Faustin Wirkus
Faustin Wirkus, Faustyn II (ur. 16 listopada 1896 w Rypinie, zm. 8 października 1945) – amerykański podoficer piechoty morskiej polskiego pochodzenia, król Gonâve w latach 1926−1929.
| |
 Gunnery Sergeant
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1915−1929, |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy |
okupacja Haiti |
Życiorys edytuj
Faustin Wirkus urodził się 16 listopada 1896 roku w Rypinie. Jako małe dziecko przeniósł się z rodzicami do Dupont w stanie Pensylwania[1]. W wieku 11 lat[2] rozpoczął pracę przy sortowaniu węgla w Pittston[1]. Rok później spotkał żołnierza piechoty morskiej powracającego z zagranicznej misji i postanowił wówczas zostać żołnierzem[2]. W kolejnych latach podjął pracę w kopalni[1].
W lutym 1915 roku opuścił rodzinne miasto bez uprzedzenia i zgłosił się w punkcie rekrutacyjnym, a pół roku później został na USS Tennessee wysłany na dopiero co opanowane przez USA Haiti[2].
Pierwszy rok na Haiti pełnił służbę patrolową w Port-au-Prince, ale znudzony monotonią służby zaczął interesować się wyspą La Gonâve. Planowany przez niego wniosek o przeniesienie na tę wyspę nie został jednak zrealizowany, gdyż wkrótce potem złamał rękę i został[3] w listopadzie 1916 roku odesłany na leczenie do USA. Po leczeniu trafił do służby na Kubie, ale z powodu kolejnego złamania ręki po raz drugi odesłano go do USA[1]. Ostatecznie w kwietniu 1919 roku wrócił na Haiti i w stopniu sierżanta objął dowództwo nad mieszanymi oddziałami amerykańsko-haitańskiej żandarmerii w regionie Perodin[3].
W marcu 1920 roku trafił na krótko na La Gonâve, gdzie brał udział w aresztowaniu Ti Memenne, oskarżonej o odprawianie rytuałów voodoo. W 1925 roku został na stałe przydzielony do służby na tej wyspie jako administrator okręgu. W tym czasie aresztowana pięć lat wcześniej kobieta okazała się miejscową królową. Ona też rozpoznała w Faustinie reinkarnację dawnego cesarza Faustyna I, który uciekając przed puczem na Jamajkę obiecał mieszkańcom La Gonâve, że jeszcze powróci na wyspę[3].
Wieczorem[1] 18 lipca 1926 roku Wirkus został przez mieszkańców koronowany jako Faustin II. Dzięki uznaniu mieszkańców Wirkus skutecznie i sprawnie administrował wyspą, która w tym czasie należała do najlepiej zarządzanych obszarów kraju. Jego status wśród mieszkańców administrowanego przez niego terenu był jednak problematyczny dla amerykańskiej administracji[3], a szczególnie dla haitańskiego prezydenta który odwiedził wyspę w 1928 roku[1]. Celem uniknięcia komplikacji dyplomatycznych został w 1929 roku odwołany do Port-au-Prince[3]. W lutym 1931 roku wystąpił z armii[1].
Popularność przyniosła mu wydana w 1929 roku[4] książka Williama B. Seabrooka „Magiczna wyspa”, której stał się głównym bohaterem. Na zamieszczony w książce adres Wirkusa dotarło wiele listów z pytaniami od Amerykanów, na które Wirkus postanowił odpowiedzieć w wydanej 1931 roku autobiografii „Biały król La Gonâve” (The White King of La Gonave)[2], wydanej przez wydawnictwo Doubleday, Doran and Company[1]. Książka sprzedała się na świecie w 10 mln egzemplarzy[2]. Jako ekspert w dziedzinie karaibskich wierzeń prowadził wykłady poświęcone Haiti, nakręcił także film dokumentalny[3] Voodoo (1933) na temat kultury i religii voodoo.
Po wyczerpaniu zainteresowania opinii publicznej zajął się inwestycjami na giełdzie i sprzedażą ubezpieczeń. Do debaty publicznej wrócił raz, gdy w 1938 roku w jednym z czasopism wezwał rząd do interwencji przeciwko dyktatorowi Dominikany[3].
W 1939 roku powrócił do służby w piechocie morskiej[4] jako kierownik punktu rekrutacyjnego w Newark w stanie New Jersey. W lutym 1942 roku został przeniesiony do dowództwa piechoty morskiej w Waszyngtonie, a następnie do Naval Pre-Flight School w Chapel Hill[1].
Zmarł 8 października 1945 roku, po trwającej od stycznia chorobie i został pochowany na Arlington National Cemetery[1].
Życie prywatne edytuj
Podczas pobytu na Gonâve jako władca wyspy miał posiadać harem. Po abdykacji i powrocie do Stanów Zjednoczonych Ameryki ożenił się z Yulą Fuller[potrzebny przypis]. Para miała syna Faustina juniora, który był żołnierzem piechoty morskiej[3].
Publikacje edytuj
- Faustin E. Wirkus, Taney Dudley, William B. Seabrook: The White King of La Gonave: The True Story of the Sergeant of Marines Who Was Crowned King on a Voodoo Island. Garden City: Doubleday, Doran & Company, 1931.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Beth Crumley: Warrant Officer Faustin Wirkus: From “Breaker Boy” to King. [w:] Marine Corps Association & Foundation [on-line]. Marine Corps Association, 2011-08-29. [dostęp 2014-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-17)]. (ang.).
- ↑ a b c d e Michał Staniul: Sierżant Faustin Wirkus, cesarz La Gonave. [w:] WP.PL historia [on-line]. Wirtualna Polska, 2014-04-23. s. 1. [dostęp 2014-04-24]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Michał Staniul: Sierżant Faustin Wirkus, cesarz La Gonave. [w:] WP.PL historia [on-line]. Wirtualna Polska, 2014-04-23. s. 2. [dostęp 2014-04-24]. (pol.).
- ↑ a b Benjamin R. Beede: The War of 1898 and U.S. Interventions. s. 598. [dostęp 2014-04-24]. (ang.).