Wikipedia

Ekke Overbeek

holenderski dziennikarz, korespondent i pisarz literatury faktu w Polsce

Ekke Bernard Overbeek (ur. 22 września 1970) – holenderski dziennikarz i pisarz literatury faktu mieszkający w Polsce, autor publikacji na temat wykorzystywania seksualnego w Kościele katolickim, m.in. książki Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział, która wywołała szeroką debatę w Polsce.

Ekke Overbeek
Ekke Bernard Overbeek
Ilustracja
Ekke Overbeek (2023)
Data urodzenia

22 września 1970

Zawód, zajęcie

dziennikarz

Narodowość

holenderska

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys edytuj

Od 1999 pracował jako korespondent dzienników „Trouw(inne języki)”, „De Tijd” i innych niderlandzkich mediów w Europie Centralnej[1][2][3][4]. Publikował po polsku m.in. w OKO.press[5]. Jako dziennikarz opisywał też przypadki antysemityzmu oraz rusofobii w Polsce[6][7]. Zajmował się również molestowaniem seksualnym w polskim Kościele; podjął współpracę z Markiem Lisińskim, prezesem Fundacji „Nie lękajcie się”[8][9].

Współtworzył film Silence in the Shadow of John Paul II (2013) – pierwszy film na temat wykorzystywania seksualnego dzieci w polskim kościele[1][2]. Wystąpił w reportażu telewizyjnym Marcina Gutowskiego Franciszkańska 3[10][11].

Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział edytuj

Jego książka Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział (2023)[12] na temat wiedzy Jana Pawła II o molestowaniu seksualnym dzieci i młodzieży w Kościele katolickim wywołała szeroką debatę w Polsce[1][2][4][13][14]. Szereg mediów, w tym Telewizja Polska[15]; a także historycy Karol Nawrocki (prezes IPN)[16], Marek Lasota (dyrektor Muzeum AK), Rafał Łatka, Paweł Skibiński, watykanista Michał Kłosowski oraz biskupi: Grzegorz Ryś[17], Wacław Depo[18], Marek Jędraszewski[19] oraz kardynał Konrad Krajewski[20] zarzucili Overbeekowi nierzetelność, błędy metodologiczne, fałsz oraz opieranie się na dokumentach wytworzonych przez Służbę Bezpieczeństwa[21][22][23]. Dziennikarze „Rzeczpospolitej” Tomasz Krzyżak i Piotr Litka stwierdzili, że na podstawie dokumentów zgromadzonych w IPN nie da się zarzucić Janowi Pawłowi II celowego krycia pedofilów w czasie, gdy był on arcybiskupem archidiecezji krakowskiej[24][25]. Publikacja Ekke Overbeeka spotkała się również z krytycznym przyjęciem w holenderskim chrześcijańskim dzienniku „Nederlands Dagblad”[26].

Ekke Overbeek odpierał te zarzuty; twierdził, że materiały wytworzone przez Służbę Bezpieczeństwa stanowią główny zasób archiwalny IPN i są materiałem źródłowym do badań historycznych[1][27][28]. Z uwagi na nastroje społeczne wokół publikacji, planowane na marzec 2023 spotkanie autorskie z Overbeekiem w Krakowie zostało odwołane przez organizatorów z obawy o bezpieczeństwo[29][30][31][a]. Za publikację o Janie Pawle II otrzymał od Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich tytuł „Hieny Roku 2023”[34] przyznawaną za „szczególną nierzetelność i lekceważenie zasad etyki dziennikarskiej”[35][36]. Z kolei książkę Maxima Culpa poleciły na łamach Forbes Woman Katarzyna Janowska i Kinga Sabak[37].

