Erwin Brenneisen, ps. „Bełt” (ur. 23 lipca 1896 w Sobolewie, pow. suwalski, zm. 7 lutego 1946 w Warszawie) – podporucznik Wojska Polskiego.

Erwin Brenneisen
„Bełt”
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

23 lipca 1896
Sobolewo

Data i miejsce śmierci

7 lutego 1946
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

7 pułk strzelców
3 pułk ułanów

Stanowiska

dowódca plutonu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
powstanie warszawskie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
Grób Erwina Brenneisena na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Życiorys edytuj

Urodził się 23 lipca 1896 w Sobolewie, pow. suwalski, w rodzinie Norberta i Marty z Gogolewskich. Od 1906 uczęszczał do gimnazjum w Suwałkach, a następnie od 1915 do rosyjskiego gimnazjum filologicznego w Orle, w którym w kwietniu 1917 otrzymał świadectwo dojrzałości[a]. Studiował również na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Piotrogrodzie. Służył od marzec–kwiecień 1918 do lipca tego roku w 7 pułku strzelców I Korpusu Polskiego na Wschodzie. Powrócił do kraju i zapisał się we wrześniu 1918 na studia na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej. Służył ochotniczo od listopada 1918 w Wojsku Polskim w 3 pułku ułanów na stanowisku dowódcy plutonu. W październiku 1919 został zdemobilizowany i dalej kontynuował studia na Politechnice Warszawskiej. Powrócił do służby w 1920 w szeregi 3 pułku ułanów[b]. Trafił do niewoli radzieckiej, ale w kwietniu 1921 powrócił do kraju i ponownie podjął studia na Politechnice Warszawskiej. Pobierał od 1923 stypendium Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz pracował jednocześnie w szkole zawodowej jako nauczyciel. Na Politechnice Warszawskiej uzyskał w grudniu 1927 dyplom inżyniera dróg i mostów i następnie pracował jako urzędnik w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Przy Stowarzyszeniu Techników Polskich był Członkiem Koła Inżynierów Dróg i Mostów w którym od 1938 wchodził w skład Sądu Koleżeńskiego. W tym samym roku był na I Polskim Kongresie Inżynierów jako delegat.

Mieszkał w czasie okupacji przy ul. Filtrowej 7. Od marca 1940 w konspiracji w ZWZAK, początkowo w SOP, następnie w stopniu plutonowego był dowódcą I Zgrupowania 3 Rejonu Obwodu Śródmieście WSOP Okręgu Warszawa AK. Obszar działania Zgrupowania „Bełt”[c] zamykał się w rejonie: Al. Jerozolimskieul. PoznańskaLwowskaNowowiejska – Sucha – WawelskaRaszyńska – Al. Jerozolimskie. W czasie powstania warszawskiego nadal dowodził batalionem „Bełt”. Wieczorem 1 sierpnia 1944 po nieudanym ataku na szpital dla oficerów niemieckich przy ul. Śniadeckich batalion został przesunięty w rejon Al. Jerozolimskich po stronie nieparzystej od ul. Marszałkowskiej przez Bracką do pl. Trzech Krzyży, gdzie Brenneisen był dowódcą pododcinka w ramach odcinka mjr. Narcyza Łopianowskiego „Sarny” w Obwodzie Śródmieście–Południe. W dniu 7 sierpnia jego batalion otrzymał zadanie zbudowania od swojej strony[d] rowu łącznikowego północ–południe przez Al. Jerozolimskie i chroniącej go barykady, a następnie obrony tego niezwykle ważnego połączenia[e]. Po upadku powstania przebywał w Oflagu VII A Murnau. 2 maja 1945 został uwolniony z niewoli niemieckiej i przydzielony do Obozu Zbornego Nr 1 w Paryżu. Powrócił do kraju kilka miesięcy później i zamieszkał w Zielonej Górze.

Zmarł w Warszawie 7 lutego 1946 roku i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A23-10-12)[1].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. Otrzymał je ze złotym medalem
  2. W stopniu kaprala
  3. Nazwa pochodzi od jego pseudonimu
  4. Od strony północnej wykonywał to batalion „Kiliński”
  5. Połączenie nie zostało zdobyte przez Niemców do końca działań powstańczych

Przypisy edytuj

  1. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
  2. M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  3. M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie państwowej”.

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T. 3. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991, s. 53–54. ISBN 83-211-0739-7.