Ewa wzywa 07 (zapisywane również jako Ewa wzywa 07…) – seria opowiadań kryminalnych ukazująca się w wydawnictwie Iskry w latach 19681989[a]. W ramach serii ukazało się 146 opowiadań.

Pomysł serii edytuj

Genezą serii była chęć przybliżenia pracy funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej czytelnikom, zapoznanie ich z kulisami służby, metodami pracy milicjantów. Na jednej z wewnętrznych narad w Komendzie Głównej MO pod koniec lat 60., stwierdzono, że praca milicji nie jest dostatecznie doceniana przez społeczeństwo. Zadecydowano wtedy, że należy podjąć takie działania, które w interesujący dla odbiorców sposób przekazywać będą pożądaną propagandową treść. Zadanie opracowania szczegółów tej strategii otrzymali pułkownik Zbigniew Gabiński, dyrektor Oddziału Kontroli, Badań i Analiz KG MO i ppłk Władysław Krupka, odpowiedzialny w KG MO za kontakty z filmowcami, literatami i dziennikarzami. W 1967 r. Gabiński i Krupka zaproponowali przełożonym wydawanie serii opowiadań kryminalnych dla dorosłych czytelników oraz serii komiksów dla dzieci i młodzieży. Po zaakceptowaniu tej decyzji, nawiązana została współpraca z wydawnictwami Iskry (seria „Ewa wzywa 07”) oraz Sport i Turystyka (seria komiksów z kapitanem Żbikiem)[1].

Forma wydawnicza edytuj

Zeszyty serii miały format B5, liczyły od 32 do 48 stron[b]. Ukazywały się w jednolitej szacie graficznej:

  • niebieska okładka,
  • na przedniej stronie okładki u góry znajdował się napis „Ewa wzywa 07…” oraz owalne logo z napisem „Powieść co miesiąc” i kolejnym numerem w środku; w górnej części okładki podawano także autora (imię i nazwisko wydrukowane w czarnym kolorze) oraz w drugim wierszu tytuł (zapisywany majuskułą, w białym kolorze); dolną połowę zajmowała ilustracja,
  • na tylnej stronie okładki u góry biegła powtórzona dwa razy nazwa serii; środek okładki zajmował zwykle spis odcinków serii (przypominano tytuły ok. 30 poprzednich odcinków); z lewej strony znajdował się rysunek przodu radiowozu MO (warszawy w pierwszych częściach, a od połowy lat 70. Fiata 125p),
  • w latach 1973–1974 okładkę uzupełniał z przodu pionowy napis „30 lat Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej”, a z tyłu zamiast spisu części serii drukowane było kalendarium MO i SB.

Nazwa serii opowiadań to hasło wywoławcze dyspozytorni MO: wezwanie do zameldowania się funkcjonariusza (lub patrolu) o kryptonimie „07”. Dyspozytornia MO otrzymała kryptonim „Ewa” na cześć żony jednego z pomysłodawców serii, Zbigniewa Gabińskiego[2].

Zapowiedź sformułowaną przez logo – „Powieść co miesiąc” – spełniano od 1969, pierwszego pełnego roku ukazywania się serii, do 1975 roku. Żadna premierowa część nie trafiła do czytelników w roku 1984.

  • 1968 – 2 opowiadania
  • 1969 – 12 opowiadań
  • 1970 – 11 opowiadań
  • 19711974 – po 12 opowiadań
  • 1975 – 10 opowiadań
  • 1976 – 8 opowiadań
  • 1977 – 4 opowiadania
  • 19781979 – po 8 opowiadań
  • 1980 – 5 opowiadań
  • 1981 – 4 opowiadania
  • 1982 – 2 opowiadania
  • 1983 – 6 opowiadań
  • 1984 – nie wydano żadnego opowiadania
  • 1985 – 3 opowiadania
  • 1986 – 5 opowiadań
  • 1987 – 2 opowiadania
  • 1988 – 5 opowiadań
  • 1989 – 2 opowiadania

Autorzy edytuj

Na potrzeby serii pisali opowiadania m.in. Janusz Głowacki, Andrzej Szczypiorski, Aleksander Ścibor-Rylski, dziennikarze Wanda Falkowska i Kazimierz Koźniewski, a głównie klasycy polskiej powieści kryminalnej (milicyjnej): Danuta Frey, Barbara Gordon, Helena Sekuła, Jerzy Edigey, Jerzy Siewierski, Zygmunt Zeydler-Zborowski.

Spis odcinków edytuj

LP
Autor
Tytuł
Rok wydania
1 Barbara Nawrocka Tajemnicza katarynka
1968
2 Kazimierz Koźniewski Sztyletem w serce
1968
3 Jerzy Edigey Szkielet bez palców
1969
4 Jacek Wołowski Anastazja lubi reklamę
1969
5 Adrian Czobot Skok śmierci[c][d]
1969
6 Zygmunt Zeydler-Zborowski Złoty centaur
1969
7 Jan Bernard Telefonował morderca
1969
8 Marcin Dor[e] Zabójstwo Thomasa Jonesa[f]
1969
9 Krzysztof Opatowski To nie oryginał, Hieronimie!
1969
10 Władysław Krupiński[g] Złote kółka
1969
11 Zbigniew Safjan Uwaga, komunikat specjalny
1969
12 Janusz Głowacki Dzień słodkiej śmierci
1969
13 Henryk Gaworski Fotografia mówi prawdę
1969
14 Helena Turbacz Świecznik Maurów
1969
15 Artur Morena[h] Umrzesz o północy
1969
16 Barbara Gordon Filiżanka czarnej kawy
1970
17 Stanisław Goszczurny Sylwestrowa noc
1970
18 Remigiusz Szczęsnowicz Zaczęło się w „Sybilli”
1970
19 Adam Hauert Dlaczego pan zabił moją mamę?[d]
1970
20 Ryszard Szczerba Ślad prowadzi w przeszłość
1970
21 Sław Ankwicz Kto zamknął drzwi?
1970
22 Emilia Cassa-Kasicka Krzyk w nocy
1970
23 Barbara Nawrocka Śmierć czarnoksiężnika
1970
24 Maciej Patkowski Polowanie na kozła
1970
25 Andrzej Szypulski Głupi kawał
1970
26 Zygmunt Sztaba Śmierć lichwiarza
1970
27 Krzysztof Opatowski Złoty podział
1971
28 Barbara Gordon Bez atu
1971
29 Andrzej Szczypiorski Wyspa czterech łotrów
1971
30 Wanda Falkowska Kim jesteś?
1971
31 Aleksander Ścibor-Rylski Złote koło
1971
32 Zygmunt Zeydler-Zborowski[i] Prawda rodzi nienawiść
1971
33 Zygmunt Sztaba To nie było samobójstwo
1971
34 Walerian Drohiczyn Feralny wtorek
1971
35 Ewa Szczypiorska Prezent dla Barbary
1971
36 Aleksander Minkowski Kiedy wracają umarli
1971
37 Danuta Frey-Majewska Maska Śmierci
1971
38 Władysław Krupiński Tajemnica gotyckiej komnaty
1971
39 Jerzy Siewierski Zaproszenie do podróży
1972
40 Witold Szymanderski Ekspedycja
1972
41 Jerzy Gierałtowski Grobowiec rodziny von Rausch[d]
1972
42 Artur Morena Arlekin
1972
43 Helena Sekuła Ślad rękawiczki[d]
1972
44 Julita Mikulska Klamka z mosiądzu
1972
45 Maciej Z. Bordowicz Toccata
1972
46 Zygmunt Zeydler-Zborowski Czwartek, godzina 22
1972
47 Jerzy Janicki Amerykańska guma do żucia Pinky[j]
1972
48 Ewa Wielicka Zanim zapadnie wyrok
1972
49 Zenon Borkowski Zemsta kusi nad grobem
1972
50 Marian Butrym Umarłym wstęp wzbroniony
1972
51 Zygmunt Zeydler-Zborowski Dziewczyna w męskiej koszulce
1973
52 Helena Sekuła Kartka z notesu[d]
1973
53 Maciej Z. Bordowicz Fikcja
1973
54 Andrzej Zarzycki Dimanche - znaczy niedziela
1973
55 Jerzy Edigey Gang i dziewczyna
1973
56 Ryszard Szczerba Alibi[d]
1973
57 Zenon Borkowski Śmierć przeszła obok
1973
58 Władysław Krupiński Celny strzał
1973
59 Janusz Osęka Śmierć w żlebie Kirkora
1973
60 Jerzy Łaniewski Prześwietlone zdjęcie
1973
61 Danuta Frey Pensjonat pod „Złotym Lwem”
1973
62 Witold Szymanderski Spokojne uzdrowisko
1973
63 Marian Butrym Horoskop
1974
64 Krystyn Ziemski Rubinowy ślad
1974
65 Kazimierz Sławiński Zbrodnia rodzi zbrodnię
1974
66 Tadeusz Lembowicz Neseser Marii Visconti
1974
67 Helena Sekuła Siedem diabłów dziadka Osiornego
1974
68 Izabela Gierszewska Szatan boi się myszy
1974
69 Waldemar Kurzejewski Turysta z Durbanu
1974
70 Zygmunt Zeydler-Zborowski Dżem z czarnych porzeczek
1974
71 Jerzy Romuald Milicz Cena utraconego czasu
1974
72 Jerzy Edigey Diabeł przychodzi nocą
1974
73 Maciej Z. Bordowicz Handlarze jabłek
1974
74 Maria Osiadacz Trop wiedzie w historię
1974
75 Marian Łohutko Czarno na ulicy Błękitnej
1975
76 Wojciech Letki Zbrodnia prawie doskonała
1975
77 Andrzej K. Bogusławski Sprawa, której nie było
1975
78 Aleksander Mag Podwójna gra
1975
79 Zygmunt Zeydler-Zborowski Kukułka bez zegara
1975
80 Marian Butrym Pajęczyna
1975
81 Fryderyka Janis Człowiek z cienia
1975
82 Władysław Krupiński Jak pan przeniósł ten gryps?
1975
83 Helena Sekuła Srebrna moneta
1975
84 Kazimierz Sławiński Romański krzyż
1975
85 Ignacy Seweryn Kryński Szwedka
1976
86 Stefan Kos Śmierć krąży o zmroku
1976
87 Andrzej Krzysztof Barcz Madonna z Piaskowej Góry
1976
88 Jerzy Łaniewski Rekontra
1976
89 Marian Łohutko Odwołać poszukiwania
1976
90 Zygmunt Zeydler-Zborowski Dwie lewe nogi
1976
91 Jerzy Edigey Tajemnica starego kościółka
1976
92 Zygmunt Zeydler-Zborowski Kardynalny błąd
1976
93 Danuta Frey Ostrze noża
1977
94 Janina Martyn Rozłączył was na zawsze
1977
95 Zygmunt Zeydler-Zborowski Eliza nie zgadza się na rozwód
1977
96 Marian Łohutko Pętla bieszczadzka
1977
97 Tadeusz Żołnierowicz Pająk rozpina sieci
1978
98 Andrzej Barcz Rendez-vous w hotelu „Royal”
1978
99 Ryszard Smolaga Ślad prowadzi do „Delty”
1978
100 Zygmunt Zeydler-Zborowski Major Downar zastawia pułapkę
1978
101 Jan Koprowski Maskotka
1978
102 Jerzy Edigey As trefl
1978
103 Maciej Z. Bordowicz Off side
1978
104 Aleksander Gabrusiewicz Pożyczyć narzeczoną i umrzeć
1978
105 Krystyn Ziemski Uśmiech fortuny
1979
106 Danuta Frey Hotel „Kormoran”
1979
107 Jadwiga Kaflińska Magiczny papierek
1979
108 Helena Sekuła Ośmiu gwardzistów w czarnych bermycach
1979
109 Marek Rymuszko Sprawa osobista
1979
110 Tadeusz Żołnierowicz Cios za ciosem
1979
111 Tadeusz Kwiatkowski Turysta
1979
112 Jan Jerzy Koprowski Śmierć w samolocie
1979
113 Jerzy Romuald Milicz Wizyta u zmarłej
1980
114 Barbara Gordon Dolina nocy
1980
115 Tadeusz Lembowicz Śmierć pod Obidową
1980
116 Zygmunt Zeydler-Zborowski Śmierć grabarza
1980
117 Tadeusz Żołnierowicz Od zmroku do zmroku
1980
118 Kazimierz Tkacz Nikt nie żałował ofiary
1981
119 Aleksander Gabrusiewicz Kwadratura trójkąta
1981
120 Maciej Z. Bordowicz Jeździec na ogniu[k]
1981
121 Stanisław Heleński Anonim
1981
122 Jerzy Edigey Siedem papierosów „Maracho”
1982
123 Andrzej Dziurawiec Debiut
1982
124 Marianna Szymusiak Milionerka
1983
125 Jerzy Siewierski Opowieść o duchach i gorejącym sercu
1983
126 Andrzej Dziurawiec Inny czas
1983
127 Zofia Kaczorowska Szmaragd dla Agaty
1983
128 Barbara Gordon Błąd porucznika Kwaśniaka
1983
129 Albert Wojt Pan dyrektor jest zajęty
1983
130 Wojciech Wiktorowski Na skraju niżu
1985
131 Danuta Frey Fiat z placu Teatralnego
1985
132 Zygmunt Janet Dzień szósty
1985
133 Jerzy Kulczyński Labirynt
1986
134 Andrzej Kakiet Silniejszy niż śmierć
1986
135 Zofia Kaczorowska Podróż w żałobie
1986
136 Albert Wojt Wyrok
1986
137 Wojciech Wiktorowski Akcja mleczna
1986
138 Danuta Frey Dama ze strusim piórem
1987
139 Wojciech Piotr Kwiatek[l] Za żadne pieniądze
1987
140 Zofia Krajewska-Szukalska
i Zygmunt Bohdanowicz
Bezpieczny świadek
1988
141 Andrzej Strzelczyk Skok
1988
142 Anatol Ulman Polujący z brzytwą
1988
143 Danuta Frey Zabawa w chowanego
1988
144 Helena Sekuła Noc bliskiego księżyca
1988
145 Marianna Szymusiak Zemsta
1989
146 Danuta Frey Dom, w którym straszy
1989

