Feliks Kanabus
Feliks Zenon Kanabus, ps. Katgut, Feliks (ur. 20 listopada 1910 w Warszawie, zm. 5 stycznia 1978 tamże[1]) − polski lekarz chirurg.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Alma Mater | |
| Rodzice |
Andrzej, Adela z Dąbrowskich |
| Małżeństwo | |
| Odznaczenia | |
| |
_01.jpg)
Życiorys edytuj
Feliks Kanabus urodził się 20 listopada 1910 roku w Warszawie jako syn Andrzeja (kucharza) i Adeli z Dąbrowskich (położnej)[2]; pochodził z Klarysewa. Studiował na kierunku lekarskim na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1929–1934[3], dyplom ukończenia studiów odebrał w 1937 roku[4]. Podczas studiów poznał przyszłą żonę, Irenę Budzilewicz, z którą wziął ślub w 1936 roku. Specjalizował się w chirurgii.
Jeszcze w czasie studiów publicznie występował przeciwko antysemityzmowi (getto ławkowe), miał też wśród przyjaciół wielu Żydów[2]. Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej Kanabus z żoną udzielał pomocy znajomym Żydom, m.in. wyrabiając fałszywe dokumenty i ukrywając zbiegów z getta[2]. Jeszcze przed zamknięciem getta Kanabus otrzymał od lekarza Ludwiga Koenigsteina prośbę o przeprowadzenie zabiegu rekonstrukcji napletka, ukrywającego obrzezanie. Pomimo braku doświadczenia oraz stosownej literatury Kanabus wymyślił sposób przeprowadzenia zabiegu i zrealizował go z sukcesem, a następnie powtórzył go u innych znajomych. Pacjentom, u których zabieg nie był możliwy, wystawiał sfałszowane zaświadczenia o wykonaniu obrzezania z przyczyn medycznych, podpisując je nazwiskiem swojego dawnego, zmarłego już wykładowcy. Kolejne operacje przeprowadzał również w następnych latach, także po likwidacji getta[3]. Zajmował się także innymi zabiegami, które miały pomóc w ukryciu żydowskiego pochodzenia, tj. operacjami plastycznymi ukrywającymi semickie cechy wyglądu, m.in. skracania nosa. W wielu zabiegach asystowała mu żona, która dopiero w okresie okupacji nabyła niezbędne umiejętności anestezjologiczne[2].
Zaangażowany w działalność konspiracyjną, w Armii Krajowej posługiwał się pseudonimami Katgut i Feliks[5]. Podczas powstania warszawskiego Kanabus pracował w szpitalu w klasztorze zmartwychwstanek, następnie był ewakuowany na ul. Mickiewicza, a potem na ul. Krechowiecką. Ranny 23 sierpnia 1944 roku[4]. Po upadku powstania rodzina trafiła do Bukowiny Tatrzańskiej, a następnie do Krakowa, po czym w połowie 1946 roku wróciła do Warszawy[2].
Po wojnie Kanabus nadal pracował w warszawskich szpitalach jako chirurg. Z powodu związków ze środowiskiem AK był w latach 1953−1956 więziony i pracował w szpitalu więziennym[2]. W latach 50. rozwiódł się z żoną, ale pozostał z nią w dobrych stosunkach[3]. 21 września 1965 roku został odznaczony medalem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, jego żona otrzymała tytuł w 1995 roku[2].
Zmarł 1 czerwca 1978 w Warszawie[2]. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera IIC11-2-8)[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Jadwiga Rytlowa, Historia pomocy - Rodzina Kanabusów [online], sprawiedliwi.org.pl, luty 2011 [dostęp 2020-01-31].
- ↑ a b c d e f g h Rodzina Kanabusów. Muzeum Historii Żydów Polskich. [dostęp 2014-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-19)]. (pol.).
- ↑ a b c Aleksandra Jerzmanowska. Lekarze czasów zagłady. „Ale Historia”. 38/2014 (140), s. 6−7, 2014-09-22. Agora SA. (pol.).
- ↑ a b Feliks Kanabus ps. Katgut. Medycy Powstania Warszawskiego. [dostęp 2014-10-13]. (pol.).
- ↑ Powstańcze Biogramy: Feliks Kanabus. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2014-10-13]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze