Duewag/Siemens M/NGTx
M/NGTx – seria przegubowych, częściowo niskopodłogowych wagonów tramwajowych o udziale niskiej podłogi wynoszącym od 63% do 70%.
![]() Od lewej do prawej: 6NGTWDE w Rostocku, MGT6D w Bradenbugu an der Havel, MGT6D w Heidelbergu, MGT6D w Halle, NF6D w Bochum, MGT6DE w Erfurcie. | |
Dane ogólne | |
Producent | |
---|---|
Lata produkcji |
1990–2001 |
Dane techniczne | |
Liczba członów |
3 |
Długość |
28 570–30 400 mm |
Szerokość |
2200–2400 mm |
Rozstaw wózków |
1000 mm |
Układ osi |
Bo’1’1’Bo’ |
Wnętrze | |
Niskopodłogowość |
63–70% |
Konstrukcja
edytujM/NGTx to trójczłonowe, częściowo niskopodłogowe, jedno- lub dwukierunkowe, przegubowe wagony tramwajowe. Wyprodukowane wersje są normalnotorowe lub wąskotorowe. Możliwe było także dostosowanie wózków do niestandardowego rozstawu szyn (1458 mm w przypadku Lipska).
Oznaczenie
edytujCzęść tramwajów oznaczono zgodnie z następującym schematem[1]:
Pierwsza litera nazwy oznacza:
- M – wagon wąskotorowy
- N – wagon normalnotorowy
Druga i trzecia w kolejności litera oznacza, że tramwaj jest przegubowy (GT – Gelenktriebwagen), natomiast trzecia w kolejności cyfra odpowiada liczbie osi:
- 6 – wagon sześcioosiowy
- 8 – wagon ośmioosiowy
Niektóre przedsiębiorstwa stosowały własne oznaczenia.
Eksploatacja
edytujPaństwo | Miasto lub obszar | Przewoźnik | Rozstaw szyn | Typ | Oznaczenia przewoźnika | Lata produkcji | Liczba | rodzaj | Źródło |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Niemcy | Bochum i Gelsenkirchen | Verkehrsverbund Rhein-Ruhr | 1000 mm | 6Z | NF6D | 1992–1994 | 0 (42) | nowy | [2] |
Stadtbahn Bonn | Stadtwerke Bonn | 1435 mm | 6Z | R1.1 | 1994 | 23 (24) | [3] | ||
Brandenburg an der Havel | Verkehrsbetriebe Brandenburg an der Havel | 1000 mm | 6Z | MGT6D | 1995 | 4 | [4] | ||
1992/1993 | 2 | używany | [4] | ||||||
Düsseldorf | Rheinbahn | 1435 mm | 6E | NF6 | 1996–2000 | 48 | nowy | [5] | |
Erfurt | Erfurter Verkehrsbetriebe | 1000 mm | 6Z | MGT6D | 1994 | 4 | [6][7][8] | ||
6E | MGT6DE | 1996–1998 | 12 | [6][7] | |||||
Halle | HAVAG | 1000 mm | 6Z | MGT6D | 1996–2001 | 60 (62) | [9] | ||
Hilderberg | RNV | 1000 mm | 6Z | MGT6D | 1994–1995 | 5 | [10][11] | ||
Schöneicher-Rüdersdorfer Straßenbahn | SRS | 1000 mm | 6Z | MGT6D | 1994–1995 | 1 z 7 | używany | [12] | |
Kassel | KVG | 1435 mm | 6E | NGT6C | 1990–1991 | 15 | nowy | [13] | |
1994 | 8 | [13] | |||||||
2 | używany | [13] | |||||||
Lipsk | LVB | 1458 mm | 8E | NGT8 | 1994–1998 | 56 | nowy | [14] | |
Mülheim an der Ruhr | Ruhrbahn | 1000 mm | 6Z | NF6D | 1995–1996 | 4 | nowy[a] | [15][16] | |
Oberhausen | Ruhrbahn/STOAG | 1000 mm | 6Z | NF6D | 1996 | 6 | nowy | [15] | |
Rostock | RSAG | 1435 mm | 6E | 6NGTWDE | 1994–1996 | 38 (40) | [17] | ||
Polska | Łódź | MPK–Łódź | 1000 mm | 6Z | NF6D | 1992–1994 | 35 | używany | [18] |
Poznań | MPK Poznań | 1435 mm | 6Z | R1.1 | 1994 | 1 z 24 | [19] |
NGT6C
edytujW latach 1990–1994 do Kassel dostarczono 25 niskopodłogowych wagonów tramwajowych typu NGT6C[13]. Była to pierwsza generacja tramwajów z bezosiowymi wózkami pod środkowym członem[20]. W odróżnieniu od podobnych tramwajów dostarczanych w następnych latach do innych miast, tramwaje dla Kassel były zasilane nie napięciem przemiennym, lecz napięciem stałym. Tramwaje otrzymały numery z zakresu 451–475[21]. Były to także pierwsze seryjnie produkowane, częściowo niskopodłogowe niemieckie tramwaje[22]. W maju 2017 r. dwa wagony zostały zezłomowane w konsekwencji uszkodzeń powstałych w wyniku wykolejeń[21].
