Faustin-Archange Touadéra
Faustin-Archange Touadéra (ur. 21 kwietnia 1957 w Bangi) – środkowoafrykański matematyk i polityk, premier Republiki Środkowoafrykańskiej od 22 stycznia 2008 do 17 stycznia 2013, prezydent Republiki Środkowoafrykańskiej od 30 marca 2016.
Data i miejsce urodzenia |
21 kwietnia 1957 |
---|---|
6. Prezydent Republiki Środkowoafrykańskiej | |
Okres |
od 30 marca 2016 |
Przynależność polityczna |
bezpartyjny |
Poprzednik |
Catherine Samba-Panza (p.o.) |
Premier Republiki Środkowoafrykańskiej | |
Okres |
od 22 stycznia 2008 |
Przynależność polityczna |
bezpartyjny |
Poprzednik | |
Następca |
Życiorys
edytujFaustin-Archange Touadéra urodził się w 1957 w Bangi. Jego rodzina pochodziła z miasta Damara. Edukację na szczeblu średnim pobierał w Barthelemy Boganda College w Bangi. Następnie studiował matematykę na Uniwersytecie Bangijskim oraz Uniwersytecie Abidżańskim. Doktoryzował się na Université des sciences et technologies w Lille, we Francji. W 2004 uzyskał również doktorat z matematyki na Uniwersytecie w Jaunde, w Kamerunie.
W 1987 został wykładowcą matematyki na Uniwersytecie Bangijskim. W latach 1989–1992 był wicedziekanem Wydziału Nauk. W 1999 wszedł w skład Międzypaństwowego Komitetu Standaryzacji Programów Matematycznych w Krajach Francuskojęzycznych (CIEHPM) i był jego przewodniczącym w latach 2001–2003. W maju 2004 objął funkcję wicekanclerza Uniwersytetu Bangijskiego.
W styczniu 2008 w Republice Środkowoafrykańskiej wybuchł strajk pracowników służb państwowych, domagających się wypłaty zaległych wynagrodzeń. W tych okolicznościach prezydent François Bozizé mianował nowym szefem rządu Faustina-Archange Touadérę[1][2]. 28 stycznia 2008 został ogłoszony skład rządu Touadery, w którym znalazło się 29 ministrów. W nowym rządzie stanowisko wiceministra obrony objął syn prezydenta, Francis Bozizé, a sam prezydent utrzymał pozycję ministra obrony[3].
Po roku urzędowania, 18 stycznia 2009, prezydent Bozizé rozwiązał rząd Touadéry, aby na jego miejsce powołać nowy rząd jedności narodowej[4]. Było to następstwem podpisanego 20 grudnia 2008 w Bangi porozumienia między prezydencką partią rządzącą a ugrupowaniami opozycyjnymi. Porozumienie to kończyło polityczny konflikt między dwoma stronami po tym, jak Bozizé przejął władzę w 2003 w wyniku zamachu stanu. Przewidywało włączenie do rządu przedstawicieli opozycji, zorganizowanie wyborów parlamentarnych w 2009 i prezydenckich w 2010 oraz utworzenie specjalnej komisji nadzorującej wprowadzanie w życie porozumienia[5].
19 stycznia 2009 prezydent na czele nowego gabinetu ponownie postawił niezależnego Touadérę[6]. Tego samego dnia został powołany cały 31-osobowy gabinet. Część miejsc objęli w nim członkowie APRD (Powszechna Armia na rzecz Odnowy Republiki i Demokracji) oraz dwóch innych partii opozycyjnych[7].
Urząd zajmował do 17 stycznia 2013, kiedy nowym premierem został mianowany Nicolas Tiangaye. Zmiana na stanowisku premiera nastąpiła w wyniku konfliktu zbrojnego w Republice Środkowoafrykańskiej, do wybuchu którego doszło w grudniu 2012, kiedy to rebelianci wystąpili przeciwko władzy prezydenta Bozizé i opanowali północną część kraju. Konflikt zakończył się w wyniku porozumienia z Libreville zawartego 11 stycznia 2013, którego jednym z postanowień było powołanie nowego rządu jedności narodowej złożonego z przedstawicieli obozu rządzącego, opozycji oraz rebeliantów i przeprowadzenie nowych wyborów parlamentarnych[8].
12 stycznia 2013 prezydent Bozizé zgodnie z porozumieniem z Libreville zdymisjonował rząd Touadéry[9], a 17 stycznia 2013 nowym szefem rządu mianował Nicolasa Tiangaye'a[10].
Wybory prezydenckie w 2016 roku
edytujW wyborach prezydenckich przeprowadzonych 30 grudnia 2015 i 14 lutego 2016 Faustin-Archange Touadéra zwyciężył w drugiej turze pokonując Aniceta-Georgesa Dologuélé z wynikiem 62,71% głosów. 30 marca 2016 Touadéra złożył przysięgę i oficjalnie objął stanowisko prezydenta kraju[11].
Przypisy
edytuj- ↑ "Faustin-Archange Touadéra nommé Premier ministre", RFI, 22 stycznia 2008.
- ↑ "Academic named PM of Central African Republic", REuters, 22 stycznia 2008.
- ↑ "Central African leader names son in new government", Reuters, 28 stycznia 2008.
- ↑ "Central African Republic president dissolves government". google.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-04)]., AFP, 18 stycznia 2008.
- ↑ "Central African Republic dialogue concluded with peace accords", People's Daily Online, 22 grudnia 2008.
- ↑ "Touadera names rebels in new Central African Republic govt". google.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-04)]., AFP, 19 stycznia 2009.
- ↑ "Roundup: Central African Republic forms new government", People's Daily Online, 22 stycznia 2009.
- ↑ Central African Republic ceasefire signed. BBC News, 11 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-17]. (ang.).
- ↑ Central African opposition names Tiangaye as new PM. AFP, 13 stycznia 2012. [dostęp 2013-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-03)]. (ang.).
- ↑ Nicolas Tiangaye: Central Africa PM and 'man of integrity'. africareview.com, 17 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-19)]. (ang.).
- ↑ RCA: le nouveau président Faustin-Archange Touadéra a prêté serment, rfi.fr, 2016-03-30