Ekstraliga polska w rugby union
Ekstraliga polska w rugby union (dawniej I Liga, Seria A) – najwyższy poziom męskich rozgrywek ligowych rugby union drużyn piętnastoosobowych w Polsce. Zmagania toczą się cyklicznie (co sezon, od jesieni do wiosny) systemem kołowym jako mistrzostwa kraju i przeznaczone są dla najlepszych polskich klubów rugby. Organizowane są przez Polski Związek Rugby. Zwycięzca finału Ekstraligi zostaje jednocześnie mistrzem Polski, zaś najsłabsza drużyna walczy o utrzymanie ze zwycięzcą I ligi (dawniej II ligi).
| ||
![]() | ||
Państwo | ![]() | |
Dyscyplina | rugby union | |
Organizator rozgrywek | Polski Związek Rugby | |
Data założenia | 1957 | |
Poprzednia nazwa | I Liga, Seria A | |
Prezes | Dariusz Olszewski | |
Partner TV | Polsat Sport | |
Rozgrywki | ||
Liczba drużyn | 9 | |
Zwycięzca | mistrz Polski | |
Niższy poziom ligowy | I liga | |
Zwycięzcy | ||
Pierwszy zwycięzca | AZS Warszawa (1957) | |
Obecny zwycięzca | Ogniwo Sopot (2019) | |
Najwięcej zwycięstw | AZS-AWF Warszawa (16) | |
Strona internetowa |
Historia rozgrywekEdytuj
Rozgrywki ligowe rugby w Polsce zostały zainaugurowane w 1957 (rok wcześniej odbyły się eliminacje do udziału w I lidze). Powstała I liga licząca 8 zespołów oraz liga okręgowa licząca 15 drużyn, grających w trzech grupach. Rozgrywki odbywały się od wiosny do jesieni. Pierwszym mistrzem została drużyna AZS AWF Warszawa. W 1959 zapoczątkowano rozgrywki o mistrzostwo Polski także w młodszych grupach wiekowych. W pierwszej połowie lat 60. nastąpił kryzys ligi wywołany uznaniem rugby przez Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki za sport nierozwojowy. Malała liczba drużyn uczestniczących w rozgrywkach ligowych, w 1963 w I lidze grały tylko 4 zespoły (a w 1962 rozgrywki odbywały się w składach trzynastosobowych[1]). Od 1965 sytuacja stopniowo się poprawiała, a liczba drużyn rosła. Od 1971 rozgrywki toczyły się od jesieni do wiosny. Reformowano także sposób rozgrywek, m.in. powołano do życia II ligę, w której mogły uczestniczyć m.in. drużyny nowo powstające, wprowadzono także zasady spadku i awansu pomiędzy I i II ligą[2]. W 1983 powrócono do rozgrywek w okresie wiosna – jesień. Od 1993 do 1997 dzielono rozgrywki na dwie rundy: w pierwszej grało sześć drużyn, z których cztery najlepsze w drugiej części sezonu walczyły o mistrzostwo, a dwie najsłabsze wraz z dwoma najlepszymi drużynami serii B walczyły o dwa miejsca w serii A w kolejnym sezonie. W 1998 powrócono do systemu jesień – wiosna. Od 2001 poszerzono liczbę drużyn do 10. W części sezonów rozgrywki dzielono na dwie rundy – w drugiej dzielono drużyny na grupę walczącą o mistrzostwo i grupę broniącą się przed spadkiem. Zmieniała się także liczba drużyn w II lidze. Od sezonu 2002/2003 o medalach mistrzostw Polski decyduje nie tabela ligowa (lub grupy mistrzowskiej), ale mecz finałowy i mecz o trzecie miejsce stanowiące zwieńczenie fazy play-off, w której uczestniczą najlepsze drużyny rundy zasadniczej[1]. W pierwszej dekadzie XX w. rozgrywki toczyły się już na trzech poziomach rozgrywek: w Ekstralidze, I lidze i II lidze[3]. Ponownie zmieniono okres rozgrywek na wiosnę – jesień od 2016 (w związku z czym sezon 2016/2017 trwał półtora roku)[4] oraz z powrotem na jesień – wiosnę od 2019 (w związku z czym sezon 2019 trwał pół roku)[5]. Od 2018 także ponownie powiększono Ekstraligę do 10 drużyn[6].