6NGTWDE
edytujW latach 1994–1996 Rostock zakupił 40 normalnotorowych, niskopodłogowych wagonów tramwajowych z serii M/NGTx, którym nadano oznaczenie 6NGTWDE i przypisano serię numerów 651–690[17].
20 października 2020 roku około godziny 9:00 doszło do czołowego zderzenia dwóch tramwajów 6NGTWDE o numerach 659 i 679 na ulicy Hamburger[23].
2 marca 2022 roku o godzinie 13:30 na skrzyżowaniu Südring/Platz der Freundschaft doszło do zderzenia dwóch tramwajów 6NGTWDE w wyniku najechania tramwaju o numerze 661 na 686 w wyniku czego rannych zostało 35 osób[24][25]. Uszkodzenia obu pojazdów były na tyle duże, że zostały skasowane w styczniu 2023 roku[26].
NF6
edytujNF6D
edytujBochum i Łódź
edytujW 1990 r. przedsiębiorstwo transportowe Bogestra z Bochum zamówiło 42 wagony tramwajowe typu MGT6D (miejscowe oznaczenie NF6D). Dostawy trwały w latach 1992–1994, a tramwajom nadano numery taborowe z zakresu 401–442[2].
W nocy z 11 na 12 kwietnia 2017 r. sprowadzono do Łodzi jeden tramwaj typu NF6D celem jego przetestowania na torowiskach łódzkiego systemu tramwajowego[27]. Po zakończeniu jazd próbnych, w lutym 2018 r. MPK Łódź podjęło decyzję o rozpisaniu przetargu na dostawę kolejnych tramwajów. Przetarg na 32 używane, częściowo niskopodłogowe wagony tramwajowe (z opcją na zakup kolejnych 2 egzemplarzy) rozstrzygnięto na korzyść bochumskiego przewoźnika Bogestra, z którym zawarto umowę o wartości 3 mln 150 tys. euro[28]. W lutym 2020 r. przedstawiono plany dotyczące modernizacji tramwajów, które zakładają zmianę malowania na łódzkie, modernizację napędu, pulpitu sterowniczego oraz oświetlenia, a także montaż rampy dla wózków oraz systemu informacji pasażerskiej[18].
Pozostałe miasta
edytujTramwaje oznaczone jako NF6D kursują także w miastach Mülheim an der Ruhr (4 egzemplarze) i Oberhausen (6 egzemplarzy).
MGT6D
edytujHalle
edytujPierwszy tramwaj typu MGT6D zakupiono w 1992 r., natomiast kolejny w 1994 r. Te dwa wagony zostały wyprodukowane w zakładach Duewag oraz Siemens. Kolejne 60 wagonów typu MGT6D powstało już w zakładach Bombardier, Siemens i Adtranz. Ich dostawy rozpoczęły się w 1996 r. i zakończyły w 2001 r.[29]
Erfurt
edytujW 1994 r. do Erfurtu dostarczono pierwsze wąskotorowe, częściowo niskopodłogowe wagony tramwajowe typu MGT6D. Decyzję o zakupie tramwaju poprzedziło wypożyczenie podobnego tramwaju od przedsiębiorstwa transportowego HAVAG z miasta Halle (Saale). Cena jednego tramwaju wynosiła 3,3 mln DM[8]. Dostawy tramwajów typu MGT6D zakończono w 1998 r. Początkowo tramwaje nie mogły obsługiwać wszystkich linii, ponieważ istniała konieczność przebudowy niektórych torowisk, np. odcinka między Fischmarkt i Domplatz. W latach 2011–2015 tramwaje przeszły modernizację polegającą na montażu systemu monitoringu, nowych komputerów pokładowych, wyświetlaczy LED, nowych przycisków otwierania drzwi oraz systemu Wi-Fi[6][7]. W Erfurcie w marcu 2020 r. eksploatowano 16 wagonów typu MGT6D (w tym 4 dwukierunkowe i 12 jednokierunkowych).
Pozostałe miasta
edytujTramwaje typu MGT6D eksploatowane są również w miastach Brandenburg an der Havel (4 egzemplarze) i Heidelberg (12 egzemplarzy).
NGT8D
edytuj56 ośmioosiowych wagonów tramwajowych typu NGT8 (oznaczenie miejscowe: Typ 36) było pierwszą nowoczesną serią niskopodłogowych tramwajów w Lipsku. Tramwaje NGT8 wyprodukowało konsorcjum firm Duewag, Waggonbau Bautzen (DWA), ABB i Siemens, dostawy trwały w latach 1994–1998[30]. W porównaniu z podtypem MGT6D pojedyncze wózki bezosiowe zastąpiono wózkami z dwiema osiami.
