Enif

gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza

Enif (Epsilon Pegasi, ε Peg) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza, oddalona od Słońca o ok. 690 lat świetlnych.

Enif
ε Pegasi
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Pegaz

Rektascensja

21h 44m 11,187s[1]

Deklinacja

+09° 52′ 30,06″[1]

Paralaksa (π)

0,00473 ± 0,00017[1]

Odległość

690 ± 26 ly
211,4 ± 7,9 pc

Wielkość obserwowana

2,38m[2]

Ruch własny (RA)

26,92 ± 0,18 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

0,44 ± 0,12 mas/rok[1]

Prędkość radialna

3,39 ± 0,06 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

nadolbrzym

Typ widmowy

K2 Ib–II[1]

Masa

~10[3] M

Promień

150[3] R

Metaliczność [Fe/H]

−0,06[2]

Wielkość absolutna

-4,24m[2]

Jasność

6700 L[3]

Temperatura

4460 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

8526[2] pc

Mimośród

0,1481[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 8 Peg
2MASS: J21441114+0952302
Bonner Durchmusterung: BD+09°4891
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 815
Boss General Catalogue: GC 30431
Katalog Henry’ego Drapera: HD 206778
Katalog Hipparcosa: HIP 107315
Katalog jasnych gwiazd: HR 8308
SAO Star Catalog: SAO 127029
Enf, Enir, Al Anf, Os Pegasi, Fom

Nazwa edytuj

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Enif, wywodzi się od arabskiego ‏أنف‎ anf, co oznacza „nos” Pegaza i odnosi się do jej położenia w wyobrażonej figurze skrzydlatego konia[3][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Enif dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka obserwacyjna edytuj

Od czasu ustalenia współczesnych granic konstelacji, kiedy przypisano gwiazdę Alpheratz do Gwiazdozbioru Andromedy, Enif jest najjaśniejszą gwiazdą Pegaza[3]. Jego obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,38m, zaś wielkość absolutna jest równa −4,24m[2].

Epsilon Pegasi ma dwie optyczne towarzyszki. Składnik B jest odległy o 83,2 sekundy kątowej od nadolbrzyma (pomiar z 2013 r.) i ma jasność wizualną 12,80m, składnik C jest odległy o 144,6″ (pomiar z 2016 r.) i ma jasność 8,74m[6]. Obie te gwiazdy znacznie różnią się ruchem własnym od Enifa[1][7][8].

Charakterystyka fizyczna edytuj

Epsilon Pegasi jest nadolbrzymem (lub jasnym olbrzymem[1]) należącym do typu widmowego K2. Temperatura tej gwiazdy to 4460 K, a jej jasność jest 6700 razy większa od słonecznej. Średnica tej gwiazdy jest 150 razy większa od słonecznej, masa zaś jest około dziesięciokrotnie większa niż masa Słońca. Z tak dużą masą gwiazda może eksplodować jako supernowa bądź zakończyć życie jako masywny biały karzeł[3].

Enif leży w podobnej odległości od Słońca co położone niedaleko na niebie Sadalmelik i Sadalsuud, i mógł powstać wraz z nimi w jednym obłoku molekularnym około 15 milionów lat temu. W 1972 roku zaobserwowano potężny, dziesięciominutowy rozbłysk Epsilon Pegasi, który pięciokrotnie zwiększył jego obserwowaną jasność (gwiazda stała się tak jasna jak Altair). Zjawiska takie są bardzo rzadkie i ich mechanizm nie jest znany[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Enif w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-08-16]
  2. a b c d e f Anderson E., Francis C.: HIP 107315. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
  3. a b c d e f g h Jim Kaler: ENIF (Epsilon Pegasi). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
  4. Pegasus. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 327. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-08-16].
  6. Mason et al.: WDS J21442+0953A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  7. BD+09 4891B w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-08-16]
  8. BD+09 4890 w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-08-16]