Elżbieta Gabriela Bawarska
Elżbieta Gabriela Waleria Maria Wittelsbach (ur. 25 lipca 1876 w Possenhofen, zm. 23 listopada 1965 w Brukseli) – księżniczka Bawarii i królowa Belgów jako żona króla Alberta I. Matka króla Leopolda III.
| ||
| ||
| ||
| Królowa Belgów | ||
| Okres | od 17 grudnia 1909 do 17 lutego 1934 | |
| Jako żona | Alberta I | |
| Poprzedniczka | Maria Henrietta Austriaczka | |
| Następczyni | Astrid Szwedzka | |
| Dane biograficzne | ||
| Dynastia | Wittelsbachowie | |
| Data i miejsce urodzenia | 25 lipca 1876 Possenhofen | |
| Data i miejsce śmierci | 23 listopada 1965 Bruksela | |
| Miejsce spoczynku | na cmentarzu Laeken | |
| Ojciec | Karol Teodor Wittelsbach | |
| Matka | Maria Józefa Portugalska | |
| Mąż | Albert I Koburg | |
| Dzieci | Leopold .svg){kind=small} Karol Maria Józefa | |
| Odznaczenia | ||
          
| ||
ŻyciorysEdytuj
Córka Karola Teodora (Karl-Theodor), księcia Bawarii (wnuka króla Maksymiliana I Józefa) i jego żony – Marii Józefy, infantki portugalskiej. Urodziła się w Possenhofen w Bawarii. Była bratanicą cesarzowej Austrii, po której odziedziczyła swoje imię – Elżbiety Bawarskiej.
Elżbieta po raz pierwszy spotkała swojego przyszłego męża w Paryżu podczas ceremonii pogrzebowej swej ciotki, księżnej Zofii Charlotty. W czasie pogrzebu nie mogła oderwać oczu od Alberta. Zaręczyny odbyły się 30 maja 1900. Po powrocie Elżbiety do Bawarii narzeczeni wymieniali płomienne listy.
2 października 1900 poślubiła Alberta, księcia Brabancji, następcę tronu Belgii. W 1909 jej mąż został królem, a ona została królową Belgów. Podczas I wojny światowej Elżbieta często odwiedzała linię frontu i finansowała szpitale polowe.
Po I wojnie światowej królowa, nadal bardzo elegancka w krótkich strojach, modnych w latach dwudziestych, kontynuowała swe działania – rozpoczęte w czasie wojny – mające na celu niesienie pomocy najbardziej potrzebującym. Uwielbiała muzykę, wychowywała dzieci w miłości do sztuki.
W 1934 król Albert zginął podczas wspinaczki górskiej, w belgijskiej części Ardenów, niedaleko miasta Namur.
Elżbieta wspierała sztukę i była znana ze swoich znajomości ze znanymi naukowcami, takimi jak np. Albert Einstein. Podczas niemieckiej okupacji Belgii, w latach 1940–1944, królowa używała swoich niemieckich znajomości i wpływów do ratowania setek Żydów od deportacji przez nazistów[1]. Po wojnie została nagrodzona tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” przez rząd izraelski. Podczas lat 50, królowa podróżowała do Rosji, Chin i Polski – przez to zyskała miano „Czerwonej królowej”.
Królowa Elżbieta zmarła w Brukseli w wieku 89 lat. Została pochowana w krypcie królewskiej, na cmentarzu Laeken.
Dzieci Elżbiety i AlbertaEdytuj
- Leopold Filip Karol Albert Meinrad Hubert Maria Miguel (1901-1983), książę Brabancji, książę Belgii, późniejszy czwarty król Belgów
- Karol Teodor Henryk Antoni Meinrad (1903-1983), hrabia Flandrii, książę Belgii, regent Belgii
- Maria Józefa Charlotta Zofia Amelia Henrietta Gabriela (1906-2001), księżniczka Belgii, w 1930 poślubiła księcia Piemontu, przyszłego króla Włoch – Humberta II
Odznaczenia i wyróżnieniaEdytuj
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia)
- Order Teresy (Bawaria)[2]
- Order św. Elżbiety (Bawaria)[2]
- Order Luizy (Prusy)[2]
- Order Królowej Marii Luizy (Hiszpania, 1910)[2]
- Order Krzyża Gwiaździstego (Austro-Węgry)[2]
- Order Elżbiety (Austro-Węgry)[2]
- Odznaka Honorowa dla Kobiet Orderu Orańskiego (Holandia)[2]
- Order Orła Białego (Polska, 1925)[3]
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie (Polska, 1922)[4]
- Złota róża (Watykan, 1926)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Elżbieta Gabriela Bawarska - Jad Waszem (ang.)
- ↑ a b c d e f g The Titled Nobility of Europe. Burke's Peerage, 1914, s. 32
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 300
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 13 z 8.06.1922 r.
BibliografiaEdytuj
- FemBio – Elisabeth von Belgien (niem.) [dostęp 2013-01-10]
| Poprzednik Maria Henrietta Austriaczka |
Królowa Belgów 1909-1934 |
Następca Astrid Szwedzka |