Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego scenarzysty
Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego scenarzysty (ang. European Film Award for Best Screenwriter) − nagroda przyznawana za najlepszy scenariusz do filmu europejskiego w ramach Europejskich Nagród Filmowych. Przyznawana jest przez członków Europejskiej Akademii Filmowej już od pierwszej edycji rozdania nagród w 1988 roku[1]. W latach 1993–1995 nagrody nie przyznawano.
Dwukrotnymi laureatami nagrody są: Węgier István Szabó, francuski duet Agnès Jaoui i Jean-Pierre Bacri, duński tandem Thomas Vinterberg i Tobias Lindholm, Polak Paweł Pawlikowski i Szwed Ruben Östlund. Najwięcej nominacji – po cztery – otrzymali Pedro Almodóvar, Michael Haneke, Paolo Sorrentino i Paul Laverty.
Spośród polskich scenarzystów nagrodę otrzymali Roman Polański (2010) oraz dwukrotnie Paweł Pawlikowski (2014, 2018). Nominowani byli również: Maciej Dejczer i Cezary Harasimowicz (1989), Ryszard Bugajski i Janusz Dymek (1990), Krzysztof Kieślowski i Krzysztof Piesiewicz (2002), Tomasz Wasilewski (2016)[2], Mateusz Pacewicz (2020)[3] oraz Agnieszka Holland, Gabriela Łazarkiewicz-Sieczko i Maciej Pisuk (2023)[4].
Laureaci i nominowani
edytuj1988−1989
edytuj1988: Louis Malle – Do zobaczenia, chłopcy
nominacje:
- Terence Davies – Dalekie głosy, spokojne życie
- Wolfgang Held – Jeden drugiego brzemiona noście
- Franco Bernini, Daniele Luchetti i Angelo Pasquini – Jutro się zdarzy
- Manoel de Oliveira – Kanibale
1989: Maria Chmielik – Mała Wiera
nominacje:
- Maciej Dejczer i Cezary Harasimowicz – 300 mil do nieba
- Géza Bereményi – Eldorado
- Þráinn Bertelsson – Magnus
- Teo Angelopoulos, Tonino Guerra i Thanassis Valtinos – Pejzaż we mgle
1990–1999
edytuj1990: Witalij Kaniewski – Zamrzyj, umrzyj, zmartwychwstań!
nominacje:
- Ryszard Bugajski i Janusz Dymek – Przesłuchanie
- Etienne Glaser, Madeleine Gustafsson i Suzanne Osten – Anioł stróż
1991: Jaco Van Dormael – Toto bohater
1992: István Szabó – Kochana Emmo, droga Bobe
1993-1996: Nagrody nie przyznawano.
1996: Siergiej Bodrow starszy, Arif Alijew i Boris Giller – Jeniec Kaukazu
1997: Chris Vander Stappen i Alain Berliner – Różowe lata
nominacje:
1998: Peter Howitt – Przypadkowa dziewczyna
nominacje:
- Alex van Warmerdam – Mały Antoś
- Lars von Trier – Idioci
- Jean-Pierre Bacri i Agnès Jaoui – Znamy tę piosenkę
1999: István Szabó i Israel Horovitz – Kropla słońca
nominacje:
2000–2009
edytuj2000: Agnès Jaoui i Jean-Pierre Bacri – Gusta i guściki
nominacje:
- Doriana Leondeff i Silvio Soldini – Chleb i tulipany
- Dominik Moll i Gilles Marchand – Harry, twój prawdziwy przyjaciel
- Rafael Azcona – Język motyli
- Irakli Kwirikadze, Maria Zwieriewa i Nana Dżordżadze – Lato albo 27 straconych pocałunków
- Wolfgang Kohlhaase – Legenda Rity
2001: Danis Tanović – Ziemia niczyja
nominacje:
- Achero Mañas – Kulka
- Jean-Louis Milesi i Robert Guédiguian – Miasto jest spokojne
- Ettore Scola, Silvia Scola, Giacomo Scarpelli i Furio Scarpelli – Nieuczciwa konkurencja
- Laurent Cantet i Robin Campillo – Odjazd
- Michael Haneke – Pianistka
2002: Pedro Almodóvar – Porozmawiaj z nią
nominacje:
- François Ozon – 8 kobiet
- Aki Kaurismäki – Człowiek bez przeszłości
- Paul Greengrass – Krwawa niedziela
- Tonino Benacquista i Jacques Audiard – Na twoich ustach
- Krzysztof Piesiewicz i Krzysztof Kieślowski – Niebo
- Paul Laverty – Słodka szesnastka
2003: Bernd Lichtenberg – Good bye, Lenin!