Format rozgrywekEdytuj
W sezonie 2019 rozgrywki Ekstraligi odbywają się w dwóch fazach: zasadniczej i finałowej, skróconych z uwagi na przejściowy, półroczny czas trwania sezonu. W rozgrywkach uczestniczy 10 drużyn. W fazie zasadniczej drużyny rozgrywają mecze systemem każdy z każdym (po jednym, bez meczów rewanżowych), w fazie finałowej odbywają się finał i mecz o trzecie miejsce. Z kolei ostatnia drużyna z tabeli rozgrywa mecz barażowy o prawo gry w Ekstralidze w kolejnym sezonie ze zwycięzcą I ligi. Kolejność w tabeli sezonu zasadniczego ustalana jest na podstawie liczby zdobytych punktów: za zwycięstwo drużyna otrzymuje 4 punkty, za remis 2 punkty, a za porażkę 0 punktów. Ponadto może otrzymać w każdym meczu 1 punkt bonusowy – za zdobycie co najmniej 4 przyłożeń lub za porażkę nie więcej niż siedmioma punktami. Pierwsza trójka drużyn z Ekstraligi (na podstawie wyników meczów fazy finałowej) zostaje medalistami mistrzostw Polski. Organizatorem rozgrywek jest Polski Związek Rugby[7].
Drużyny uczestniczące w rozgrywkachEdytuj
Drużyny grające w Ekstralidze w sezonie 2019: Arka Gdynia, Budowlani Lublin, Juvenia Kraków, Lechia Gdańsk, Ogniwo Sopot, Orkan Sochaczew, Pogoń Siedlce (dawniej VIS, MOSiR), Rugby Łódź (dawniej Budowlani SA), Skra Warszawa[8].
Inne drużyny grające w Ekstralidze (dawniej I lidze) w latach wcześniejszych: AZS Gdańsk, AZS Lublin, AZS Szczecin, AZS AWF Warszawa (wcześniej AZS, Folc AZS), AZS-AWFiS Gdańsk, AZS-WSWF Poznań, Bałtyk Gdynia, Bobrek Karb Bytom, Budowlani Łódź, Budowlani Olsztyn, Czarni Bytom, Czarni Pruszcz Gdański, Czarni Szczecin, Dębica-Lincer Pruszcz Gdański (wcześniej Lotnik), Górnik Dymitrow, Górnik Katowice, Górnik Kochłowice, Grochów Warszawa, Lotnik Warszawa, Mazovia Mińsk Mazowiecki, Orzeł Warszawa, Pionier Szczecin, Polonia Poznań, Posnania Poznań, Rozwój Katowice, Spójnia Gdańsk, Start Łódź, Śląsk Ruda Śląska, Włókniarz Łódź, WMPD Olsztyn[1][9][10][11][12].
Medaliści mistrzostw PolskiEdytuj
Medaliści mistrzostw Polski w sezonach od 1957 do 2001/2002 (w tym okresie nie rozgrywano fazy play-off, z wyjątkiem sezonu 1989)[1]:
Medaliści mistrzostw Polski od sezonu 2002/2003 (wyniki finałów i meczów o trzecie miejsce):
StatystykaEdytuj
Lp. | Drużyna | Miejsca na podium | ||
---|---|---|---|---|
I | II | III | ||
1. | AZS AWF Warszawa | 16 | 9 | 10 |
2. | Lechia Gdańsk | 13 | 12 | 15 |
3. | Ogniwo Sopot | 10 | 8 | 3 |
4. | Skra Warszawa | 6 | 3 | 5 |
5. | KS Budowlani Łódź | 5 | 6 | 5 |
6. | Polonia Poznań | 5 | 2 | 1 |
7. | Arka Gdynia | 4 | 6 | 5 |
8. | Rugby Łódź | 3 | 4 | 1 |
9. | Czarni Bytom | 1 | 2 | 5 |
10. | Orzeł Warszawa | 0 | 4 | 0 |
11. | Budowlani Lublin | 0 | 2 | 3 |
12. | Posnania Poznań | 0 | 1 | 4 |
13. | Pogoń Siedlce | 0 | 1 | 3 |
14. | AZS Gdańsk | 0 | 1 | 0 |
Spójnia Gdańsk | 0 | 1 | 0 | |
Śląsk Ruda Śląska | 0 | 1 | 0 | |
17. | Orkan Sochaczew | 0 | 0 | 2 |
18. | Dębica-Lincer Pruszcz Gdański | 0 | 0 | 1 |
Górnik Kochłowice | 0 | 0 | 1 | |
Juvenia Kraków | 0 | 0 | 1 | |
Włókniarz Łódź | 0 | 0 | 1 |
UwagiEdytuj
- ↑ W pierwszej części sezonu miało grać 16 drużyn podzielonych na 4 grupy (ostatecznie do rozgrywek przystąpiło 14 drużyn). W drugiej części sezonu po dwie najlepsze drużyny z każej grupy grały w I lidze, a pozostałe w II lidze. O medalach zadecydowały dwumecze w fazie play-off. Dwumecz finałowy: 8.10.1989, Ruda Śląska: Śląsk Ruda Śląska – Ogniwo Sopot 6:30; 15.10.1989, Sopot: Ogniwo Sopot – Śląsk Ruda Śląska 80:3. Dwumecz o trzecie miejsce: 8.10.1989, Sochaczew: Orkan Sochaczew – Budowlani Łódź 12:3; 15.10.1989, Łódź: Budowlani Łódź – Orkan Sochaczew 26:6.