Książki edytuj

Filmografia edytuj

  • Silence in the Shadow of John Paul II (2013)

Uwagi edytuj

  1. ↑ Spotkanie autorskie w Krakowie odbyło się w drugiej połowie maja 2023[32][33].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Daniel Flis: Overbeek: Teraz wiemy, że Jan Paweł II jest współodpowiedzialny za przestępstwa księży. OKO.press, 9 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  2. ↑ a b c Ekke Overbeek. wydawnictwoagora.pl, 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. ↑ a b Ekke Overbeek: Eurotopper Tusk – Het Nieuwe Polen In Europa. poleninbeeld.nl, 13 grudnia 2014. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  4. ↑ a b Sebastian Łupak: Ekke Overbeek o Janie Pawle II: „Jego bardzo wielka wina? Pomagał w tuszowaniu pedofilii”. wp.pl, 7 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  5. ↑ Ekke Overbeek. OKO.press. [zarchiwizowane z tego adresu].
  6. ↑ Jacek Tarcik: Ekke Overbeek w rozmowie z Jaciem Tacikiem. TVN 24, 19 grudnia 2021. [dostęp 2023-03-21].
  7. ↑ Wildstein Bronisław: Medialny atak na Jana Pawła II. Bronisław Wildstein: TVN, Gazeta Wyborcza i Onet nie znoszą polskiej tożsamości. Polskie Radio 24, 12 marca 2023. [dostęp 2023-03-21].
  8. ↑ Katarzyna Zuchowicz: Namawiał ofiary księży do założenia fundacji. Holenderski dziennikarz o Lisińskim: Myślałem, wrak człowieka. NaTemat, 5 czerwca 2019. [dostęp 2023-03-21].
  9. ↑ „Gazeta Polska Codziennie:” To on wylansował oszusta Lisińskiego. Teraz atakuje Jana Pawła II. niezalezna.pl. [dostęp 2023-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. Cytat: Do 2019 r. Marek Lisiński i Ekke Overbeek działali razem. Wspólnie występowali w programach atakujących Kościół (...).
  10. ↑ Marcin Gutowski: Franciszkańska 3. tvn24.pl, 4 marca 2023. [dostęp 2023-03-13].
  11. ↑ Milion widzów zobaczyło w TVN24 film o Karolu Wojtyle. wirtualnemedia.pl, 8 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  12. ↑ Ekke Overbeek: Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział. Warszawa: Agora SA, Nisza, 2023. ISBN 978-83-268-4108-8.
  13. ↑ Stanisław Obirek: „Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział”. Tej książki nie da się zamieść pod dywan. OKO.press, 5 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  14. ↑ Jan Paweł II stał twarzą w twarz z ofiarą i był tego świadomy. „Powiedział, że będzie się za mnie modlił”. newsweek.pl, 23 lutego 2023. [dostęp 2023-03-13].
  15. ↑ „Ta kanalia atakuje Jana Pawła II”. Jakimowicz odleciał w krytyce Overbeeka. wp.pl, 11 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  16. ↑ Prezes IPN: to, co zrobili Overbeek i Gutowski, jest zaprzeczeniem rzetelności dziennikarskiej. pap.pl, 19 marca 2023. [dostęp 2023-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  17. ↑ Redakcja, Abp Ryś: Jeśli będzie się przeprowadzać przyzwoite badania historyczne, nie mam wątpliwości, że papież się obroni [online], Stacja7.pl, 7 marca 2023 [dostęp 2023-04-17] (pol.).
  18. ↑ Wyborcza.pl [online], czestochowa.wyborcza.pl [dostęp 2023-04-17].
  19. ↑ Abp Jędraszewski o krytyce Jana Pawła II: Drugi zamach [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-04-17] (pol.).
  20. ↑ „Robin Hood papieża” wraca do sprawy Jana Pawła II. „Dlaczego chciano go zabić?” [online], Onet Wiadomości, 30 marca 2023 [dostęp 2023-04-17] (pol.).
  21. ↑ Te dowody są niepodważalne. W jednym Jan Paweł II miał rację. Onet.pl, 10 marca 2023. [dostęp 2023-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  22. ↑ Dziennikarze i historycy o reportażach Overbeeka i Gutowskiego. Centrum Ochrony Praw Chrześcijan, 12 marca 2023. [dostęp 2023-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  23. ↑ Nagonka medialna czy ujawnianie prawdy? Ks. Isakowicz-Zalewski odnosi się do zarzutów stawianych kardynałowi Wojtyle – Q&A. Nowa Konfederacja, 14 marca 2023. [dostęp 2023-03-21].
