Führersonderzug (tłumaczenie z niem. „pociąg specjalny Führera”) – ogólne określenie pociągów, którymi w czasie II wojny światowej przemieszczali się pomiędzy głównymi kwaterami dowodzenia kanclerz III Rzeszy – Adolf Hitler, naczelny dowódca LuftwaffeHermann Göring, inni wysoko postawieni oficerowie Wehrmachtu, SS oraz oficerowie partyjni NSDAP.

Narada Adolfa Hitlera (po prawej) z generałami w wagonie pociągu Amerika, 1941

Zostało wyprodukowanych 25 takich pociągów dla hitlerowskich dygnitarzy[1].

Pociągi specjalne III Rzeszy edytuj

  • Afrika (później Braunschweig) – pociąg dowodzenia Szefa Sztabu Oberkommando der Wehrmacht
  • Amerika (później Brandenburg I i Brandenburg II) – pociąg specjalny Führera III Rzeszy
  • Asien (później Pommern) – pociąg specjalny Hermanna Göringa
  • Atlantik (później Auerhahn) – pociąg dowodzenia Naczelnego Dowództwa Kriegsmarine
  • Atlas (później Franken) – 2 pociągi dowodzenia Sztabu Generalnego Wehrmachtu
  • Enzian – pociąg dowodzenia Szefa Łączności Luftwaffe
  • Frühlingssturm – pociąg specjalny oraz mobilna Führerhauptquartier w rejonie Mönichkirchen, Wiener Neustadt
  • Heinrich – pociąg specjalny Heinricha Himmlera
  • Ostpreußen – 4. pociąg specjalny Oberkommando des Heeres
  • Pommern 1 – pociąg specjalny Luftwaffe
  • Pommern 2 – pociąg specjalny Luftwaffe
  • Rheinland 1 – pociąg specjalny Luftwaffe
  • Rheinland 2 – pociąg specjalny Luftwaffe
  • Robinson 1 – pociąg dowodzenia Szefa Sztabu Dowództwa Luftwaffe
  • Robinson 2 – pociąg dowodzenia Szefa Sztabu Generalnego Luftwaffe
  • Sachsen – pociąg specjalny Sztabu Generalnego Armii (OKH)
  • Schwaben – pociąg specjalny Sztabu Generalnego Armii (OKH)
  • Westfalen – pociąg specjalny ministra spraw zagranicznych Joachima von Ribbentropa
  • Württemberg – pociąg specjalny Sztabu Generalnego Armii (OKH)

Skład pociągu edytuj

„Pociąg specjalny Führera”, na dzień 23 czerwca 1941, kursował ze stacji Berlin Anhalter Bahnhof do głównej kwatery dowodzenia – Wilczego Szańca. Posiadał następujące wyposażenie:

  • dwie lokomotywy
  • opancerzony wagon przeciwlotniczy, uzbrojony w dwa działka przeciwlotnicze
  • dwa brankardy, jeden z nich mógł być wyposażony w dieslowski generator prądu
  • wagon osobisty Hitlera
  • wagon dowodzenia z salą konferencyjną, łącznicą telefoniczną i teleksową (podłączaną podczas postoju pociągu do łączy kolejowych) oraz z radiostacją. W szczególnych przypadkach w składzie znajdował się osobny wagon łączności wyposażony we własny generator prądu oraz radiostację krótkofalową Telefunken S 406 o mocy 200 do 400 w oraz urządzenia szyfrujące)
  • specjalny wagon wraz z funkcjonariuszami Reichssicherheitsdienst
  • dwa wagony restauracyjne (dla dygnitarzy i oficerów oraz dla obsługi i ochrony)
  • dwa wagony przeznaczone dla gości
  • wagon z łazienkami
  • dwa wagony sypialne przeznaczone dla członków Oddziału Eskortowego Wodza
  • wagon prasowy

Wagony obrony przeciwlotniczej (w składzie były zwykle dwa) wyposażone były początkowo w dwa działka przeciwlotnicze Flak 30 kal. 20 mm, usytuowane na podestach na początku i końcu wagonu. Od 1939 obronę plot. wzmocniono, stosując po dwa czterolufowe działka Flakvierling Flak 38 kal. 20 mm na wagon. Pod działkami znajdowały się zasobniki na amunicję, a w środkowej części wagonu znajdowały się przedziały dla 26 artylerzystów z II Ko­lejowego Plu­to­nu Przeciw­lotniczego wydzielonego z puł­ku artylerii przeciwlotni­czej „Hermann Göring”[2].

Przypisy edytuj

  1. TVP, Bogusław Wołoszański, Sensacje XX wieku, odc. Operacja FOXLEY, 2005.
  2. Pociągi specjalne i sztabowe. schrony.eu. [dostęp 2016-10-21].

Bibliografia edytuj