nominacje:
- Lars von Trier – Dogville
- Hanif Kureishi – Matka
- Sandro Petraglia i Stefano Rulli – Nasze najlepsze lata
- Steven Knight – Niewidoczni
- Dušan Kovačević – Zawodowiec
2004: Agnès Jaoui i Jean-Pierre Bacri – Popatrz na mnie
nominacje:
- Paul Laverty – Czuły pocałunek
- Fatih Akın – Głową w mur
- Jean-Luc Godard – Nasza muzyka
- Alejandro Amenábar i Mateo Gil – W stronę morza
- Pedro Almodóvar – Złe wychowanie
2005: Hany Abu-Assad i Bero Beyer – Przystanek Raj
nominacje:
- Mark O’Halloran – Adam i Paul
- Anders Thomas Jensen – Bracia
- Anders Thomas Jensen – Jabłka Adama
- Dani Levy i Holger Franke – Siła złego na jednego
- Cristi Puiu i Razvan Radulescu – Śmierć pana Lăzărescu
- Michael Haneke – Ukryte
2006: Florian Henckel von Donnersmarck – Życie na podsłuchu
nominacje:
- Corneliu Porumboiu – 12:08 na wschód od Bukaresztu
- Pedro Almodóvar – Volver
- Paul Laverty – Wiatr buszujący w jęczmieniu
2007: Fatih Akın – Na krawędzi nieba
nominacje:
- Cristian Mungiu – 4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni
- Peter Morgan – Królowa
- Eran Kolirin – Przyjeżdża orkiestra
2008: Maurizio Braucci, Ugo Chiti, Gianni Di Gregorio, Matteo Garrone, Massimo Gaudioso, Roberto Saviano – Gomorra
nominacje:
2009: Michael Haneke – Biała wstążka
nominacje:
- Jacques Audiard i Thomas Bidegain − Prorok
- Simon Beaufoy − Slumdog. Milioner z ulicy
- Gianni Di Gregorio − Obiad w środku sierpnia
2010–2019
edytuj2010: Robert Harris i Roman Polański − Autor widmo
nominacje:
2011: Jean-Pierre i Luc Dardenne − Chłopiec na rowerze
nominacje:
- Anders Thomas Jensen − W lepszym świecie
- Aki Kaurismäki − Człowiek z Hawru
- Lars von Trier − Melancholia
2012: Tobias Lindholm i Thomas Vinterberg – Polowanie
nominacje:
- Cristian Mungiu – Za wzgórzami
- Michael Haneke – Miłość
- Roman Polański i Yasmina Reza – Rzeź
- Olivier Nakache i Éric Toledano – Nietykalni
2013: François Ozon – U niej w domu
nominacje:
- Paolo Sorrentino i Umberto Contarello – Wielkie piękno
- Tom Stoppard – Anna Karenina
- Giuseppe Tornatore – Koneser
- Felix Van Groeningen i Carl Joos – W kręgu miłości
2014: Paweł Pawlikowski i Rebecca Lenkiewicz – Ida
nominacje:
- Ebru Ceylan i Nuri Bilge Ceylan – Zimowy sen
- Jean-Pierre i Luc Dardenne – Dwa dni, jedna noc
- Steven Knight – Locke
- Oleg Niegin i Andriej Zwiagincew – Lewiatan
2015: Jorgos Lantimos i Eftimis Filipu – Lobster
nominacje:
- Radu Jude i Florin Lazarescu − Aferim!
- Alex Garland − Ex Machina
- Andrew Haigh − 45 lat
- Roy Andersson – Gołąb przysiadł na gałęzi i rozmyśla o istnieniu
- Paolo Sorrentino – Młodość
2016: Maren Ade – Toni Erdmann
nominacje:
- Paul Laverty – Ja, Daniel Blake
- Emma Donoghue – Pokój
- Cristian Mungiu – Egzamin
- Tomasz Wasilewski – Zjednoczone stany miłości
2017: Ruben Östlund – The Square
nominacje:
- Ildikó Enyedi − Dusza i ciało
- Jorgos Lantimos i Eftimis Filipu − Zabicie świętego jelenia
- Oleg Niegin i Andriej Zwiagincew − Niemiłość
- François Ozon – Frantz
2018: Paweł Pawlikowski – Zimna wojna
nominacje:
- Ali Abbasi, Isabella Eklöf i John Ajvide Lindqvist − Granica
- Matteo Garrone, Ugo Chiti i Massimo Gaudioso − Dogman
- Gustav Möller i Emil Nyggard Albertsen − Winni
- Alice Rohrwacher – Szczęśliwy Lazzaro
2019: Céline Sciamma – Portret kobiety w ogniu
nominacje:
- Pedro Almodóvar − Ból i blask
- Marco Bellocchio, Valia Santella, Ludovica Rampoldi, Francesco Piccolo i Francesco La Licata − Zdrajca
- Ladj Ly, Giordano Gederlini i Alexis Manenti − Nędznicy
- Roman Polański i Robert Harris – Oficer i szpieg
2020–2029
edytuj2020: Tobias Lindholm i Thomas Vinterberg – Na rauszu
nominacje:
- Burhan Qurbani i Martin Behnke – Berlin Alexanderplatz
- Mateusz Pacewicz – Boże Ciało
- Costa-Gavras – Dorośli w pokoju
- Pietro Marcello i Maurizio Braucci – Martin Eden
- Damiano i Fabio D’Innocenzo – Złe baśnie
2021: Christopher Hampton i Florian Zeller – Ojciec
nominacje:
- Jasmila Žbanić – Aida
- Joachim Trier i Eskil Vogt – Najgorszy człowiek na świecie
- Radu Jude – Niefortunny numerek lub szalone porno
- Paolo Sorrentino – To była ręka Boga
2022: Ruben Östlund – W trójkącie
nominacje:
- Carla Simón i Arnau Vilaró – Alcarràs
- Kenneth Branagh − Belfast
- Lukas Dhont i Angelo Tijssens – Blisko
- Ali Abbasi i Afshin Kamran Bahrami – Holy Spider
2023: Arthur Harari i Justine Triet – Anatomia upadku
nominacje:
Przypisy
edytuj- ↑ EFA Night 1988. European Film Awards. [dostęp 2022-12-28]. (ang.).
- ↑ Europejskie Nagrody Filmowe. Tomasz Wasilewski i Piotr Stasik: kim są dwaj polscy nominowani?. "Gazeta Wyborcza", 09.12.2016. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).
- ↑ Anna Bernat: Filmy z nominacjami do Europejskich Nagród Filmowych. Dziennik Teatralny, 11.11.2020. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).
- ↑ Melanie Goodfellow: ‘Fallen Leaves’ & ‘The Zone Of Interest’ Top European Film Award Nominations In Main Categories. Deadline, 07.11.2023. [dostęp 2024-08-27]. (ang.).