Eugeniusz Ferdynand Habsburg

	Wielki mistrz
Kraj działania	Austro-Węgry
Data urodzenia	21 maja 1863
Data śmierci	30 grudnia 1954
Miejsce pochówku	Innsbruck
	Koadiutor wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego
Okres sprawowania	1887–1894
	Wielki mistrz zakonu krzyżackiego
Okres sprawowania	1894–1923
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	OT
Śluby zakonne	1884
	Multimedia w Wikimedia Commons

Eugeniusz Ferdynand Habsburg
Eugen Ferdinand Pius Bernhard Felix Maria von Habsburg-Lothringen
Erzi
	marszałek polny
Data i miejsce urodzenia	21 maja 1863 ; Groß Seelowitz
Data i miejsce śmierci	30 grudnia 1954 ; Merano
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; • bitwa pod Caporetto
Późniejsza praca	Wielki i Niemiecki Mistrz Zakonu Krzyżackiego
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Eugeniusz Ferdynand „Erzi” Habsburg (ur. 21 maja 1863 w Groß Seelowitz, zm. 30 grudnia 1954 w Merano) – arcyksiążę austriacki, marszałek polny cesarskiej i królewskiej Armii, wielki i niemiecki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1894-1923.

Życiorys

Był najmłodszym synem arcyksięcia Karola Ferdynanda z linii Habsburgów cieszyńskich i arcyksiężnej Elżbiety Marii, córki Józefa Antoniego Habsburga, palatyna Węgier.

W młodości studiował historię sztuki, uczył się też stolarstwa. Poświęcił się karierze wojskowej. W 1877 został oficerem w Tyrolskim Pułku Strzelców Cesarskich, podjął naukę w Terezjańskiej Akademii Wojskowej. Po jej ukończeniu został przyjęty w 1884 do zakonu krzyżackiego. W 1887 został pasowany na rycerza i ogłoszony koadiutorem wielkiego mistrza. W roku 1898 odziedziczył Zamek Hohenwerfen, który przebudował na swoją siedzibę. Zgromadził w nim poważne zbiory sztuki i historycznej broni.

Równocześnie piął się po szczeblach kariery wojskowej w Austro-Węgrzech. W 1894 został honorowym dowódcą ("właścicielem") 4 Dolnoaustriackiego Pułku Piechoty Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. W 1894 po śmierci Wilhelma Habsburga został wielkim i niemieckim mistrzem zakonu krzyżackiego. Jako zwierzchnik zakonu dużo podróżował po Europie reprezentując cesarza Franciszka Józefa I i Dom Habsbursko-Lotaryński. W 1896 uczestniczył w Moskwie w uroczystościach koronacyjnych Mikołaja II Romanowa. Wizytował też podległe mu baliwaty i komturie.

W latach 1900–1908 dowodził XIV Korpusem w Innsbrucku.W przededniu wybuchu I wojny światowej Eugeniusz Ferdynand Habsburg był generałem kawalerii i komendantem obrony Tyrolu. Gdy rozpoczęły się działania wojenne, został awansowany na dowódcę 5 Armii, która walczyła na Bałkanach. Później został przeniesiony na front włoski, gdzie odegrał ważną rolę w bitwie pod Caporetto. W 1916 został awansowany na marszałka polnego.

Jako wielki mistrz zakonu krzyżackiego organizował szpitale polowe i lazarety, w których posługę pełniły krzyżackie siostry zakonne oraz bracia-kapelani.

W 1918 po upadku monarchii austro-węgierskiej Eugeniusz Ferdynand Habsburg został zdymisjonowany z zajmowanych stanowisk przez nowy rząd Austrii. Obawiając się o dalsze istnienie zakonu krzyżackiego i jego niepewną sytuację jako silnie związanego z dynastią habsburską postanowił zrezygnować z urzędu wielkiego mistrza. Na swojego następcę wyznaczył biskupa Norberta Kleina z Brna, którego uczynił nieoficjalnie swoim koadiutorem. W 1923 zrezygnował ze zwierzchnictwa nad zakonem krzyżackim.

