Erysiphe pisi DC. – gatunek grzybów należący do rodziny mączniakowatych (Erysiphaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na niektórych roślinach z rodziny bobowatych. U grochu (Pisum) wywołuje chorobę o nazwie mączniak prawdziwy grochu[2].

Erysiphe pisi
Ilustracja
Grzybnia i klejstotecja na dolnej stronie listka traganka szerokolistnego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

mączniakowate

Rodzaj

mączniak

Gatunek

Erysiphe pisi

Nazwa systematyczna
Erysiphe pisi DC.
Fl. franç., Edn 3 (Paris) 2: 274 (1805)
Nalot grzybni na górnej stronie listka

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Erysiphe, Erysiphaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Synonimy[3]:

  • Alphitomorpha pisi (DC.) Wallr. 819)
  • Erysiphe communis f. hosackiae Jacz. 1927
  • Erysiphe communis f. phaseoli Jacz. 1927
  • Erysiphe communis f. pisi (H.A. Dietr.) Jacz. 1927
  • Erysiphe cruchetiana S. Blumer 1933
  • Erysiphe macropus Mart. 1817
  • Erysiphe martii f. pisi H.A. Dietr.
  • Erysiphe pisi var. cruchetiana (S. Blumer) U. Braun 1981
  • Erysiphe pisi DC., in Lamarck & de Candolle 1805 var. pisi
  • Ischnochaeta pisi (DC.) Sawada 1959

Morfologia edytuj

Grzybnia rozwija się na obydwu powierzchniach liści, łodyg i strąkach roślin, do wnętrza tkanek zapuszcza tylko ssawki[2]. Wygląda jak biały, mączysty nalot, ale jest bardzo zmienna jeśli chodzi o gęstość. Rzadko bywa gęsta, wojłokowata. Strzępki o szerokości 5-7,5 μm, ssawki o średnicy około 17–25 μm. Konidiofory proste, nierozgałęzione, wyprostowane. Ich pierwsza komórka ma rozmiary (15–) 20–50 (–70) × 6–10 μm. Konidia oddzielają się pojedynczo, rzadko w krótkich łańcuszkach. Mają elipsoidalny kształt i rozmiar 30–45 (–50) × 16–21 μm. Klejstotecja rozrzucone w grupach. Pojedyncze mają kształt nieregularnego wieloboku i rozmiary 31–38 × 17–21 μm. Klejstotecja w skupiskach lub rozproszone, kuliste, czarne, o średnicy 85–126 μm. Przyczepki w liczbie 10–30, brązowe, podobne do strzępek, bardzo zmienne pod względem długości – najczęściej o długości takiej jak klejstotecjum, czasami 2–3 razy dłuższe, kolankowate, bardzo rzadko i nieregularnie rozgałęzione. Worki w liczbie (3–) 4–8 (–10), jajowate do prawie kulistych, o rozmiarach 50–60 × 30–40 μm. Zarodniki w liczbie 3–5 (–6) w jednym worku, o rozmiarach 22–27 × 13–16 μm[4].

Występowanie edytuj

Występuje na całym świecie. W Polsce jest pospolity[2].

Pasożyt obligatoryjny. Opisano występowanie na następujących roślinach: Arachis hypogaea, Astragalus (boeticus, glycyphyllos), Bituminaria, Dorycnium (hirsutum, pentaphyllum subsp. germanicum + herbaceum, rectum), Erophaca baetica, Glycyrrhiza (glabra, uralensis), Hymenocarpos circinnatus, Lathyrus (inconspicuus, pratensis), Lens culinaris, Lotus, Lupinus (albus, angustifolius, luteus, mutabilis, polyphyllus), Medicago (arabica, disciformis, falcata, intertexta subsp. ciliaris, laciniata, littoralis, lupulina, minima, orbicularis, polymorpha, praecox, prostrata, rigidula, sativa, tornata, truncatula, × varia), Melilotus officinalis, Onobrychis, Phaseolus vulgaris, Pisum sativum & subsp. elatius, Styphnolobium japonicum, Trifolium (dubium, medium, pratense), Trigonella (caerulea, foenum-graecum), Vicia (benghalensis, bithynica, cassubica, cracca, cuspidata, disperma, dumetorun, ervillia, faba, hirsuta, hybrida, lutea, noeana, onobrychioides, pannonica, parviflora, peregrina, pisiformis, sativa & subsp. macrocarpa + nigra, sepium, sylvatica, tetrasperma, villosa & subsp. varia)[5].

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
  2. a b c Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2018-08-28] (ang.).
  4. Mycobank. Erysiphe pisi. [dostęp 2018-08-28].
  5. Plant parasites of Europe. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).