Feliks Kopera
Feliks Kopera (ur. 12 maja 1871 w Krakowie, zm. 27 marca 1952 tamże) – historyk sztuki, muzeolog, wiceprezes, a następnie prezes Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.
 Feliks Kopera (1931) | |
| Data i miejsce urodzenia |
12 maja 1871 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 marca 1952 |
| Zawód, zajęcie |
historyk sztuki |
| Odznaczenia | |
  
| |
.jpg)
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Jana (1843–1899) i Marii z Tokarskich (1844–1928). W latach 1891–1896 studiował historię i filozofię na UJ, kontynuował studia w Bazylei, Berlinie, Florencji i Petersburgu. W 1899 r. został członkiem czynnym Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego[1]. W 1901 r. został wykładowcą na UJ, w latach 1910–1950 będąc profesorem UJ prowadził także zajęcia praktyczne w Muzeum Narodowym. Były one uzupełnieniem wykładów i wiedzy teoretycznej. W 1906–1908 kierował odbudową Letniego Pałacu Lubomirskich w Rzeszowie po jego pożarze[2].
Od 1918 r. był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, zaś w latach 1901–1950 (z przerwą w okresie II wojny światowej) – dyrektorem Muzeum Narodowego w Krakowie. Powiększył zbiory muzeum o kolekcję Emeryka Hutten-Czapskiego, dzieł sztuki japońskiej oraz obrazów z okresu Młodej Polski, stanowiących kolekcję Feliksa Jasieńskiego. W 1938 r. w Nowym Gmachu Muzeum Narodowego utworzył Galerię Sztuki Współczesnej im. Stanisława Wyspiańskiego. Z inicjatywy Kopery oraz Teodora Axentowicza, Feliksa Jasieńskiego i Leona Wyczółkowskiego powstało w 1903 r. Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Narodowego w Krakowie[3].
Był przewodniczącym krakowskiego oddziału Związku Historyków Sztuki, członkiem honorowym Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. W latach 1930–1950 był przewodniczącym Związków Muzeów w Polsce. W okresie okupacji brał udział w ratowaniu zbiorów muzealnych, wielokrotnie przesłuchiwany przez gestapo nigdy nie zdradził miejsca ukrycia obrazu Hołd pruski Jana Matejki.
Był specjalistą w dziedzinie historii sztuki, zwłaszcza okresu renesansu, dziejów rzemiosła artystycznego, numizmatyki, badacz dziejów Krakowa.
Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera CD-płn-6)[4].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (22 marca 1950)[5]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[6]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (28 kwietnia 1926)[7][8]
Wybrane prace naukowe Feliksa Kopery edytuj
- „Kraków jego kultura i sztuka” 1904
- „Pomniki Krakowa” (tomy 1–3) 1904
- „Dzieje malarstwa w Polsce” (tomy 1–3) 1925–1929
- „Historia sztuki w Polsce” 1931
Przypisy edytuj
- ↑ Maria Blombergowa: Polscy członkowie Cesarskiego Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego (1864–1914). „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki,” 25/3, s. 548, 1980.
- ↑ Pałac Letni Lubomirskich [online], Urząd Miasta Rzeszowa [dostęp 2024-04-15].
- ↑ Towarzystwo Przyjaciół MNK - Muzeum Narodowe w Krakowie [online], mnk.pl [dostęp 2022-02-11].
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 135, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 36, poz. 425 „za wybitne zasługi w dziedzinie muzealnictwa”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 99, poz. 294 „za wybitną pracę naukową i zasługi na polu ochrony i rewindykacji polskich zabytków muzealnych z Rosji”.
- ↑ Polonia Restituta. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 101 z 6 maja 1926.