Feliks Słupski

malarz, założyciel szkoły malarskiej

Feliks Światopełk Słupski (ur. 1 maja 1868 w Skolimowie, zm. 22 marca 1950 w Warszawie)[1][2] – polski malarz, portrecista, przedstawiciel realizmu, pedagog[3]. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.

Feliks Słupski
Imię i nazwisko

Feliks Światopełk-Słupski

Data i miejsce urodzenia

1 maja 1868
Skolimów, Polska

Data i miejsce śmierci

22 marca 1950
Warszawa, Polska

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

realizm

Tworzył w Warszawie w pierwszym trzydziestoleciu XX wieku[3].

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

Syn Franciszka Świętopełka-Słupskiego i Anny z Biesiekierskich, brat Zygmunta. W latach 1885–1989 kształcił się pod kierunkiem Wojciecha Gersona, prywatnie oraz w prowadzonej przez niego warszawskiej Klasie Rysunkowej przy Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie[4]. W roku 1888 uzyskał stypendium Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych im. Mikołaja Kopernika z fundacji Jana Matejki. Dwa lata później przeniósł się do Monachium, gdzie uczył się w Königliche Kunstgewerbeschule München(inne języki). Od roku 1891 do 1897 przebywał w Paryżu, gdzie studiował w Académie Julian. Uczył się u malarzy takich jak Wojciech Gerson, Jules Joseph Lefebvre, Jean-Paul Laurens, Tony Robert Fleury(inne języki) czy Jean-Joseph Benjamin Constant[3].

Życie zawodowe edytuj

W roku 1904, wraz z żoną, malarką, Marią z Zarembów, założył w Warszawie prywatną szkołę rysunku (Szkoła Malarstwa Feliksa i Marii Słupskich przy ul. Wilczej)[5]. Równocześnie pracował jako nauczyciel rysunków w Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców m. Warszawy oraz w latach 1912–1914 w Seminarium Nauczycielskim na Ursynowie, gdzie zajmował się rysunkiem i malarstwem. W okresie 1921–1935 piastował stanowisko dyrektora i wykładowcy w Szkole Sztuk Pięknych im. Wojciecha Gersona w Warszawie. W latach 1923–1939 uczył rysunku w Akademii Stomatologicznej[1].

Słupski był członkiem rzeczywistym Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych (TZSP). W roku 1927 został członkiem jury salonu, a w 1929 uzyskał dyplom honorowy oraz prawo hors concours, które upoważniało go do wystawienia dzieł w salonach warszawskich bez konieczności wcześniejszego przedstawiania ich do oceny komisji kwalifikacyjnej[6].

Był autorem wielu recenzji i artykułów, oraz książki O nauczaniu sztuk plastycznych uwag kilka, w której zawarł swój program nauczania, propagujący tradycyjne metody (m.in. kopiowanie gipsowych figur w pracowni). Wielokrotnie wygłaszał wykłady i odczyty dotyczące sztuk plastycznych[7].

Twórczość edytuj

Specjalizował się w malarstwie sztalugowym, malował portrety, pejzaże, martwe natury, kompozycje kwiatowe, miniatury portretowe na kości słoniowej. Korzystał najchętniej z techniki olejnej i akwarelowej. Malował też obrazy o charakterze rodzajowym (znane jedynie z tytułów): Rozbawiona, W pracowni, Zaraz pójdzie na pokutę, Na poddaszu[7].

Prace Feliksa Słupskiego pokazywane były między innymi w Paryżu, na salonach Warszawy (wystawa 100 lat malarstwa polskiego w Pałacu w Łazienkach w 1919, wystawy i salony TZSP w l.1918–1939, Salonie Zachęty w r. 1925/6), Krakowa (wystawy TPSP: Malarze warszawscy w 1936, wystawa bieżąca w 1937) i Poznania (wystawa TPSP –1937). Niektóre obrazy były reprodukowane w pismach: Świat (1913) i Tygodnik Ilustrowany (1914). Malarz nie doczekał się jednak ani za życia ani po śmierci dużej wystawy monograficznej[1][3].

Znakomita część jego obrazów zaginęła w czasie okupacji, jego pracownia przy ul. Pięknej w Warszawie została zbombardowana, a płótna znajdujące się w prywatnych kolekcjach częściowo rozkradzione. Kilka obrazów do dziś widnieje na liście strat wojennych. Część znajduje się w zbiorach oddziałów Muzeum Narodowego w Zachęcie i Nieborowie, pozostałe w kolekcjach prywatnych[3].

 
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych obrazów Słupskiego: Stara kobieta z różańcem (1888)

Wybrane obrazy edytuj

Dzieła utracone edytuj

  • Astry (płótno?, olej; Salon 1926, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[9]
  • Autoportret (płótno?, olej)
  • Chryzantemy (płótno?, olej; Salon 1927, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[10]
  • Cisza (płótno?, olej; Salon 1925, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[11]
  • Dogaressa (płótno?, olej; Salon 1926, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[9]
  • Dziewczynka (płótno?, olej; Salon 1927, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[10]
  • Kącik w parku (płótno?, olej; Salon 1931, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[12]
  • Panna z różą (płótno?, olej; Salon 1927, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[10]
  • Portret dr-owej N (płótno?, olej; Salon 1929, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[13]
  • Portret jenerała Z.W. (płótno?, olej; Salon 1926, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[9]
  • Portret pana O. (papier, rysunek ołówkiem)
  • Rekonwalescentka (płótno?, olej; Salon 1931, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[12]
  • Sieroca dola (płótno?, olej; Salon 1925, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[11]
  • Sosny na helu (płótno?, olej; Salon 1929, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa)[13]
  • Waza chińska (płótno?, olej; 1937, Kraków)
  • Wesoła kumoszka (płótno?, olej; 1937, Kraków)

Przypisy edytuj

  1. a b c Polski Słownik Biograficzny, Feliks Słupski [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  2. Feliks Świętopełk-Słupski [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-12-09].
  3. a b c d e f g h i j k l m n o Jarosław Rudniański, Człowiek i sztuka, wyd. 1, Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1984, ISBN 83-202-0304-X, OCLC 12970551 [dostęp 2021-12-09].
  4. