Erich Fellgiebel
Erich Fellgiebel (ur. 4 października 1886 w Pöpelwitz, zm. 4 września 1944 w Berlinie) – generał niemiecki, szef wydziału łączności niemieckiego Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (niem. Oberkommando des Heeres, OKH) i szef relacji łączności (niem. Chef der Wehrmachtnachrichtenverbindungen) w Naczelnym Dowództwie Wehrmachtu (niem. Oberkommando der Wehrmacht, OKW), uczestnik spisku na życie Hitlera z 20 lipca 1944, za udział w spisku skazany na karę śmierci i stracony.
| |
 generał major
| |
| Data i miejsce urodzenia |
4 października 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1905–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   [1] | |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
Erich Fellgiebel urodził się 4 października 1886 roku[2][a] w Pöpelwitz (współczesne Popowice)[3].
W 1905 roku rozpoczął służbę wojskową jako Aspirant (niem. Offiziersanwärter) w batalionie łączności Armii Cesarstwa Niemieckiego[2]. Uczestnik I wojny światowej – po jej zakończeniu służył jako oficer sztabu generalnego (niem. Generalstabsoffizier) w Berlinie[2]. W 1929 roku został szefem komórki szyfrowania (niem. Chiffrierstelle) w Reichswehrministerium i w 1934 roku przyczynił się do wprowadzenia wspólnej wersji Enigmy dla całego Wehrmachtu[4].
W 1938 roku został powołany na szefa wydziału łączności Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (niem. Oberkommando des Heeres, OKH) oraz na szefa łączności (niem. Chef der Wehrmachtnachrichtenverbindungen) w Naczelnym Dowództwie Wehrmachtu (niem. Oberkommando der Wehrmacht, OKW)[2].
Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, Fellgiebel krytykował reżim nazistowski[5]. Później krytykował także brak kompetencji Hitlera w prowadzeniu wojny[5]. Poprzez dowódców Ludwiga Becka (1880–1944) i Franza Haldera (1884–1972) skontaktował się z kręgami wojskowego Widerstandu[2]. Był zaangażowany w dostosowywanie planu operacyjnego o kryptonimie Walkiria dla potrzeb przejęcia władzy i organizację zamachu na Hitlera[2]. Zamach został przeprowadzony 20 lipca 1944 roku przez Clausa Schenk von Stauffenberga, który podłożył bombę w sali narad. Przebywając w Wilczym Szańcu, Fellgiebel odpowiadał za odcięcie łączności od kwatery Hitlera i zapewnienie łączności spiskowcom[2][6]. Wybuch bomby ranił większość z obecnych na naradzie, przy czym Hitler odniósł lekkie rany, które nie stanowiły zagrożenia życia[7]. Stauffenberg obserwował eksplozję z odległości i według relacji Fellgiebla miał widzieć, jak z baraku wynoszono ciało okryte płaszczem Hitlera, co przekonało go o pełnym powodzeniu zamachu[8]. Przekonany o sukcesie udał się ze swoim adiutantem Wernerem von Haeftenem do Berlina[8]. Fellgiebel przekazał do Berlina informację o niepowodzeniu zamachu, przez co generał Friedrich Olbricht (1888–1944), który miał rozpocząć przewrót w stolicy, zwlekał z wydaniem rozkazu do puczu[9].
Po nieudanym zamachu został natychmiast aresztowany, poddany trzytygodniowym torturom nie wydał współspiskowców[10]. 10 sierpnia 1944 roku[b] został skazany przez Volksgerichtshof pod przewodnictwem Rolanda Freislera na karę śmierci[2]. Został stracony w Berlinie-Plötzensee 4 września 1944 roku[2].
Upamiętnienie edytuj
Na jego cześć nazwano koszary Bundeswehry w bawarskim Pöcking[3] (niem. General-Fellgiebel-Kaserne).
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Fellgiebel, Fritz Erich – TracesOfWar.com [online], tracesofwar.com [dostęp 2021-06-09] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Gedenkstätte Deutscher Widerstand ↓.
- ↑ a b c d Adams 2009 ↓, s. 105–106.
- ↑ Bauer 2006 ↓, s. 32,118.
- ↑ a b Hoffman 1996 ↓, s. 337.
- ↑ Hoffman 1996 ↓, s. 338.
- ↑ Horstmann 2008 ↓, s. 195.
- ↑ a b Hoffman 2008 ↓, s. 267.
- ↑ Eckelmann 2014 ↓.
- ↑ Hoffman 1996 ↓, s. 514.
Bibliografia edytuj
- Erich Fellgiebel. [w:] Gedenkstätte Deutscher Widerstand [on-line]. [dostęp 2020-06-05]. (niem.).
- Jefferson Adams: Historical Dictionary of German Intelligence. Scarecrow Press, 2009. ISBN 978-0-8108-6320-0. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
- Friedrich L. Bauer: Decrypted Secrets: Methods and Maxims of Cryptology. Springer Science & Business Media, 2006. ISBN 978-3-540-48121-8. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
- Susanne Eckelmann: Claus Schenk Graf von Stauffenberg 1907–1944. [w:] Deutsches Historisches Museum, Berlin [on-line]. 2014-09-14. [dostęp 2020-06-05]. (niem.).
- Peter Hoffmann: The history of the German resistance, 1933-1945. McGill-Queen’s Press – MQUP, 1996. ISBN 0-7735-1531-3. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
- Harry Horstmann: Operation Walküre: Claus Schenk Graf von Stauffenberg. Books on Demand, 2008. ISBN 3-8370-6295-3. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).