Dylan Klebold

Amerykański licealista, jeden z dwóch sprawców masakry w Columbine High School

Dylan Bennet Klebold (ur. 11 września 1981 w Lakewood w stanie Kolorado, zm. 20 kwietnia 1999 w Columbine koło Littleton w Kolorado) – amerykański masowy morderca, który w dniu 20 kwietnia 1999 roku razem ze swoim przyjacielem Erikiem Harrisem dokonał masakry w Columbine High School, zabijając 13 osób i raniąc 24 inne. Była to jedna z najkrwawszych strzelanin szkolnych w dziejach USA i pozostaje jedną z najbardziej niesławnych strzelanin w historii. Popełnił samobójstwo wraz z Harrisem, nim do budynku wkroczyła policja[2].

Dylan Klebold
Vodka[1]
Data i miejsce urodzenia

11 września 1981
Lakewood, Kolorado, Stany Zjednoczone

Data i miejsce śmierci

20 kwietnia 1999
Columbine k. Littleton, Kolorado, Stany Zjednoczone

Przyczyna śmierci

samobójstwo – strzał z broni palnej w skroń

Zawód, zajęcie

uczeń Columbine High School, pracownik w Blackjack Pizza[potrzebny przypis]

Rodzice

Thomas Klebold
Susan Yassenoff

Urodził się w Lakewood w stanie Kolorado i mieszkał blisko zaatakowanej szkoły Columbine[3].

Przyjaźnił się w szkole Columbine z członkami szkolnej kliki Mafii Długich Płaszczy, ale sam nie był jej oficjalnym członkiem; wyznacznikiem przynależności właśnie do tej grupy było noszenie czarnego długiego płaszcza, nawet w upalne dni, a Harris i Klebold nosili czasami takie ubrania, przez co mylono ich z członkami tego zrzeszenia[4]. W opinii ekspertyz sporządzonych po ataku przez FBI, Klebold był depresyjnym nastolatkiem z wybuchami agresji. Wyjawiał niską samoocenę, był lękowy i pełen złości i nienawiści wobec osób, które źle go traktowały. Był on także prześladowany w szkole wraz z Harrisem[5], miał depresyjny nastrój[6], używał rasistowskiego języka[7], nie był leczony psychiatrycznie[6], a także był konsumentem wielu brutalnych treści kultury masowej[8] – motywy Harrisa i jego towarzysza jednak wciąż pozostają przedmiotem sporów i kontrowersji.

Harris i Klebold stali się po wielu latach od masakry ikonami popkultury – duet nastoletnich zabójców jest często przedstawiany lub wspominany w filmach i telewizji (Zabawy z bronią), grach komputerowych (Super Columbine Massacre RPG!), muzyce (Youth of the Nation, Pumped Up Kicks) i książkach (książka Columbine). W ostatnich latach wielu zamachowców, którzy atakowali swoje szkoły lub inne miejsca publiczne w krajach zachodnich, inspirowało się Harrisem i Kleboldem[9]. Osoby inspirujące się ich działaniami lub wyrażające dla nich sympatię nazywani są Columbiners i tworzą swego rodzaju społeczność internetową. Inni tworzą cosplaye lub przebierają się w charakterystyczne ubrania Harrisa i Klebolda na Halloween[10].

Życiorys edytuj

Urodził się w Lakewood w Kolorado jako syn Thomasa i Susan Kleboldów, miał starszego brata Byrona, z którymi razem mieszkał w mieście Lakewood[11]. Po urodzeniu miał powikłania zdrowotne w wyniku czego musiał być wtedy leczony[12].

Rodzice Klebolda poznali się kiedy studiowali razem sztukę na Ohio State University[13]. Matka Dylana zajmowała się niepełnosprawnymi uczniami w jednej ze szkół wyższych. Rodzice Dylana byli pacyfistami i wyznawali luteranizm. Dylan uczęszczał wraz z bratem na uroczystości religijne wraz z rodzicami kiedy był małym dzieckiem, ale kwestia jego przekonań religijnych w późniejszym okresie pozostaje niejasna[14]. Matka Dylana dała mu imię na cześć poety Dylana Thomasa[15].

Od 1990 rodzina Kleboldów mieszkała w Deer Creek Canyon niedaleko Lakewood. Od małego Dylan był inteligentnym i bystrym dzieckiem, rodzice zapisali go do szkoły dla wybitnie uzdolnionych dzieci. W wyniku uczęszczania do niej odizolował się od swoich rówieśników i gdy w 1996 poszedł do szkoły średniej w Columbine wraz z wcześniej poznanym kolegą Erikiem Harrisem, było mu trudno zaaklimatyzować się w nowych warunkach szkolnych[16].

W szkole podstawowej Klebold zaczął grać w baseballa, piłkę nożną i t-balla i poznał w tym okresie kolegę Brooksa Browna, który potem został jednym z najlepszych przyjaciół Klebolda i Harrisa[17].

W 1996 roku poszedł do Columbine High School, miał tam wielu przyjaciół[5], oprócz Harrisa byli to między innymi Zachary Heckler, Robyn Anderson[18] czy Devon Adams.

Przyjaźń z Harrisem i osobowość edytuj

W okresie kiedy uczęszczali oni do szkoły Columbine High, Dylan i Eric stali się niemal nierozłączni - chodzili na kręgle, grali razem w Dooma i brali razem udział w różnych przedsięwzięciach w szkole[19].

Klebold był nieśmiały w stosunku do dziewcząt, nieco skrępowany w relacjach społecznych z innymi ludźmi[20], nerwowy i agresywny lub porywczy z charakteru, ale wiele osób odnotowało drastyczną zmianę w jego zachowaniu w ostatnim roku jego życia[18].

Nauka w Columbine High School edytuj

Dylan dobrze się uczył w szkole Columbine, tak jak Harris; obaj byli jednak bardzo niepopularnymi uczniami w szkole i byli celem szkolnych prześladowców[21].

Klebold i Harris przyjaźnili się z członkami szkolnej kliki Mafii Długich Płaszczy, ale nie byli jej członkami[22]. Trzy dni przed strzelaniną Klebold był na potańcówkach szkolnych z koleżanką Robyn Anderson[23].

Klebold i Harris pomagali w szkole Columbine m.in. zarządzać szkolnymi serwerami komputerowymi i w tym okresie stali się także bardzo aktywni w internecie za pośrednictwem swoich osobistych komputerów; Dylan był znany w internecie pod pseudonimem Vodka[24].

Próba kradzieży sprzętu elektronicznego edytuj

W 1998 roku w styczniu Dylan włamał się do zaparkowanego samochodu wraz z Harrisem i próbował ukraść z niego sprzęt elektroniczny. Próba kradzieży zakończyła się dla nich niepowodzeniem i zostali przyłapani przez policjanta, a następnie oskarżeni m.in. o kradzież i przywłaszczenie. Zostali obaj skierowani do programu o nazwie Juvenile Diversion, w wyniku którego mieli poprawić swoje zachowanie. Zostali zwolnieni przedwcześnie z powodu dobrego sprawowania - ich skrucha była jednak udawana, oboje później mieli chęć zemsty za przyłapanie ich na kradzieży[25].

Masakra edytuj

W dniu 20 kwietnia 1999 roku Dylan i Eric przyjechali w osobnych samochodach pod szkołę Columbine, po czym weszli do niej, podłożyli skonstruowane przez siebie na podstawie instrukcji z internetu bomby na stołówce (ostatecznie nie wybuchły one), po czym wyszli ze szkoły czekając na eksplozję, a kiedy ta nie nastąpiła - wyjęli broń i dokonali masakry podczas której zabili 13 osób w szkole. Klebold zabił 5 osób - Kyle'a Velasqueza, Matthew Kechtera, Lauren Townsend, Johna Tomlina i Coreya DePootera; wszystkich zabił w bibliotece[26], w której następnie popełnił samobójstwo wraz z Harrisem[27].

