Ekwadorskie Siły Powietrzne

Ekwadorskie Siły Powietrzne (hiszp. Fuerza Aérea Ecuatoriana, w skrócie FAE) – wojska lotnicze Republiki Ekwadoru, jeden z trzech rodzajów sił zbrojnych. Brały udział w wojnie z Peru w 1981 roku. W wojnie o Alto Cenepa w 1995 zestawy SA-16 zestrzeliły 2 peruwiańskie Mi-8TV i Mi-25, Mirage F1: 2 Su-22, a IAI Kfir: 1 A-27B, w tym czasie siły powietrzne wykorzystywały także samoloty SEPECAT Jaguar[1]. Poza siłami powietrznymi ekwadorska marynarka i wojska lądowe posiadają własne lotnictwo. Do sił powietrznych należą krajowe linie lotnicze TAME.

Fuerza Aérea Ecuatoriana
Godło
Godło Sił Powietrznych
Państwo  Ekwador
Siły zbrojne Siły Zbrojne Ekwadoru
Nazwa skrócona FAE
Data utworzenia 1927
Znak rozpoznawczy Roundel of Ecuador.svg
Multimedia w Wikimedia Commons

Era odrzutowcówEdytuj

Pierwsze samoloty odrzutowe w Ekwadorze pojawiły się w 1954 roku. Były to Gloster Meteor FR.9 i English Electric Canberra Mk 6. W 1956 roku zakupione zostały dodatkowo Lockheed T-33, a dwa lata później F-80C Shooting Star. Kiedy Peru zakupiło w latach 70 XX wieku samoloty Mirage 5P, rozpoczęto modernizacje własnego lotnictwa. W 1972 roku zakupiono samoloty BAC 167 Strikemaster Mk 89/Mk89A w liczbie 22 sztuk, Cessna A-37B Dragonfly w 1975 roku 12 sztuk i SEPECAT Jaguar International ES/EB 10 sztuk w 1977 roku. Z powodu braku myśliwców, porozumiano się z firmą Israel Aerospace Industries z zapytaniem o zakup 24 nowych Kfir C-2, jednak Stany Zjednoczone odmówiły sprzedaży silników GE J-79, za co w zamian Izrael zaproponował sprzedaż Mirage IIICJ, które były wycofywane. Propozycja została odrzucona jako nie spełniająca wymagań[2].

Francuski koncert Dassault zaproponował samoloty Mirage III/5/50, ale podczas negocjacji postawiono na zakup najnowszych Mirage F-1 w liczbie 16 sztuk jednomiejscowych w wersji F-1E i 2 szkolne F-1D. W zamówieniu zamówiono stacje radiolokacyjne Thomson-CSF Cyrano IVM, które mogły wykrywać cele naziemne. Umowę na zakup podpisano w 1978 roku i wysłano na jesień pilotów na przeszkolenie. Bazą dla samolotów Mirage było lotnisko Taura[2].

22 stycznia 1981 roku doszło do Incydentu Paqusiha, w walce z siłami Peru o ziemie w okolicach rzeki Cenepa, które są położone na obszarze dżungli, w której ciężko ustalić przebieg granicy obu państw. Posterunki obserwacyjne Ekwadoru zostały dostrzeżone przez śmigłowiec peruwiański gdzie doszło do walk powietrznych. Incydent pokazał konieczność modernizacji sił powietrznych i zakupu nowych[2].

Dokonano zakupu 40 rakiet Magic II dla Mirage F-1 w miejsce Magic I. Zakupiono 10 sztuk bojowych samolotów C-2 Kifir i 2 szkolne, po zniesieniu embarga przez Ronalda Regana. 19 kwietnia 1982 roku oblatano Kifra nad terytorium Ekwadoru, a 11 czerwca ogłoszono gotowość bojową jednostki. W 1985 roku utracono dwa Mirage i jednego Kifra. 18 czerwca 1985 roku zestrzelono samolot Beechcraft, który nie reagował na wezwania naziemne, przy pomocy działek z samolotów Mirage F-1. W drugiej połowie roku doszło do incydentu gdzie dwa peruwiańskie Su-22 kierowały się w rejon Ekwadoru. W rejon przekroczenia granicy wysłano parę samolotów Kifr, które odpaliły pocisk Safrir, który nie trafiając eksplodował skutecznie odstraszając peruwiańskie samoloty[2].

23 stycznia 1988 roku utracono jeden szkolny Mirage F-1, a 3 maja 1989 roku jednego Kifra wskutek błędu pilota przy starcie. Końcem lat 80 zakupiono wyrzutnie celów pozornych i systemy ostrzegania, a samoloty Mirage dostosowano do izraelskiego uzbrojenia. W 1994 roku utracono Kifra wskutek pożaru silnika[2].

Wojna cenepska z początku 1995 roku między Ekwadorem i Peru była ostatnim konfliktem gdzie wykorzystano samoloty odrzutowe tego kraju. Piloci Ekwadoru strzegli przestrzeni powietrznej swego kraju mając zakaz prowokowania i naruszania granic Peru. Doszło jednak do wymiany ognia między stronami, jak i walk powietrznych. Po wojnie uznano za konieczne dorównanie siłom powietrznym Peru pod względem jakości. Postanowiono zakupić w 1996 roku samoloty MiG-29 od Białorusi i Su-25[2]. W 1997 roku doszło do zestrzelania amerykańskiego samolotu P-3C Orion, który patrolował wybrzeże przeciwko handlarzom narkotyków, a nie udało się z nim nawiązać łączności.