Zamieszkał w Szwajcarii, początkowo w Lucernie, później w Bazylei, w 1934 powrócił jednak do Austrii. Osiadł w Gumpoldskirchen, a od 1938 w Wiedniu. Kiedy w roku 1931 Zamek Hohenwerfen spłonął, odbudował go z własnych środków. Niemniej w roku 1938 był zmuszony sprzedać go Okręgowi Rzeszy Salzburg. Po II wojnie światowej mieszkał pod Innsbruckiem.

Zmarł w 30 grudnia 1954 podczas pobytu w sanatorium w Merano. Pochowany został w katedrze św. Jakuba w Innsbrucku.

Odznaczenia

Austro-węgierskie^[1]^[2]

Order Złotego Runa (1878)^[3]
Krzyż Wielki Orderu Wojskowego Marii Teresy (1917)
Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana (1911)
Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego (1894)
Wielka Komandoria Krzyża Mariańskiego (1886)
Krzyż Zasługi Wojskowej I Klasy z Dekoracją Wojenną i Brylantami (1917)
Krzyż Zasługi Wojskowej I Klasy z Dekoracją Wojenną (1915)
Krzyż Zasługi Wojskowej z Brylantami (1908)
Krzyż Zasługi Wojskowej (1898)
Wielki Złoty Medal Zasługi Wojskowej (1916)
Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z Mieczami (1917)
Srebrny Medal Zasługi Wojskowej pokojowy (1911)
Brązowy Medal Zasługi Wojskowej wojenny (1915)
Brązowy Medal Zasługi Wojskowej pokojowy (1905)
Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (1908)
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych (1898)
Odznaka za Służbę Wojskową III klasy (1902)
Gwiazda Zasługi z Dekoracją Wojenną Odznaki Honorowej Czerwonego Krzyża (1915)

Zagraniczne^[1]^[2]

Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy (1881, Rumunia)
Krzyż Wielki Orderu Karola III (1883, Hiszpania)
Krzyż Wielki Orderu Zasługi Wojskowej (1890, Portugalia)
Order Orła Czarnego (Prusy, 1891)
Krzyż Wielki Orderu Ludwika (1892, Hesja)
Krzyż Wielki Orderu Świętego Józefa (1896, Toskania)
Order Świętego Andrzeja (1896, Rosja)
Order Świętego Aleksandra Newskiego (1896, Rosja)
Order Orła Białego I klasy (1896, Rosja)
Order Świętej Anny I klasy (1896, Rosja)
Order Domowy Chakri I klasy (1897, Syjam)
Order Królewski Serafinów (1897, Szwecja)
Medal Królewski Jubileuszowy (1897, Szwecja)
Order Najwyższy Chrystusa (1904, Watykan)
Krzyż Wielki Orderu Ernestyńskiego (1904, Saksonia)
Łańcuch Orderu Karola III (1907, Hiszpania)
Krzyż Wielki Orderu Grobu Świętego (1907, Watykan)
Krzyż Wielki Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego (1908, Wlk. Brytania)
Medal Regencji Królowej Marii Krystyny (1909, Hiszpania)
Wielka Wstęga Orderu Leopolda (1910, Belgia)
Krzyż Żelazny I i II klasy (1915, Prusy)
Wielki Komandor Orderu Hohenzollernów z Mieczami (1915, Prusy)
Krzyż Wielki Orderu Wojskowego Maksymiliana Józefa (1915, Bawaria)
Złoty i Srebrny Medal Zasługi (1916, Turcja)
Krzyż Fryderyka Augusta I i II klasy (1916, Oldenburg)
Order Wojskowy Pour le Mérite (1916, Prusy)
Krzyż Wielki Orderu Sokoła Białego (1916, Saksonia-Weimar)
Odznaka Honorowa Czerwonego Krzyża (1916, Bułgaria)
Order Wojskowy Pour le Mérite z Liśćmi Dębu (1917, Prusy)
Krzyż Wielki Orderu Zasługi Wojskowej (1918, Wirtembergia)

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Erzherzog Eugen. austro-hungarian-army.co.uk. [dostęp 2015-10-30]. (ang.).
↑ ^a ^b The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 16.
↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1918, s. 50.

Linki zewnętrzne

[ef-1] Erzherzog Eugen. austro-hungarian-army.co.uk. [dostęp 2015-10-30]. (ang.).

[tn-2] The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 16.

[3] Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1918, s. 50.

[1]

[2]

[3]