Klebold popełnił samobójstwo przez strzał z pistoletu maszynowego w lewą skroń[27]; broń palną użytą w masakrze obaj sprawcy pozyskali za pośrednictwem swoich przyjaciół[28].

Motyw edytuj

Klebold był prześladowany w szkole wraz z Harrisem, chociaż znacznie mniej razy niż ten drugi[5] - obaj byli wyzywani od homoseksualistów (nie ma dowodów na żadne homoseksualne zachowania u sprawców[29]), a raz zostali obrzucani przez ich prześladowców ze szkoły tamponami z keczupem, po czym prześladowcy wyzywali ich od pedałów i biegali wokół nich śmiejąc się[21]. Dylan wielokrotnie w swoim dzienniku wyrażał pogardę wobec szkolnych prześladowców[30].

Sprawcy nagrali przed atakiem na taśmach kilka filmów - stały się one znane jako taśmy piwniczne. Zostały one jednak zniszczone w 2011 roku ponieważ policja obawiała się, że zainspirują one naśladowców. Ten krok był krytykowany ponieważ na taśmach znajdowały się, jak wynika z opisów nielicznych z osób które je widziały, ważne informacje odnośnie motywów sprawców[31].

Po masakrze media usiłowały ustalić na własną rękę motywy sprawców, co skończyło się nagonką na wiele osób, które oskarżono o rzekome inspirowanie sprawców by popełnić masakrę, jak było w przypadku muzyka industrialnego Marilyn Mansona[32] którego kontrowersyjne zachowanie i teksty utworów były przedstawiane jako przesłanie dla sprawców podobnych masakr by popełniać ataki; sprawcy słuchali muzyki industrialnej, a Dylan miał plakat Mansona w swoim pokoju, ale zapytany o niego przez swoją matkę powiedział, że nie przepada konkretnie za jego zespołem i podoba mu się jedynie ten rodzaj muzyki[33].

Klebold miał depresję z powodu zawodu miłosnego, o czym rozpisywał się w swoim pamiętniku[34].

Dylan prawdopodobnie cierpiał na psychozę - zachowywał się dziwnie w obecności wielu osób a zarazem był skrajnie nieśmiały, interpretował proste wydarzenia jako spisek przeciw niemu, a w pamiętniku często przekształcał zwykłe słowa w słowa, które nie istnieją, co jest charakterystyczne dla psychotyków bądź schizofreników[35].

Reakcja matki Dylana na masakrę edytuj

Susan Klebold wydała w 2016 roku książkę A Mother's Reckoning: Living in the Aftermath of Tragedy, w której opisała swoją reakcję na masakrę popełnioną przez jej syna i jego przyjaciela[36]. Przez pierwsze dni po masakrze była całkowicie rozbita psychicznie, a w następnych miesiącach znacznie pogorszył się jej stan zdrowia. Obecnie zajmuje się ona udzielaniem wsparcia młodzieży w kryzysie życiowym i edukuje rodziców nastolatków w jaki sposób reagować na niepokojące oznaki u ich dzieci, nauczona własnymi doświadczeniami z Dylanem i przeoczeniem u niego takich oznak[37].

Naśladowcy edytuj

Po masakrze w Columbine było wielu naśladowców, którzy inspirowali się działaniami Dylana i Erica; kilku z nich było szczególnie zafascynowanych Kleboldem. W 2017 roku w rosyjskiej miejscowości pod Moskwą nastolatek Michaił Piwniew postrzelił 4 osoby z wiatrówki w szkole - w internecie był znany pod nazwami Vodka i Klebold co było oczywistym nawiązaniem do Dylana. Sprawca masakry w Santa Fe w Teksasie w USA z 2018 roku Dimitrios Pagourtzis pisał pamiętnik, w którym nawiązał do Klebolda sposobem pisania[38].

Teorie i tajemnice edytuj

W przypadku Dylana Klebolda pojawiły się kontrowersje odnośnie okoliczności jego śmierci, albowiem gdy znaleziono go w bibliotece, domniemana broń z której dokonał strzału samobójczego znajdowała się w jego prawej ręce, a Dylan był leworęczny[39].

