Dziewczyna z perłą
Dziewczyna z perłą (hol. Meisje met de parel) – obraz autorstwa holenderskiego malarza Johannesa Vermeera, uznawany za jeden z najwybitniejszych przykładów XVII-wiecznego malarstwa. Znajduje się obecnie w muzeum Mauritshuis w Hadze; bywa często nazywany Mona Lisą północy lub Holenderską Mona Lisą.
![]() | |
Autor | |
---|---|
Data powstania |
ok. 1665 – 1667 |
Medium | |
Wymiary |
44,5 × 39 cm |
Miejsce przechowywania | |
Miejscowość | |
Lokalizacja |
Dzieło jest sygnowane IVMeer, jednak nie jest znana dokładna data jego powstania. Nie ma także pewności co do tego, czy powstał na zamówienie, a jeśli tak, to kto był zleceniodawcą. O ile większość obrazów Vermeera ukazuje postacie w kontekście narracyjnym, o tyle zaledwie kilka dzieł z jego dorobku (w tym Dziewczyna z perłą) pozbawionych jest akcji i wydaje się portretami. Przedstawiona na obrazie dziewczyna, której tożsamość jest nieznana (może córka malarza, Maria?), sprawia wrażenie jakby odwróciła się na dźwięk znajomego głosu[1]. Jej sylwetka odcina się od czarnego tła. Z czernią kontrastują kolory jej stroju – brąz kubraczka, biel kołnierza oraz błękit i żółć turbanu. Turban jest elementem egzotycznym, jednak popularnym w Europie już w XV wieku, czego dowodem jest Mężczyzna w czerwonym turbanie Jana van Eycka[2]. W uchu ma zawieszony kolczyk z perłą w kształcie łezki.

Obraz miał wielu właścicieli. W 1903 roku A. A. Tombe przekazał go muzeum Mauritshuis w Hadze[3], gdzie obecnie się znajduje.
W 1937 roku bardzo podobne dzieło zostało przekazane przez jednego z kolekcjonerów do National Gallery of Art w Waszyngtonie, przyjmuje się jednak, że jest to dwudziestowieczny falsyfikat.
Obecna nazwa obrazu została nadana przez muzeum w 1995[4]. Do tego czasu był znany jako Dziewczyna w turbanie (hol. Meisje met tulband)
Powieść i filmEdytuj
Obraz ten stanowił inspirację do powstania powieści historycznej (1999) o takim samym tytule autorstwa Tracy Chevalier.
W 2003 roku brytyjski reżyser, Peter Webber, nakręcił film pod tytułem Dziewczyna z perłą, którego kanwą były okoliczności powstania obrazu. W rolę tytułowej dziewczyny z perłą wciela się Scarlett Johansson.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Vrij Nederland (czasopismo) (26 lutego 1996), s. 35–69.
- ↑ Schneider Norbert, Tout l’oeuvre peint de Vermeer, „Taschen”, 2004, ISBN 3-8228-0971-3.
- ↑ Albert Blankert , Vermeer van Delft, Antoni Ziemba (tłum.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, ISBN 83-221-0534-7, OCLC 69481260 .
- ↑ DPG Media Privacy Gate, myprivacy.dpgmedia.nl [dostęp 2020-08-27] .