Pomimo modernizacji Kifrów, kryzys finansowy Ekwadoru doprowadził w 2002 roku do wycofania samolotów Jaguar, a do 2009 roku Mirage F-1. Kifry zostały decyzją ministerstwa uziemione. W ramach szukania rozwiązań poproszono Wenezuelę o pomoc w uzyskaniu części zamiennych do samolotów Mirage F-1, które pochodziły by z starych maszyn Wenezuelskich. Oprócz dostarczenia części otrzymano również sześć samolotów zdolnych do lotu Mirage 50. Samoloty dotarły do Ekwadoru końcem 2009 roku, lecz bez części zamiennych. Uziemiło to samoloty w lipcu 2010 roku, a potem wycofanie ze służby z Mirage F-1, które trwało do 11 lutego 2011 roku. Zakupiono ponadto 12 samolotów Cheeaah w 2010 rok[2].

OrganizacjaEdytuj

WyposażenieEdytuj

Samolot Producent Typ Wersja W służbie Uwagi
Samoloty myśliwskie
 
IAI Kfir		   Izrael myśliwiec wielozadaniowy Kfir C.10
Kfir TC.2		 8
1

Dostarczono 18, utracono 5, 8 C.2 zmodernizowano do wersji C.10 lokalnie znanej jako Kfir CE, uzbrojone w pociski RAFAEL Python-3/4.

 
Atlas Cheetah		   Południowa Afryka myśliwiec Cheetah C
Cheetah D		 10
2		 Dostawy 2011-2012, samoloty z zapasów RPA.
Samoloty szturmowe
Cessna A-37 Dragonfly   Stany Zjednoczone samolot bliskiego wsparcia A-37B 20 Dostarczono 37 A-37B i 4 T-37G, zastępowane przez Super Tucano.
 
Embraer Super Tucano		   Brazylia samolot bliskiego wsparcia/treningowy EMB 314 18 Zamówienie ograniczono z 24 do 18 po zakupie Cheetah.
Samoloty szkolno-treningowe
 
Beechcraft T-34C Turbo Mentor		   Stany Zjednoczone szkolenie podstawowe T-34C-1 15 Dostarczono 6 T-34B i 21 T-34C.
Cessna A-150L Aerobat   Stany Zjednoczone szkolenie wstępne A150L 24
T-41 Mescalero   Stany Zjednoczone szkolenie wstępne T-41A
T-41D		 8
12
MXP-650   Kolumbia szkolenie wstępne MXP-650 2
Samoloty transportowe
 
North American Sabreliner		   Stany Zjednoczone transport VIP Sabreliner 40
Sabreliner 60		 1
1
Embraer Legacy 600   Brazylia transport VIP Legacy 600 1
 Samolot prezydenta.
 
Boeing 727		   Stany Zjednoczone transport pasażerski 727-100 1 Dawniej w TAME.
 
Lockheed C-130 Hercules		   Stany Zjednoczone transportowy C-130B
C-130H
L-100-30		 2
1
1		 Dostarczono 4 C-130B, 1 C-130-30, 3 C-130H.
CASA C-295   Hiszpania transportowy C-295M 1 Zamówiono 3.
 
Avro 748		   Wielka Brytania transportowy HS.748 2 5 odkupiono od Brazylii.
 
de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter		   Kanada użytkowy DHC-6-300 3 Dostarczono 6 .
IAI Arava   Izrael użytkowy IAI-201 2
Śmigłowce
 
HAL Dhruv		   Indie śmigłowiec użytkowy 7 Od 2009, 1 utracono.
UH-1 Iroquois   Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 23
 
Bell TH-57 Sea Ranger		   Stany Zjednoczone śmigłowiec szkolny TH-57 Sea Ranger 9 Dostarczono 13.
Bell 212   Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy Bell 212 3
Eurocopter AS 555 Fennec   Francja śmigłowiec użytkowy AS-555AN 4
Eurocopter AS 350 Ecureuil   Francja śmigłowiec użytkowy AS 350 5
Aérospatiale Alouette III   Francja śmigłowiec użytkowy SA 319B 2 Dostarczono 11.

WycofaneEdytuj

Samolot Producent Typ Wersja W służbie Uwagi
 
Dassault Mirage F1		   Francja myśliwiec F.1JA
F.1JE		 16
2		 Dostarczone 1979-1982, uzbrojone w Python-3 i Super-530F, wycofywane w 2012, zastąpione przez 12 Cheetah C/D.
 
Mirage 50		   Francja myśliwiec szturmowy Mirage 50M 6 Podarowane przez Wenezuelę w 2009 (cztery kolejne na części), uzbrojone w R550 Magic 2, wycofane w 2012.
 
SEPECAT Jaguar		   Wielka Brytania
  Francja		 samolot szturmowy Jaguar ES
Jaguar EB
Jaguar GR.1		 10
2
3		 Escuadron de Combate 2111 "Aguilas". Dostarczone w 1977 wraz z R550 Magic, w 1991 dokupiono 3 ex-RAF Jaguar GR.1 dla zastąpienia strat, wycofane w 2012.
BAC 167 Strikemaster   Wielka Brytania samolot szkolno-bojowy Mk.89
Mk.89A		 4
18		 Dostarczone 1973-1976, 1987-1988.

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Tom Cooper: Peru vs. Ecuador. Alto-Cenepa War, 1995. Witryna Air Combat Information Group (www.acig.org).
  2. ↑ a b c d e f g Mirage w Ekwadorze, [w:] Martin Pospíšil (red.), Lotnictwo, Magnum-X, maj 2014, s. 60-69, ISSN 1732-5323.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ekwadorskie_Siły_Powietrzne&oldid=54921304”