Fedora (dystrybucja Linuksa)

dystrybucja linux

Fedora – następca wolnej dystrybucji Red Hat Linux, rozwijany przez Fedora Project i finansowany głównie przez Red Hat. Twórcy Fedory stawiają na innowacyjność, dlatego też kolejne wydania pojawiają się często i zawierają najnowsze dostępne oprogramowanie, nawet jeśli prace nad stabilną wersją nie zostały jeszcze ukończone. Z tego powodu oraz faktu ścisłego powiązania z Red Hatem, często, lecz niesłusznie Fedorę określa się mianem „poligonu Red Hata”. W czerwcu 2005[3] utworzono Fundację Fedora, mającą w zamierzeniu koordynować prace nad Fedorą w większym stopniu, niezależnie od Red Hata.

Fedora
Logo Fedora
Logo programu
Ilustracja
Interfejs użytkownika
Producent

Fedora Project

Architektura

x86, x86-64, PowerPC, SPARC, ARM, IA64, MIPS, PA-RISC, S390

Pierwsze wydanie

2003-11-06 6 listopada 2003(dts)

Aktualna wersja

40
(23 kwietnia 2024) [±]

Aktualna wersja testowa

40

Jądro

monolityczne

Środowisko pracy

(domyślne) GNOME, (inne) KDE, LXDE, Xfce, MATE, Cinnamon, i3[1]

Licencja

Fedora License Agreement, GPLv2[2]

Typ pakietów

RPM Flatpak

Wersja Live

T dostępna

Poprzednik

Red Hat Linux

Strona internetowa
Ekran Aktualizacji Fedory

Fedora jest stosowana zarówno jako system operacyjny dla komputerów domowych, jak i serwerów[4]. Nazwa dystrybucji pochodzi od rodzaju kapelusza[5].

Założenia edytuj

Celem Fedora Project jest budowa w pełni użytecznego, nowoczesnego systemu operacyjnego w oparciu o wolne oprogramowanie, wydawanego cyklicznie dwa razy w roku, jako przedpole testowych rozwiązań wprowadzanych później do Red Hat Enterprise Linux. Deweloperzy Fedory wprowadzają do systemu wiele nowinek technicznych, które mogą powodować problemy ze stabilnością. System Fedora został jako jeden z pierwszych wyposażony w mechanizm zabezpieczeń SELinux, w wersji 9 pojawiło się wsparcie dla obsługi trybów graficznych w jądrze oraz obsługa systemu plików ext4.

Historia edytuj

Fedora Core powstała w wyniku wprowadzenia w roku 2003 nowej strategii działania firmy Red Hat. Celem nowej polityki było oddzielenie w pełni komercyjnej dystrybucji Linuksa, przeznaczonej dla przedsiębiorców Red Hat Enterprise Linux, od będącej jej polem testowym, skierowanej przede wszystkim dla użytkowników domowych (pozbawionej komercyjnego wsparcia), Fedory Core.

Historia wydań[6] edytuj

Kolor Znaczenie
Czerwony Stare wydanie; brak wsparcia[7]
Żółty Stare wydanie; nadal wspierane
Zielony Bieżące wydanie
Pomarańczowy Testowe wydanie
Niebieski Przyszłe wydanie
Nazwa projektu Wersja Nazwa kodowa Data wydania Wersja jądra[8]
Fedora Core 1 Yarrow 2003-11-06 2.4.19
2 Tettnang 2004-05-18 2.6.5
3 Heidelberg 2004-11-08 2.6.9
4 Stentz 2005-06-13 2.6.11
5 Bordeaux 2006-03-20 2.6.15
6 Zod 2006-10-24 2.6.18
Fedora 7 Moonshine 2007-05-31 2.6.21
8 Werewolf 2007-11-08 2.6.23.1
9 Sulphur 2008-05-13 2.6.25
10 Cambridge 2008-11-25 2.6.27
11 Leonidas 2009-06-09 2.6.29.4
12 Constantine 2009-11-17 2.6.31.5
13 Goddard 2010-05-25 2.6.33
14 Laughin 2010-11-02 2.6.35
15 Lovelock 2011-05-24 2.6.38
16 Verne 2011-11-08 3.1.0
17 Beefy Miracle 2012-05-29 3.3.7
18 Spherical Cow 2013-01-15 3.6.11
19 Schrödinger’s Cat 2013-07-02 3.9.5
20 Heisenbug 2013-12-17 3.11.10
21 - 2014-12-09 3.16.0
22 - 2015-05-26 4.0.4
23 - 2015-11-03 4.2
24 - 2016-06-21 4.5
25 - 2016-11-22 4.8.7
26 - 2017-07-11 4.11
27 - 2017-11-14 4.13
28 - 2018-05-01 4.16
29 - 2018-10-30 4.18
30 - 2019-05-07 5.0
31 - 2019-10-29 5.3
32 - 2020-04-28 5.6
33 - 2020-10-27 5.8
34 - 2021-04-27 5.11
35 - 2021-11-19 5.15
36 - 2022-05-10 5.17
37 - 2022-11-15 6.0
38 - 2023-04-18 6.2
39 - 2023-11-07 6.5
40 - 2024-04-16[9] -
41 - 2024-10-15[10] -

Obrazy Fedory edytuj

 
Fedora 22 z KDE Plasma Desktop (alternatywny obraz systemu)

Fedora Spins to wersje Fedory ze zmienionym środowiskiem graficznym, a Fedora Labs to alternatywne wersje do konkretnych zastosowań. Dostosowane są do różnych typów użytkowników poprzez wybrane zestawy aplikacji[1][11].

Obrazy Fedory[1][11]:

Repozytoria edytuj

Fedora zawiera tylko wolne oprogramowanie, które nie budzi żadnych zastrzeżeń licencyjnych i patentowych, podczas gdy dodatkowe repozytoria zawierają pakiety takie jak kodeki oraz zamknięte sterowniki, które na ogół z przyczyn patentowych nie mogą być swobodnie rozpowszechniane na terenie Stanów Zjednoczonych.[potrzebny przypis]

Do wydania 6 istniały dwa oficjalne repozytoria z dodatkowym oprogramowaniem:[potrzebny przypis]

  • Core – oficjalne repozytorium Fedora Project,
  • Extras – repozytorium zawierające oprogramowanie wspierane przez Fedora Project, ale nierozprowadzane wraz z Fedorą Core.

Od wydania 7 repozytoria te zostały połączone.[potrzebny przypis]

Przypisy edytuj

  1. a b c Obrazy Fedory [online] [dostęp 2019-04-06] (pol.).
  2. Fedora 12 – License Agreement: Subject to the following terms, Fedora Project grants to the user („User”) a license to this collective work pursuant to the GNU General Public License version 2.
  3. Archiwalny news na eWeek.com (en).
  4. Get Fedora [online], getfedora.org [dostęp 2019-04-08] (ang.).
  5. Justin Garrison: Have You Ever Wondered How Your Operating System Got Its Name?. [dostęp 2019-04-06]. (ang.).
  6. Releases – FedoraProject.
  7. End of life - Fedora. [dostęp 2015-05-26]. (ang.).
  8. DistroWatch.com: Fedora [online], distrowatch.com [dostęp 2020-12-24].
  9. Fedora Linux 40 Schedule: Key [online], fedorapeople.org [dostęp 2024-03-03].
  10. Fedora Linux 41 Schedule: Key [online], fedorapeople.org [dostęp 2024-03-03].
  11. a b Fedora Labs [online] [dostęp 2019-04-10] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj