Eulalia z Méridy

święta, dziewica i męczennica

Eulalia z Méridy (ur. ok. 290[1] lub 292[2] w Augusta Emerita, zm. ok. 304 tamże) – dziewica i męczennica chrześcijańska[3], hiszpańska bohaterka wiary, święta Kościoła katolickiego i prawosławnego[4].

Święta
Eulalia z Méridy
dziewica i męczennica
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 290–292
Augusta Emerita

Data i miejsce śmierci

ok. 304
Augusta Emerita

Czczona przez

Kościół katolicki,
Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

10 grudnia (kat.),
22 sierpnia/4 września (praw.)

Atrybuty

miniaturowy piecyk, biała gołębica

Patronka

kobiet w połogu, podróżnych, młodzieży

Szczególne miejsca kultu

Katedra św. Eulalii w Barcelonie

Św. Eulalia, John William Waterhouse, 1885.

O jej życiu niewiele wiadomo. Jej Passio, które się zachowało, nie przedstawia większej wartości historycznej, natomiast wczesny kult świętej jest dobrze udokumentowany[5]. Śmierć męczeńską poniosła w czasach panowania Dioklecjana (284–305) i Maksymiana (286–305), będąc kilkunastoletnią dziewczyną.

Żywot edytuj

Pochodziła z zamożnej chrześcijańskiej rodziny z okolic obecnej Barcelony. Słysząc o prześladowaniach chrześcijan, w tajemnicy opuściła dom. Jawnie upomniała miejscowego urzędnika za jego postępowanie wobec wiernych. Nie wyrzekłszy się wiary w Chrystusa i za odmowę złożenia ofiary bogom poniosła śmierć męczeńską mając trzynaście (lub czternaście[1]) lat.

Hagiografia przypisuje jej śmierć poprzez spalenie w piecu[2] lub poprzez rozpięcie jej na krzyżu i podpalenie świecami. W chwili śmierci z jej ust miała ulecieć dusza w postaci białej gołębicy oraz spaść śnieg, aby okryć jej ciało[4]. Ciało świętej pogrzebali jej rodzice.

Kult świętej edytuj

 
Św. Eulalia (po prawej) ze św. Matroną z Barcelony

Święta Eulalia widnieje na bizantyńskiej mozaice w Rawennie, a rzymski poeta Prudencjusz (zm. ok. 405) poświęcił jej hymn Peristephanon. Czcili ją Wenancjusz Fortunat w swej poezji i św. Grzegorz z Tours w dziele In gloria martyrum.

Z czasem kult rozszerzył się na obszarze Afryki Północnej, Francji i Włoch[4].

Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 10 grudnia. Związany ze świętą dzień 12 lutego[6] prawdopodobnie upamiętnia przeniesienie relikwii (św. Eulalia czczona w Barcelonie właśnie 12 lutego wydaje się być tożsama ze świętą z Méridy).

Cerkiew prawosławna wspomina męczennicę 22 sierpnia/4 września[a], tj. 4 września według kalendarza gregoriańskiego[4].

Jej atrybutami są miniaturowy piecyk i biała gołębica[2], lecz spotykana jest też lilia oraz tradycyjna palma męczeństwa[3]. W ikonografii prawosławnej święta ma szkarłatne szaty i krzyż w ręce. Wyróżnia ją jedynie młody wiek i niski wzrost[4].

Jest patronką katedry św. Eulalii w Barcelonie i samej Barcelony. W wirydarzu katedry znajduje się niewielki staw dla trzynastu gęsi symbolizujących wiek świętej. Jest też patronką kobiet w połogu, podróżnych, a także młodzieży[7]. Ponadto jest orędowniczką w wypadkach zachorowań na dyzenterię i w nieszczęściach.

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Saint Eulalia of Merida, Catholic Saints Info (ang.).
  2. a b c Eulalia von Mérida. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2013-02-02]. (niem.).
  3. a b Archivio Parrocchia, Sant' Eulalia Vergine e martire in Spagna, Enciclopedia dei Santi [dostęp 2013-02-02] (wł.).
  4. a b c d e Charkiewicz ↓
  5. Deon.pl ↓.
  6. Żywot świętej Eulalii, Męczenniczki. Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku – Katowice/Mikołów 1937 r.. [dostęp 2013-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-09)].
  7. Asociación de la Virgen y Mártir Santa Eulalia. Stowarzyszenie św. Eulalii. [dostęp 2013-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-13)]. (hiszp.).

Bibliografia edytuj