Elżbieta Fonberg

polska neurofizjolog

Elżbieta Fonberg (ur. 10 sierpnia 1920, zm. 9 września 2005[1]) – polska neurofizjolog.

Elżbieta Fonberg
Data urodzenia

10 sierpnia 1920

Data śmierci

9 września 2005

Profesor nauk medycznych
Specjalność: neurofizjologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1959

Habilitacja

1963

Profesura

1971

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Grób Elżbiety Fonberg na Cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Studiowała medycynę początkowo (podczas II wojny światowej i okupacji niemieckiej) na tajnych kompletach prowadzonych przez wykładowców Uniwersytetu Warszawskiego[2]. Studia ukończyła na tej samej uczelni w 1947 i pozostawszy na niej pracowała jako asystent w Zakładzie Histologii i Embriologii. W 1948 przeniosła się do Zakładu Neurofizjologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN w Łodzi[2]. Pracowała tam do 1956 pod kierunkiem prof. Jerzego Konorskiego. W 1956 (wraz z całym Instytutem) przeprowadziła się do Warszawy[3].

Doktoryzowała się w 1959, a habilitowała w 1963 w zakresie neurofizjologii. W latach 1964-1971 była docentem, a w 1971 otrzymała tytuł profesora. Od 1966 do 1990, czyli do przejścia na emeryturę, kierowała Pracownią Układu Limbicznego. Odbywała staże zagraniczne: w latach 1959-1961 i w 1965 na Uniwersytecie Yale, a w latach 1974-1975 ponownie na Uniwersytecie Yale oraz na Uniwersytecie Kalifornijskim[3].

Od 1962 do 1965 wykładała neurofizjologię i zagadnienia wyższych czynności nerwowych na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1967-1968 w Studium Doskonalenia Kadr Lekarskich w Warszawie. Od 1974 do 1975 prowadziła seminaria i wykłady w 22 ośrodkach naukowych na terenie Stanów Zjednoczonych. Była regionalnym redaktorem amerykańskiego czasopisma Physiology and Behavior[3].

W 1973 otrzymała Nagrodę Specjalną Roku Nauki Polskiej[2]. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 193-2-2/3)[4].

Zainteresowania naukowe edytuj

Jej głównymi zainteresowaniami naukowymi były: neurobiologiczna regulacja zachowań popędowych, przede wszystkim związanych z podwzgórzem oraz ciałem migdałowatym, fizjologiczne mechanizmy depresji i agresji, nerwice i zaburzenia emocjonalne[3].

Publikacje edytuj

Była autorką ponad stu[2] publikacji, w tym m.in.:

  • Zaburzenia wyższych czynności nerwowych wywołane za pomocą nieregularnego wzmacniania bodźca warunkowego, 1953,
  • Przewlekła nerwica doświadczalna u psa z dominującymi zaburzeniami ruchowymi, 1953,
  • Występowanie reakcji obronnych w stanach nerwicowych,
  • The motivational role of the hypothalamus in animal behavior, 1967,
  • The role of the amygdaloid nucleus in animal behaviorm 1968,
  • Nerwice. Przesądy a nauka, 1971,
  • Control of emotional behavior through the hypothalamus and amygdaloid complex, 1972,
  • Fizjologiczna regulacja agresji, 1973,
  • Podstawy fizjologiczne (doświadczalne) psychoterapii, 1974,
  • Specyficzne i niespecyficzne funkcje ciała migdałowatego, 1976,
  • Emocja a nerwice, 1979,
  • Nerwice a emocje – fizjologiczne mechanizmy, 1979,
  • Amygdala, emotions, motivation and depressive states, 1986[3].

Przypisy edytuj

  1. daty życia wg. tablicy nagrobnej
  2. a b c d nota biograficzna do: Elżbieta Fonberg, Nerwice a emocje. Fizjologiczne mechanizmy, Ossolineum, Wrocław, 1979, 4 str. okł, ISBN 83-04-00090-3
  3. a b c d e Polskie Towarzystwo Etologiczne, Elżbieta Fonberg
  4. Cmentarz Stare Powązki: Ignacy Fonberg, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-08].