Fale radiowe

Fale radiowe, promieniowanie radiowe – fale elektromagnetyczne o częstotliwości od 3 kHz do 3 THz (3·10³–3·10¹² Hz). Według literatury zachodniej zakres częstotliwości obejmuje fale od 3 Hz. Zależnie od długości dzielą się na pasma radiowe.

Nadajniki radiowe sieci GSM

Radioteleskop o średnicy 26 metrów, należący do Mount Pleasant Radio Observatory, na Tasmanii

Według dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady są to fale elektromagnetyczne o częstotliwości mniejszej niż 3000 GHz, rozchodzące się w przestrzeni bez pomocy sztucznego przewodnika.

Źródła fal radiowych dzieli się na:

• naturalne: wyładowania atmosferyczne, zjawiska geologiczne we wnętrzu Ziemi, zorze polarne, gwiazdy, radiogalaktyki
• sztuczne
  • zamierzone: nadajniki radiowe
  • zakłócenia/szumy: silniki komutatorowe, instalacje prądu przemiennego (50/60 Hz; 400 Hz), styczniki, komputery, kuchenki mikrofalowe, przetwornice zasilające, falowniki i regulatory tyrystorowe, piece indukcyjne i łukowe, spawarki, zapłon elektryczny (iskrowy) silników cieplnych, lampy wyładowcze, eksplozja nuklearna (impuls elektromagnetyczny).

Ze względu na środowisko propagacji wyróżnia się:

• falę przyziemną (powierzchniową i nadziemną)
• falę troposferyczną
• falę jonosferyczną
• falę w przestrzeni kosmicznej.

Propagacja fali radiowej zależy od różnorodnych zjawisk falowych, na przykład dyfrakcji i interferencji, refrakcji, odbicia (w tym od jonosfery), a zjawiska te są uwarunkowane własnościami ośrodka w którym rozchodzi się fala, jego granicami, a także od długości fali radiowej.

Pasma fal radiowych

Podział pasma radiowego

Nazwa polska	Skrót polski	Częstotliwość	Długość	Nazwa angielska	Skrót angielski
fale dekamegametrowe, fale ekstremalnie długie, ekstremalnie niska częstotliwość	EDF	3–30 Hz	100000–10000 km	extremely low frequency	ELF
fale megametrowe, fale superdługie, superniska częstotliwość	SDF	30–300 Hz	10000–1000 km	super-low frequency	SLF
fale hektokilometrowe, fale ultradługie, ultraniska częstotliwość	UDF	300–3000 Hz	1000–100 km	ultra-low frequency	ULF
fale dekakilometrowe, fale bardzo długie, bardzo niska częstotliwość	BDF	3–30 kHz	100–10 km	very low frequency	VLF
fale kilometrowe, fale długie, niska częstotliwość	DF, Dł, D	30–300 kHz	10–1 km	low frequency	LF
fale hektometrowe, fale średnie, średnia częstotliwość	ŚF, Śr, Ś	300–3000 kHz	1000–100 m	medium frequency	MF
fale dekametrowe, fale krótkie, wysoka częstotliwość	KF, Kr, K	3–30 MHz	100–10 m	high frequency	HF
fale metrowe, fale bardzo krótkie, bardzo wysoka częstotliwość	BKF	30–300 MHz	10–1 m	very high frequency	VHF
fale decymetrowe, fale ultrakrótkie, ultrawysoka częstotliwość	UKF	300–3000 MHz	1000–100 mm	ultra-high frequency	UHF
fale centymetrowe, fale superkrótkie, superwysoka częstotliwość	SKF	3–30 GHz	100–10 mm	super-high frequency	SHF
fale milimetrowe, fale ekstremalnie krótkie, ekstremalnie wysoka częstotliwość	EKF	30–300 GHz	10–1 mm	extremely high frequency	EHF
fale submilimetrowe, fale niezmiernie krótkie, niezmiernie wysoka częstotliwość	NKF	300–3000 GHz	1000–100 μm	tremendously high frequency	THF

Zobacz też

• oddziaływanie elektromagnetyczne