Przypisy edytuj

  1. Dylan Klebold Biography. biography.com. [dostęp 2018-06-23]. (ang.).
  2. https://extras.denverpost.com/news/shot0424w.htm
  3. http://edition.cnn.com/SPECIALS/2000/columbine.cd/Pages/SUSPECTS_TEXT.htm
  4. https://www.lamarledger.com/2019/04/12/columbine-high-school-shooting-focused-on-trench-coat-mafia/
  5. a b c https://archive.org/details/pdfy-pC_WzWbOzxls5ms1
  6. a b https://archive.org/details/comprehendingcol00lark
  7. https://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/daily/april99/suspects042299.htm
  8. http://acolumbinesite.com/dylan/writing/journal/journal.html
  9. https://www.researchgate.net/publication/247751861
  10. https://www.foxnews.com/us/2-kentucky-high-school-girls-suspended-after-dressing-up-as-columbine-shooters-for-halloween
  11. Dylan Klebold led life of religious contradictions. jweekly.com, 1999-04-30. [dostęp 2018-06-21]. (ang.).
  12. https://www.cpr.org/show-segment/ill-never-know-if-i-could-have-prevented-it-says-mother-of-columbine-shooter/
  13. https://extras.denverpost.com/news/shot0502c.htm
  14. https://web.archive.org/web/20070329233932/http://www.jewishsf.com/content/2-0-/module/displaystory/story_id/11140/edition_id/213/format/html/displaystory.html
  15. A Mother's Reckoning: Living in the Aftermath of Tragedy, str. 84
  16. Najgłośniejsza z dotychczasowych masakr w Kolorado - w liceum w Columbine. wyborcza.pl, 2012-07-20. [dostęp 2018-06-21].
  17. http://www.cnn.com/SPECIALS/2000/columbine.cd/Pages/SUSPECTS_TEXT.htm
  18. a b http://www.acolumbinesite.com/dylan.php
  19. https://www.westword.com/news/forgiving-my-columbine-high-school-friend-dylan-klebold-5834485
  20. https://www.theguardian.com/world/2009/apr/25/dave-cullen-columbine
  21. a b http://www.westword.com/2000-07-13/news/the-missing-motive/
  22. https://books.google.com/books?id=eHQ7OgAACAAJ
  23. https://www.webcitation.org/5bqJpfpg0?url=http://denver.rockymountainnews.com/shooting/0822fata1.shtml
  24. http://edition.cnn.com/US/9904/21/harris.profile.02/index.html
  25. https://books.google.com/books?id=ZkMoCwAAQBAJ&q=a+very+bright+individual+who+is+likely+to+succeed+in+life&pg=PT46
  26. http://www.acolumbinesite.com/victim/memoriam.php
  27. a b https://web.archive.org/web/20010221031521/http://denver.rockymountainnews.com/shooting/0822fata1.shtml
  28. http://extras.denverpost.com/news/shot1113.htm
  29. https://www.independent.co.uk/news/world/americas/the-cult-of-eric-and-dylan-73697.html
  30. http://www.acolumbinesite.com/dylan/writing/journal/jindex.php
  31. https://www.westword.com/news/columbine-killers-basement-tapes-destroyed-6283043
  32. https://www.rollingstone.com/culture/news/columbine-whose-fault-is-it-19990624
  33. http://www.acolumbinesite.com/reports/cr/p10501-10600.pdf
  34. https://www.usatoday.com/news/nation/2009-04-13-columbine-myths_N.htm
  35. https://schoolshooters.info/sites/default/files/rampage_school_shooters_typology_1.2.pdf
  36. https://abcnews.go.com/US/columbine-shooters-mother-sue-klebold-hold-1st-tv/story?id=32640658
  37. https://www.amothersreckoning.com/a-note-from-sue-klebold
  38. https://www.nytimes.com/2018/05/30/us/school-shootings-columbine.html
  39. Dylan Bennet Klebold. acolumbinesite.com. [dostęp 2018-06-21]. (ang.).