Emanuel Lasker

niemiecki szachista

Emanuel Lasker (ur. 24 grudnia 1868 w Barlinku, zm. 11 stycznia 1941 w Nowym Jorku) – niemiecki szachista pochodzenia żydowskiego[1][2], drugi mistrz świata w szachach. Tytuł zdobył w 1894 roku pokonując Wilhelma Steinitza w meczu, w którym wygrał 10 partii, 4 zremisował i 5 przegrał. Tytuł mistrza świata zachował przez następne 27 lat, najdłużej w historii. Był również matematykiem, filozofem i brydżystą, przyjaźnił się z Albertem Einsteinem. Jest autorem gry planszowej laska, opartej na warcabach.

Emanuel Lasker
Ilustracja
Emanuel Lasker, 1929
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1868
Barlinek

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1941
Nowy Jork

Obywatelstwo

Niemcy

Tablica w Barlinku, przy ul. Chmielnej 7, upamiętniająca Emanuela Laskera

Na cześć Emanuela Laskera w Barlinku organizowane są Międzynarodowe Festiwale Szachowe Pamięci Emanuela Laskera. Działa tam również miejscowy klub szachowy „Lasker” Barlinek. Jego imieniem nazwany jest także jeden z parków w tym mieście[3].

ŻyciorysEdytuj

Do największych osiągnięć Laskera w grze praktycznej należy zaliczyć zwycięstwa w wielkich turniejach w Londynie (1899), Petersburgu (1896 i 1914), Nowym Jorku (1924). W 1921 roku stracił tytuł mistrza świata w meczu przeciwko Capablance. Rok wcześniej Lasker uznał swego przeciwnika za najlepszego szachistę świata, jednak Capablanca chciał pokonać Laskera w oficjalnym meczu.

W 1933 roku Lasker wraz z żoną Martą Koh, oboje będąc pochodzenia żydowskiego, musieli opuścić Niemcy. Przeprowadzili się do Anglii, a następnie, po krótkim pobycie w ZSRR, osiedli w Nowym Jorku[4].

Lasker był znany ze swoich psychologicznych metod gry. Czasami wybierał posunięcia teoretycznie słabsze, które jednak miały zrobić wrażenie na przeciwniku. W sławnej partii przeciwko Capablance (Petersburg 1914) Laskerowi bardzo zależało na wygranej, jednak w celu uśpienia czujności przeciwnika wybrał wariant debiutowy uznawany za remisowy. W rezultacie Capablanca zagrał nieostrożnie i partię przegrał.

Do kanonu szachów przeszła również inna słynna partia Lasker – Bauer (Amsterdam 1889), w której Lasker poświęcił dwa gońce i doprowadził partię do zwycięstwa[5]. Jego nazwiskiem nazwano również kilka wariantów szachowych debiutów, np. wariant Laskera w gambicie hetmańskim (1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 Sf6 4.Gg5 Ge7 5.e3 O-O 6.Sf3 h6 7.Gh4 Se4).

Mecze Laskera o mistrzostwo świataEdytuj

Rok Przeciwnik Wynik
1894 Steinitz wygrana (+10; −5; =4)
1896/97 Steinitz wygrana (+10; −2; =5)
1907 Marshall wygrana (+8; −0; =7)
1908 Tarrasch wygrana (+8; −3; =5)
1910 Schlechter remis (+1; −1; =8)
1910 Janowski wygrana (+8; −0; =3)
1921 Capablanca przegrana (+0; −4; =10)
W nawiasach: liczba wygranych (+), przegranych (−) i zremisowanych (=) partii.

PrzypisyEdytuj

  1. Emanuel Lasker | Biography
  2. Lasker, Emanuel – JewishEncyclopedia.com
  3. Festyn rodzinny w Parku im. Emanuela Laskera. barlinek24.pl, 2014-05-14. [dostęp 2018-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-18)]. (pol.).
  4. Emanuel Lasker Biography. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).
  5. Emanuel Lasker vs Johann Hermann Bauer, Amsterdam 1889. [dostęp 2009-10-09].

BibliografiaEdytuj

  • Reuben Fine, Fred Reinfeld Lasker’s Greatest Chess Games, 1889–1914 (Dover, 1965);
  • Dr. J. Hannak Emanuel Lasker: The Life of a Chess Master (Dover, 1991);
  • Kenneth Whyld The Collected Games of Emanuel Lasker (1998);
  • Emanuel Lasker Lasker’s Manual of Chess (Dover, 1976);
  • Irving Chernev Twelve Great Chess Players and Their Best Games (Dover, 1995).
  • W. Litmanowicz, J. Giżycki, Szachy od A do Z, tom I, Warszawa 1986, str. 501–504
  • Hall of Fame – Emanuel Lasker. hall-of-fame-sport.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-30)]. (niem.)

Linki zewnętrzneEdytuj