Edward Colston
Edward Colston (ur. 2 listopada 1636 w Bristolu, zm. 11 października 1721 w Mortlake) – brytyjski kupiec, handlarz niewolnikami, polityk i filantrop[1].
 Edward Colston, portret autorstwa Jonathana Richardsona | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
kupiec, handlarz niewolnikami, polityk, filantrop |
Życiorys edytuj
Urodził się w zamożnej rodzinie kupieckiej, związanej z Bristolem od końca XIII wieku, która podczas angielskiej wojny domowej (1642–1651), przeniosła się do Londynu. Tam też w 1654 roku Colston podjął naukę w gildii kupców bławatnych (Worshipful Company of Mercers), a osiemnaście lat później rozpoczął działalność kupiecką. Dorobił się w dużej mierze dzięki handlowi niewolnikami, w szczytowym okresie posiadał ponad czterdzieści statków. Od 1680 roku był członkiem Królewskiej Kompanii Afrykańskiej (Royal African Company), mającej monopol na handel w Afryce Zachodniej, w znacznej mierze – niewolnikami. W latach 1689–1690 piastował stanowisko jej wicedyrektora[2]. Szacuje się, że na jego statkach z Afryki do kolonii w Ameryce i na Karaibach wywiezionych zostało 80-100 tys. ludzi[3][4]. Colston na handlu niewolnikami zdobył fortunę, którą następnie przeznaczył na rozwój przedsiębiorstwa zajmującego się pożyczkami[4].
W późniejszych latach podjął działalność filantropijną, fundując szkoły, przytułki dla ubogich, kościoły i szpitale[1], wiele z nich w rodzinnym Bristolu, gdzie przez długi czas uznawany był za jednego z najbardziej zasłużonych dla miasta. W latach 1710–1713 Colston zasiadał w Izbie Gmin, reprezentując okręg wyborczy Bristol[2].
Sam Colston nigdy nie zamieszkał w Bristolu. W 1689 roku nabył rezydencję w Mortlake, w hrabstwie Surrey, nieopodal Londynu. Tam też zmarł w 1721 roku. Pochowany został w kościele Wszystkich Świętych (All Saints' Church) w Bristolu[2].
Upamiętnienie edytuj
W 1895 roku w Bristolu wzniesiono pomnik upamiętniający Colstona[4]. W momencie budowy pomnika nie uznawano handlu niewolnikami za ważną część jego życiorysu. Pomnik i postać Colstona zaczęła budzić kontrowersje w latach 90. XX wieku[5]. W 2018 roku miasto zaktualizowało tablicę pod pomnikiem przypominając o handlu niewolnikami[5]. W 2020 roku pomnik Colstona został zrzucony z postumentu i wrzucony do rzeki przez protestujących identyfikujących się z ruchem Black Lives Matter[6]. Pokryty graffiti pomnik został następnie umieszczony w muzeum w Bristolu na wystawie, gdzie zamieszczone są również transparenty protestujących[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Edward Colston. The British Museum. [dostęp 2020-08-30]. (ang.).
- ↑ a b c Andrew A. Hanham: COLSTON, Edward II (1636-1721), of Mortlake, Surr.. History of Parliament Online. [dostęp 2020-08-30]. (ang.).
- ↑ Pamela Parkes: Who was Edward Colston and why is Bristol divided by his legacy?. BBC News, 2020-06-08. [dostęp 2020-08-30]. (ang.).
- ↑ a b c Martin Farrer: Who was Edward Colston and why was his Bristol statue toppled?. The Guardian, 2020-06-08. [dostęp 2021-08-25].
- ↑ a b c Famke Veenstra-Ashmore: “Totems of Power”: The Colston Statue Exhibit. 24-08-2021. [dostęp 2021-08-25]. (ang.).
- ↑ BBC News: Edward Colston statue: Work has begun on new display. BBC News, 2021-04-15. [dostęp 2021-08-25].