- ↑ a b c d e W pierwszej części sezonu rozgrywki w serii A toczyło 6 zespołów. W drugiej części sezonu dwie najsłabsze z nich wraz z dwoma najlepszymi drużynami serii B walczyły o grę w serii A w kolejnym sezonie. W sezonie 1995 do rozgrywek serii A przystąpiło tylko 5 ekip.
- ↑ a b c W latach 2008–2010 nie rozgrywano meczu o trzecie miejsce, a brązowe medale mistrzostw Polski otrzymywały obie drużyny, które przegrały w półfinałach fazy play-off.
- ↑ W sezonie 2014/2015 rozegrano tylko finał. Trzecie miejsce mistrzostw Polski zajęła drużyna, która zajęła trzecią lokatę w tabeli rundy zasadniczej.
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e f Maciej Powała-Niedźwiecki, Jacek Wierzbicki: Encyklopedia polskiego rugby. Lublin: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Związku Niewidomych „Print 6”, 2004. ISBN 83-87414-07-7.
- ↑ Historia rugby w Polsce. pzrugby.pl. [dostęp 2019-05-24].
- ↑ Archiwum. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-24].
- ↑ Ekstraliga: Rozgrywki 2016-2017. Polski Związek Rugby, 2016-07-22. [dostęp 2019-05-24].
- ↑ Rozgrywki Rugby XV - Sezon 2019. Polski Związek Rugby, 2018-11-22. [dostęp 2019-05-24].
- ↑ Ekstraliga: System rozgrywek 2018. Polski Związek Rugby, 2018-03-23. [dostęp 2019-05-24].
- ↑ Regulamin Ekstraligi Rugby , Sezon 2019. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-24)].
- ↑ Ekstraliga 2019/2020 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-08-28].
- ↑ Tabela wszechczasów - Ekstraliga rugby 1957-2016. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-01-24].
- ↑ Ekstraliga 2016-2017 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-01-24].
- ↑ Ekstraliga 2018 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-01-24].
- ↑ Ekstraliga 2019 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-01-24].
- ↑ Ekstraliga-Rugby 15. 2011-2002. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga –sezon 2011/2012. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Lechia obroniła tytuł mistrzowski. Polski Związek Rugby, 2013-06-17. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga: wyłonieni półfinaliści. Polski Związek Rugby, 2013-05-20. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Brązowa Arka, Budowlani pokonani!. Polski Związek Rugby, 2014-07-05. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Lechia obroniła tytuł mistrzowski!. Polski Związek Rugby, 2014-07-06. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga 2014-2015 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Arka Gdynia Mistrzem Polski!. Polski Związek Rugby, 2015-07-05. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga 2015-2016 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Budowlani Łódź Mistrzem Polski 2016. Polski Związek Rugby, 2016-06-24. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Mecz o III miejsce dla Ogniwa. Polski Związek Rugby, 2016-06-25. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga 2016-2017 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga - Runda II - Finały. Polski Związek Rugby, 2017-11-11. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga 2018 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga: Budowlani SA v Ogniwo 38:16 w meczu o I miejsce. Polski Związek Rugby, 2018-11-10. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga: Pogoń v Lechia 5:0 w meczu o III miejsce. Polski Związek Rugby, 2018-11-10. [dostęp 2019-05-25].
- ↑ Ekstraliga 2019 - Tabela, wyniki. Polski Związek Rugby. [dostęp 2019-06-16].
- ↑ Ekstraliga: Ogniwo Mistrzem Polski. Polski Związek Rugby, 2019-06-15. [dostęp 2019-06-16].
- ↑ Ekstraliga: Pogoń z brązowym medalem. Polski Związek Rugby, 2019-06-15. [dostęp 2019-06-16].