  24. ↑ Krzyżak o sprawie Jana Pawła II: Nie było zamiatania pod dywan. polsatnews.pl. [dostęp 2023-03-30]. (pol.).
  25. ↑ Burza wokół Jana Pawła II. Dziennikarze „Rzeczpospolitej” podważają ustalenia TVN24 [online], Onet Wiadomości, 17 marca 2023 [dostęp 2023-03-30] (pol.).
  26. ↑ Kim jest Ekke Overbeek. Polska Agencja Prasowa. [dostęp 2023-04-01]. (pol.).
  27. ↑ Ekke Overbeek: Nie stawiam tezy, że Wojtyła był molestowany przez Sapiehę. Ale kardynał może okazać się kluczowy dla zrozumienia, dlaczego Jan Paweł II odwracał wzrok. wyborcza.pl, 3 marca 2023. [dostęp 2023-03-29]. Cytat: Co do wiarygodności esbeckich dokumentów – to, że jakaś organizacja odegrała złowrogą rolę, nie wyklucza jej roli jako historycznego źródła. Ja nie lustruję nikogo, więc unikam kontrowersji, czy ktoś był albo nie był świadomym tajnym współpracownikiem. (...) Nieprawdziwe jest przekonanie, że te donosy zawierają same kłamstwa. Przecież pierwszym zadaniem każdej służby specjalnej, niezależnie od systemu, jest zbieranie jak najpewniejszych informacji. Widać zresztą, że SB starała się weryfikować informacje. Poza tym konfrontowałem dokumenty i zeznania ze świadkami. Wiele z tego, co wyczytałem, udało się potwierdzić.
  28. ↑ Anna Dryjańska: Overbeek dla naTemat: Kto oprócz Wojtyły wiedział o pedofilii? To nie był tylko kler i esbecy. natemat.pl, 28 marca 2023. [dostęp 2023-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. Cytat: Na dokumentach bezpieki opiera się cały Instytut Pamięci Narodowej. I co, są wiarygodne tylko i wyłącznie, kiedy pasują do tematu, a nie można im wierzyć wtedy, gdy chodzi o księży wykorzystujących nieletnich? Ci, którzy starają się uczciwie polemizować – a są tacy – nie mówią takich rzeczy.
  29. ↑ Anna Kolet-Iciek: Spotkanie z Ekke Overbeekiem, autorem „Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział”, odwołane. Z powodu obaw, że może dojść do przemocy. krakow.wyborcza.pl, 10 marca 2023. [dostęp 2023-03-13].
  30. ↑ Adam Szostkiewicz: Kolejny zły sygnał. Autor książki o Wojtyle nie może czuć się w Polsce bezpiecznie. polityka.pl, 10 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  31. ↑ Monika Waluś: Spotkanie z autorem głośnej książki o Janie Pawle II odwołane. „Narasta napięta atmosfera”. Onet.pl, 10 marca 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  32. ↑ Małgorzata Skowrońska: Ekke Overbeek o pedofilii w Kościele: W Polsce nie ma prawdziwej debaty o tuszowaniu przestępstw seksualnych. krakow.wyborcza.pl, 23 maja 2023. [dostęp 2023-05-26].
  33. ↑ Spotkanie z Ekke Overbeekiem. karnet.krakowculture.pl, 23 maja 2023. [dostęp 2023-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  34. ↑ SDP przyznało tytuł Hieny Roku 2023 Marcinowi Gutowskiemu i Ekke Overbeekowi. press.pl, 2 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-02]. (pol.).
  35. ↑ SDP: Hiena Roku dla Marcina Gutowskiego i Ekke Overbeeka [online], www.wirtualnemedia.pl, 2 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-02] (pol.).
  36. ↑ Marek Sławiński, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich przyznało Hieny Roku. „Gutowski i Overbeek nie przeprosili” [online], Wprost, 2 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-02] (pol.).
  37. ↑ Katarzyna Janowska, Kinga Sabak: Jaka książka na długi weekend? „Forbes Women” poleca nowości. 9 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  38. ↑ Stefan van der Poel. Ekke Overbeek, ‘Eurotopper Tusk. Het nieuwe Polen in Europa’. „Donau”. 3, s. 73–74, 2014. [zarchiwizowane z adresu]. 
  39. ↑ Maxima culpa. Jan Paweł II wiedział. wydawnictwoagora.pl, 2023. [dostęp 2023-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ekke_Overbeek&oldid=72975931”