Ekranizacje edytuj

Niektóre opowiadania zostały zekranizowane:

  • Złote Koło jako film pod tym samym tytułem (1971)[3],
  • Wyspa Czterech Łotrów jako film Skarb trzech łotrów (1972)[4],
  • odcinki serialu telewizyjnego 07 zgłoś się[5]:
    • Kartka z notesu – odcinek Wisior,
    • Alibi – odcinek Dziwny wypadek,
    • Baba Jaga gubi trop – odcinek 300 tysięcy w nowych banknotach,
    • Dlaczego pan zabił moją mamę? – odcinek Dlaczego pan zabił moją mamę?,
    • Grobowiec rodziny von Rausch – odcinek Grobowiec rodziny von Rausch,
    • Wagon pocztowy GM 38552 – odcinek Wagon pocztowy,
    • Skok śmierci – odcinek Skok śmierci,
    • Ślad rękawiczki – odcinek Ślad rękawiczki,
  • Amerykańska guma do żucia Pinky jako spektakl Teatru Sensacji "Kobra" pod tym samym tytułem (1972)[6]

Uwagi edytuj

  1. Katalog Biblioteki Narodowej klasyfikuje serię również pod nazwą „Powieść co miesiąc”.
  2. Zazwyczaj, ale dłuższe liczyły nawet 60 stron, np. Bez atu Barbary Gordon (zeszyt nr 28).
  3. Opowiadanie posłużyło także za podstawę czterozeszytowej mini-serii komiksów o przygodach kapitana Żbika ("Nocna wizyta", "Wąż z rubinowym oczkiem", "Pogoń za lwem", "Salto śmierci" – Artykuł "Ewa wzywa Żbika" o zbieżnościach między opowiadaniem a komiksami) oraz pierwowzór scenariusza do odcinka pt. "Skok śmierci" serialu "07 zgłoś się". Napisy końcowe tego odcinka wyjaśniają, że "Adrian Czobot" to pseudonim duetu Aleksander Minkowski i Władysław Krupka.
  4. a b c d e f Opowiadanie zekranizowane jako odcinek serialu "07 zgłoś się" pod tym samym tytułem.
  5. Pseudonim Aleksandra Minkowskiego.
  6. Elementy fabuły tego opowiadania można odnaleźć w dwóch mini-seriach komiksów o przygodach kapitana Żbika (zestawy "Dwanaście kanistrów", "Zakręt śmierci", "W pułapce" oraz "„St. Marie ” wychodzi w morze", "Nie odebrany telegram", "Ślady w lesie", "Smutny finał"). Szczegóły w artykule "Ewa wzywa Żbika".
  7. Pseudonim Władysława Krupki.
  8. Pseudonim Andrzeja Wydrzyńskiego.
  9. Na okładce błędnie zapisane nazwisko jako "Zedler-Zborowski". Część nakładu miała potem naklejany poprawny zapis.
  10. Ekranizacja pod tym samym tytułem jako spektakl teatru telewizji - zob. Amerykańska guma do żucia Pinky w bazie filmpolski.pl
  11. Ekranizacja pod tym samym tytułem jako jeden z odcinków serialu Zdaniem obrony w bazie filmpolski.pl
  12. Redaktor literacki wydawnictwa Iskry.

Przypisy edytuj

  1. Alex Kłoś, Akuszer Żbika, Tygodnik „Przekrój”, 12 maja 2002, nr 19/2968.
  2. Adamu Rusek (pod pseud. „Pułkownik Czeladka”), Drodzy Przyjaciele! [w:] Pięć błękitnych goździków, Wyd. Kultura Kolekcjonera, Warszawa 2001.
  3. Kryptonim MORD, czyli zbrodnia po peerelowsku (w dziesięciu odsłonach) [online], Onet } data = 2015=09-03 [dostęp 2020-09-17].
  4. Skarb trzech łotrów w bazie filmpolski.pl
  5. 07 zgłoś się [online], TVP.
  6. Amerykańska guma do żucia Pinky w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne edytuj