Ernest Durkalec
Ernest Michał Durkalec ps. Sław (ur. 8 grudnia 1893 w Jarosławiu, zm. 1 lipca 1978 w Szczawnicy) – powstaniec śląski, kapitan Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej, żołnierz Armii Krajowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.
 kapitan piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 grudnia 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 lipca 1978 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Ernest Durkalec był oficerem w c. i k. Armii[1] i powstańcem śląskim[2], a następnie oficerem Wojska Polskiego.
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i z 966. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Obok stopnia wojskowego przysługiwał mu wówczas tytuł „adiutant sztabowy”, a jego oddziałem macierzystym był 14 pułk piechoty we Włocławku[3]. W 1923 roku pełnił służbę w Dowództwie 24 Dywizji Piechoty w Jarosławiu na stanowisku oficera sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej, pozostając oficerem nadetatowym 38 pułku piechoty w Przemyślu[4]. W 1938 roku, jako oficer stanu spoczynku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi „za całokształt zasług w służbie wojskowej”[5].
W czasie II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej.
Został aresztowany przez Gestapo i więziony w Palace, a następnie wysłany do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau (nr obozowy 25924). Z obozu został zwolniony 14 lipca 1943 roku[6].
Od 1943 roku wraz z żoną Heleną (ps. Sława) prowadził schronisko na Lubaniu. W schronisku ukrywały się osoby poszukiwane przez Niemców. Było też bazą i szpitalem polowym (prowadzonym przez Artura Wernera) dla partyzantów aż do 25 września 1944 roku, kiedy to po niemieckiej obławie zostało spalone. Durkalcowie zostali aresztowani. Ernest po pobycie w więzieniu na Montelupich w Krakowie został wywieziony do obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, a jego żona Helena trafiła od obozu koncentracyjnego w Ravensbrück[1].
Dowódca Grupy Operacyjnej „Śląsk Cieszyński” rozkazem dziennym z dnia 20 stycznia 1945 roku nadał Sławowi srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami za ofiarną i pełną poświęcenia pracę dla dobra Polski[7].
Po wojnie Durkalcowie mieszkali w Krakowie i Szczawnicy. Należeli do koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Szczawnicy.
Ernest Durkalec zmarł w 1978 roku. Pochowany jest na cmentarzu parafialnym w Szczawnicy we wspólnej mogile wraz z żoną i synem Bolesławem (ps. Sławek, żołnierzem Oddziału Partyzanckiego AK „Wilk”, który zginął 21 lutego 1944 roku w walce z Niemcami na Przysłopie)[2].
Odznaczenia edytuj
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (28.06.1967),
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (20.01.1945),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1938)
- Medal Niepodległości (1932)[8]
- Śląski Krzyż Powstańczy
- Medal Zwycięstwa i Wolności (18.12.1974)
- Odznaka Grunwaldzka (nr 49020, 22.07.1972)
Przypisy edytuj
- ↑ a b Muzeum Historyczne Miasta Krakowa – Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939–1956.
- ↑ a b Informacja z płyty nagrobkowej mogiły Durkalców.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 116, 236, 413.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 50.
- ↑ Muzeum Auschwitz-Birkenau – Informacje o więźniach.
- ↑ Dawid Golik: Partyzanci Lamparta. Wyd. 3. Kraków: IPN, 2011, s. 519. ISBN 978-83-62139-72-9.
- ↑ M.P. z 1932 r. Nr 109, poz. 142 - Monitor Polski [online], www.prawo.egospodarka.pl [dostęp 2021-03-13].
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011, s. 110–111. ISBN 978-83-62460-17-5.
- Ankieta personalna członka zwyczajnego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację Ernesta Durkalca