Emil Bobrowski

polski polityk i lekarz

Emil Zygmunt Wiktor Bobrowski (ur. 18 kwietnia 1876 w Niepołomicach[1], zm. 12 kwietnia 1938 w Krakowie) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, działacz socjalistyczny. W latach 1885–1919 w Polskiej Partii Socjaldemokratycznej (PPSD) (w latach 1904–1913 sekretarz Komitetu Wykonawczego partii), później w okresie 1919–1930 w Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), od 1930 w Bezpartyjnym Bloku Współpracy z Rządem (BBWR), komisarz Wojsk Polskich w Jędrzejowie w sierpniu 1914 roku[2].

Emil Bobrowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 kwietnia 1876
Niepołomice

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1938
Kraków

Senator IV kadencji (II RP)
Okres

od 1935
do 1938

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie)
Odznaka „Za wierną służbę”

Życiorys edytuj

 
Lekarze I Brygady Legionów Polskich. U góry w środku dr Emil Bobrowski. Pod nim dr Ryszard Zacharski

Urodził się w rodzinie Leopolda i Anny z Gessnerów[1]. Jego pradziadek – Szymon służył w wojsku napoleońskim. Ukończył szkoły w Krakowie[1] i Wiedniu. Dyplom doktora medycyny uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1901. W 1901 ożenił się z Bronisławą Szrejber[1]. Po wstąpieniu do PPSD był m.in. prezesem Towarzystwa Domu Robotniczego w Podgórzu (od 1907), radnym miejskim Podgórza (od 1908), lekarzem naczelnym Kasy Chorych w Podgórzu (od 1907), prezesem Związku Strzeleckiego w Podgórzu (od 1913) i wiceprezesem Towarzystwa Uniwersytetu Ludowego im. Adama Mickiewicza.

W 1913 został posłem do parlamentu austriackiego, był także przedstawicielem PPSD w Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych.

Od 7 sierpnia 1914 do 1 września 1917 w Legionach Polskich służył jako oficer-lekarz. Był komisarzem Polskiej Organizacji Narodowej w 1914 roku[3]. Początkowo był komisarzem Legionów w Jędrzejowie i Słomnikach, później lekarzem batalionowym, lekarzem pułkowym 4 pułku piechoty, szefem sanitarnym c. i k. Komendy Grupy Legionów Polskich w Kozienicach i Dęblinie, a później w c. i k. Komendzie Legionów Polskich w Warszawie. Od 1916 – radny Krakowa. Był pracownikiem Komisji Kas Chorych Tymczasowej Rady Stanu[4]. W latach 1917–1918 był członkiem Naczelnym Komitecie Narodowym i Polskiej Komisji Likwidacyjnej.

W Wojsku Polskim został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwowych sanitarnych, grupa lekarzy. W 1923 posiadał przydział do 5 batalionu sanitarnego w Krakowie[5].

Był posłem na Sejm od 1919 do 1929[1]. Wypełniając mandat poselski równolegle 11 lipca 1921 został mianowany wiceprezydentem Krakowa[6]. W 1923, podczas wypadków krakowskich, mediował ze strajkującymi robotnikami. Na wniosek posłów prawicy, został pozbawiony immunitetu poselskiego i stanął przed sądem. Został uniewinniony.

Po wstąpieniu do PPS, zasiadał w Centralnym Komitecie Wykonawczym partii (lata 1924–1925), a w 1928 był wiceprzewodniczącym Rady Naczelnej ugrupowania.

W latach 1930–1938 senator III i IV kadencji z listy BBWR. Członek Zarządu Okręgu Kraków Związku Legionistów Polskich w 1936 roku[7].

W 1935 był członkiem krakowskiej loży wolnomularskiej Przesąd Zwyciężony[8].

Zmarł 12 kwietnia 1938 w Krakowie[9]. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kw. HD, rząd płd.)[10].

 
Grób Emila Bobrowskiego na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 52.
  2. Bohdan Urbankowski, Józef Piłsudski. Marzyciel i strateg., t. I, Warszawa 1997, s. 178.
  3. Jerzy Pająk, Z dziejów Polskiej Organizacji Narodowej (wrzesień-grudzień 1914), w: Kieleckie Studia Historyczne, t. 14, 1996, s. 106.
  4. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 224.
  5. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1152, 1212.
  6. Zmiany w prezydyum m. Krakowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 30, s. 3-4, 23 lipca 1921. 
  7. Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 72.
  8. Anna Kargol. Środowisko wolnomularskie w międzywojennym Krakowie. „Ars Regia”, s. 151, 2006. 
  9. Zgon sen. Bobrowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 86 z 15 kwietnia 1938. 
  10. Karolina Grodziska - Ożóg, Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939), Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 98.
  11. a b c d Parlamentarzyści RP. Biblioteka Sejmowa. [dostęp 2014-09-11]. (pol.).
  12. 10 listopada 1938 „za wybitne zasługi na polu pracy społecznej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592

Bibliografia edytuj

  • Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927. Warszawa: 1928.
  • Wiktor Krzysztof Cygan: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich. Warszawa: „Gryf”, 1992, s. 16-17. ISBN 83-85209-08-5.

Linki zewnętrzne edytuj