Eugeniusz Użupis
Eugeniusz Użupis ps. „Zawrot”, „Zagórski” (ur. 6 listopada 1888 we Władysławowie, zm. 23 grudnia 1914 pod Łowczówkiem) – porucznik piechoty Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 porucznik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
6 listopada 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 grudnia 1914 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant kompanii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się 6 listopada 1889 we Władysławowie, ówczesnym mieście powiatowym guberni suwalskiej, w rodzinie Franciszka i Heleny z Doruchowskich[1][2][3][4]. Był bratem Sławomira (1891–1920), kapitana piechoty Wojska Polskiego[5][6][7].
Z wykształcenia był technikiem górniczym[4]. Został oficerem rezerwy armii rosyjskiej. Działał czynnie w Związku Strzeleckim w Paryżu, o czym wspominał m.in. Tadeusz Kasprzycki. Latem 1914 r. przebywał na wakacjach w Suwałkach. Spodziewając się wybuchu wojny, zapewne w końcu lipca 1914 r. przedostał się z fałszywą przepustką do Krakowa[8]. 8 sierpnia 1914 wstąpił do oddziałów strzeleckich[4]. Początkowo był komendantem III plutonu w 13. kompanii strzeleckiej, a po reorganizacji komendantem IV plutonu w 2. kompanii II batalionu[4]. 28 września został mianowany przez Komendę Legionów Polskich plutonowym z oznakami XII rangi[9], a 9 października 1914 mianowany przez Józefa Piłsudskiego podporucznikiem piechoty w 1 pułku strzelców. W końcu października został przeniesiony z plutonem do 1. kompanii II batalionu[4]. 18 grudnia w Nowym Sączu został odkomenderowany do 5 pułku piechoty na stanowisko komendanta 1. kompanii II baonu[4][1]. Został awansowany na porucznika[1][10].
Poległ 23 grudnia 1914 w bitwie pod Łowczówkiem[1][11]. Został pochowany na cmentarzu wojennym nr 171 w Łowczówku[12][10].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6491 – pośmiertnie 17 maja 1922[13]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 16 marca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[14]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Spis 1915 ↓, s. 2.
- ↑ Helena Doruchowska mieszkała w Sieradzu, a następnie w Wilnie przy ul. Sokolej 12. Odznaczenie z dyplomem wysłano 31 marca 1939. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-27]..
- ↑ Tu jako Eugeniusz Urzupis urodzony w 1887 lub 1888 w Suwałkach. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-27]..
- ↑ a b c d e f Tu podano, że urodził się w Suwałkach. Żołnierze Niepodległości : Użupis Eugeniusz, ps. „Zagórski”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-08-28].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-27]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-27]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-27]..
- ↑ Marek Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916, Warszawa: IPN, 2019, s. 267.
- ↑ Rozkaz nr 20 Komendy Legionów Polskich z 28 września 1914. [w:] sygn. I.120.1.288, s. 142 [on-line]. Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2022-08-29]..
- ↑ a b Kozioł 2009 ↓, s. 23, 34.
- ↑ I Lista strat 1915 ↓, s. 63, jako Urzupis Eugeniusz (Zagórski), komendant kompanii.
- ↑ Tu podano, że w dniu śmierci miał 28 lat. Polegli oficerowie. „Panteon Polski”. 2, s. 4, 5, 7, 1924-11-15. Lwów: Zarząd Okręgu Związku Legionistów Polskich we Lwowie.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 21, jako ppor. LP śp. Zagórski Uzuppis Eugeniusz.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81.
Bibliografia edytuj
- Spis oficerów i żołnierzy poległych pod Łowczówkiem w dniach 22-25 XII 1914 r.. 1915.
- Lista Chorych, Rannych, Zabitych i Zaginionych Legionistów do Kwietnia 1915 roku. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjno-Werbunkowy Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego, 1915-08-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Marek Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916, Warszawa: IPN, 2019.
- Józef Kozioł: Straceńców los, czyli o legionistach spod Łowczówka. Tuchów: Starostwo Powiatowe w Tarnowie, 2009. ISBN 978-83-7631-111-1.