Epoletnik afrykański

Epomops franqueti
(Przekierowano z Epomops franqueti)

Epoletnik afrykański[6] (Epomops franqueti) – gatunek ssaka z podrodziny Rousettinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae).

Epoletnik afrykański
Epomops franqueti[1]
(Tomes, 1860)
Ilustracja
Epoletnik afrykański na ilustracji z 1860 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Rodzina

rudawkowate

Podrodzina

Rousettinae

Plemię

Epomophorini

Rodzaj

epoletnik

Gatunek

epoletnik afrykański

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1860 roku brytyjski zoolog Robert Fisher Tomes nadając mu nazwę Epomophorus franqueti[2]. Holotyp pochodził z Gabonu[7].

Takson strepitans z południowej Nigerii nie jest powszechnie akceptowany jako podgatunek, ponieważ wydaje się, że istnieją różnice ekoklinalne w obrębie E. franqueti, przy czym wielkość ciała wzrasta od zachodniej do środkowej Afryki[8]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[8].

Etymologia edytuj

  • Epomops: etymologia niejasna, Gray nie wytłumaczył znaczenia nazwy rodzajowej, być może nazwa pochodzi od rodzaju Epomophorus E.T. Bennett, 1836 (pagonowiec) i gr. ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd, oblicze”[9].
  • franqueti: dr Franquet (brak daty urodzenia i śmierci) był pracownikiem Francuskiej Marynarki Wojennej. Tomes w pierwotnym opisie nie podał żadnego imionia, ale być może jest to ta sama osoba, co Francois Xavier Franquet, który w 1860 roku opublikował książkę zatytułowaną „La vaisseau patron: Solution du probleme de lorganisation du person matelot de la marine frangaise”[10].

Zasięg występowania edytuj

Epoletnik afrykański występuje w zachodniej i środkowej Afryce od południowo-wschodniego Wybrzeża Kości Słoniowej na wschód do Sudanu Południowego i Ugandy oraz na południe do północnej Zambii i północnej Angoli[8].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) samic 115–180 mm, samców 110–165 mm, długość ogona 0–1 mm, długość ucha 23–27 mm, długość tylnej stopy samic 21–25 mm, samców 24–28 mm, długość przedramienia samic 77–96 mm, samców 84–101 mm; masa ciała samic 61–130 g, samców 92–172 g[11]. Epoletnik afrykański ma cechę charakterystyczną dla rodzaju Epomops, którą są białawe kosmyki włosów na barkach przypominające oficerskie epolety.. Wzór zębowy: I   C   P   M   = 28[11].

Ekologia edytuj

Tryb życia edytuj

Występuje w lasach i na terenach otwartych. Żywi się owocami, obejmując go wargami, dziurawiąc zębami i naciskając od dołu językiem wysysając w ten sposób sok.

Rozmnażanie edytuj

Rozmnażanie epoletnika afrykańskiego nie jest związane z porą roku. Samica po ciąży trwającej 3,5 miesiąca rodzi 1 młode.

Przypisy edytuj

  1. Epomops franqueti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b R.F. Tomes. A monograph of the genus Epomophorus, with the description of a new species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 28, s. 54, 1860. (ang.). 
  3. H. Allen. Descriptions of new Pteropine Bats from Africa. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 13, s. 158, 1861. (ang.). 
  4. K.Ch. Andersen. On some species of the genus Epomops. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 5 (25), s. 106, 1910. (ang.). 
  5. R. Kityo & B. Nalikka, Epomops franqueti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2021-3 [dostęp 2022-05-06] (ang.).
  6. Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 80. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  7. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Epomops franqueti. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-05-06].
  8. a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 96. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  9. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 368, 1904. (ang.). 
  10. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 142. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  11. a b N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 95. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).