Epsilon Centauri

gwiazda w gwiazdozbiorze Centaura

Epsilon Centauri (ε Cen) – gwiazda w gwiazdozbiorze Centaura, odległa od Słońca o około 425 lat świetlnych.

Epsilon Centauri
ε Cen
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze Centaura
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Centaur

Rektascensja

13h 39m 53,258s[1]

Deklinacja

−53° 27′ 59,01″[1]

Paralaksa (π)

0,00763 ± 0,00048[1]

Odległość

425 ± 27 ly
130,4 ± 8,2[2] pc

Wielkość obserwowana

2,29m[2]

Rozmiar kątowy

0,48 ± 0,03 mas[3]

Ruch własny (RA)

−15,30 ± 0,36 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−11,72 ± 0,36 mas/rok[1]

Prędkość radialna

3,0 ± 2,0 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

B1 III[1][2]

Masa

11,6 ± 1,1[4] M

Wielkość absolutna

−3,29m[2]

Jasność

~15 200 L[4]

Prędkość obrotu

<2,7 d km/s[5]

Temperatura

24 000 K[4]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7595[2] pc

Mimośród

0,0630[2]

Alternatywne oznaczenia
Cordoba Durchmusterung: CD−52°5743
Boss General Catalogue: GC 18458
Katalog Henry’ego Drapera: HD 118716
Katalog Hipparcosa: HIP 66657
Katalog jasnych gwiazd: HR 5132
SAO Star Catalog: SAO 241047
CPD−52°6655

Charakterystyka obserwacyjna edytuj

Jest to jedna z jaśniejszych gwiazd w konstelacji, jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,29m, a wielkość absolutna jest równa −3,29m[2]. Leży ona zbyt daleko na niebie południowym, żeby można było ją obserwować z terenów Polski.

Charakterystyka fizyczna edytuj

Jest to białobłękitna gwiazda należąca do typu widmowego B1. Jest sklasyfikowana na podstawie widma jako olbrzym, ale raczej jeszcze nie jest na tym etapie rozwoju[5]. Gwiazda ma temperaturę 24 000 K i emituje dużo promieniowania w zakresie ultrafioletu; po uwzględnieniu tej emisji jej jasność okazuje się około 15 200 razy większa niż jasność Słońca. Ma ona masę ponad 11 razy większą niż masa Słońca[4]. Ta masa jest zapewne dostatecznie duża, żeby wybuchła jako supernowa; jeśli nie dość, to gwiazda zakończy życie jako bardzo masywny, neonowo-tlenowy biały karzeł[5]. Jest to gwiazda zmienna typu Beta Cephei, jej blask waha się nieznacznie (o setną część magnitudo) wraz z wibracjami gwiazdy, których główne okresy są równe 4,08, 4,25, 5,04 i 4,58 godziny[5].

Gwiazda ma towarzyszkę, Epsilon Centauri B o wielkości gwiazdowej 13m, odległą o 36,9 (pomiar z 1999 r.)[3]. Jeśli składnik ten znajduje się w tej samej odległości co jaśniejsza gwiazda, to najprawdopodobniej jest to pomarańczowy karzeł typu K6, oddalony od niej o 4500 au, o okresie orbitalnym równym co najmniej 89 tysięcy lat. Względny ruch składników jest jednak większy niż przewiduje teoria, więc w rzeczywistości mogą być w różnej odległości i tylko przypadkowo sąsiadować na niebie[5].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Epsilon Centauri w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Anderson E., Francis C: HIP 66657. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-06-20]. (ang.).
  3. a b Mason et al.: WDS J13399-5328A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  4. a b c d M.M. Hohle, R. Neuhäuser, B.F. Schutz. Masses and luminosities of O- and B-type stars and red supergiants. „Astronomische Nachrichten”. 331 (4), s. 349, 2010. DOI: 10.1002/asna.200911355. arXiv:1003.2335. Bibcode2010AN....331..349H. (ang.). 
  5. a b c d e Jim Kaler: EPS CEN (Epsilon Centauri). STARS. [dostęp 2018-06-20]. (ang.).