R.1.1
edytujW 1994 r. w zakładach Siemens i Duewag przewoźnik z Bonn zakupił 24 trójczłonowe, dwukierunkowe, częściowo niskopodłogowe tramwaje NGT6, które oznaczył jako typ R1.1[3]. Skrajne człony tramwaju zamontowane są na konwencjonalnych, dwuosiowych wózkach, natomiast środkowy człon opiera się na pojedynczych wózkach bezosiowych.
13 grudnia 2024 roku MPK Poznań zawarł umowę z Stadtwerke Bonn na zakup wszystkich dwudziestu czterech R.1.1[31]. 31 stycznia 2025 roku pierwszy tramwaj z niemieckim numerem bocznym 9460 dotarł do odbiorcy[19].
Uwagi
edytuj- ↑ Dodatkowo zakup używanego tramwaju z Bochum z przeznaczeniem na części zamienne
Przypisy
edytuj- ↑ NGT8 [online], l-nv.de [dostęp 2020-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-16] (niem.).
- ↑ a b DUEWAG / Siemens – MGT6D [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ a b Niederflurstraßenbahnwagen R1.1 [online], - infoportal.mobil.nrw [dostęp 2020-03-30] (niem.).
- ↑ a b Branderburg [online], strassenbahn-online.de [dostęp 2024-12-27] (pol.).
- ↑ Fuhrpark Rheinbahn Düsseldorf. [dostęp 2014-12-27]. (niem.).
- ↑ a b c strassenbahn-erfurt.de | Wagenpark MGT6D – aktuelle Bestandsliste [online], www.strassenbahn-erfurt.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ a b c strassenbahn-erfurt.de | Wagenpark MGT6DE – aktuelle Bestandsliste [online], www.strassenbahn-erfurt.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ a b DUEWAG / Siemens – MGT6D [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ Halle [online], strassenbahn-online.de [dostęp 2024-12-27] (pol.).
- ↑ Rhein-Neckar Verkehr: Skoda trams gradually replace older stock [online], Urban Transport Magazine, 1 maja 2024 [dostęp 2025-01-03] (ang.).
- ↑ Mathias Broll , Der Fuhrpark im Wandel [online], blog.rnv-online.de, 24 października 2024 [dostęp 2025-01-03] (niem.).
- ↑ MGT6D - Niederflur-Gelenktriebwagen - TW-61 (...) bis TW-71 [online], Tram2000 [dostęp 2025-03-01] (niem.).
- ↑ a b c d Tram2000 Kassel [online], www.tram2000.com [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ Städtischer Nahverkehr Leipzig [online], l-nv.info [dostęp 2024-12-27] (niem.).
- ↑ a b NIEDERFLUR-STRASSENBAHNWAGEN MGT6D [online], infoportal.mobil.nrw, 2 sierpnia 2024 [dostęp 2024-12-27] (niem.).
- ↑ First low-floor generation facing end of service at BoGeStra [online], Urban Transport Magazine [dostęp 2024-12-27] (ang.).
- ↑ a b DUEWAG / Siemens – 6NGTWDE [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ a b Łódź: Nieco mniejszy zakres modernizacji NF6D. Dostawy trwają [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
- ↑ a b Pierwszy tramwaj z Bonn już w Poznaniu [online], Transport Publiczny, 31 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
- ↑ Neuartiges Fahrwerk für Straßenbahnen – DER SPIEGEL 51/1991 [online], www.spiegel.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ a b DUEWAG / Siemens – NGT6C [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ Kassel, Straßenbahn- Grundsanierung, kiepe.knorr-bremse.com [dostęp 2020-03-30] (niem.).
- ↑ Wartungswagen der RSAG führt Bremstests durch, mit Passagieren besetzte Straßenbahn fährt auf - Zwei Wagen springen aus den Gleisen - Fahrer eingeklemmt und schwer verletzt, zwei Fahrgäste erleiden ebenfalls schwere Verletzungen [online], nonstopnews.de, 20 października 2020 [dostęp 2025-02-02] (niem.).
- ↑ Christian, Straßenbahnunfall in Rostock [online], kohlhof.de, 2 marca 2022 [dostęp 2025-02-02] (niem.).
- ↑ Schwerer Straßenbahn-Unfall in der Südstadt [online], rostock-heute.de, 2 marca 2022 [dostęp 2025-02-02] (niem.).
- ↑ Rostock, DWA 6NGTWDE [online], Transphoto [dostęp 2025-02-02] (pol.).
- ↑ Łódź: NF6D zdał egzamin. Czy MPK kupi kolejne? [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
- ↑ Łódź w oczekiwaniu na kolejne tramwaje z Bochum. Do końca lipca ma przyjechać 10 [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2020-03-30] (pol.).
- ↑ DUEWAG / Siemens – MGT6D [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ DUEWAG / Siemens – NGT8 [online], www.strassenbahn-online.de [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ MPK Poznań kupiło używane tramwaje z Bonn [online], Transport Publiczny, 1 marca 2025 [dostęp 2025-03-01] (pol.).