen [online], nonstopnews.de, 20 października 2020 [dostęp 2025-02-02] (niem.).
  24. Christian, Straßenbahnunfall in Rostock [online], kohlhof.de, 2 marca 2022 [dostęp 2025-02-02] (niem.).
  25. Schwerer Straßenbahn-Unfall in der Südstadt [online], rostock-heute.de, 2 marca 2022 [dostęp 2025-02-02] (niem.).
  26. Rostock, DWA 6NGTWDE [online], Transphoto [dostęp 2025-02-02] (pol.).
  27. Łódź: NF6D zdał egzamin. Czy MPK kupi kolejne? [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
  28. Łódź w oczekiwaniu na kolejne tramwaje z Bochum. Do końca lipca ma przyjechać 10 [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
  29. DUEWAG / Siemens – MGT6D [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30].
  30. DUEWAG / Siemens – NGT8 [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30].
  31. MPK Poznań kupiło używane tramwaje z Bonn [online], Transport Publiczny, 1 marca 2025 [dostęp 2025-03-01] (pol.).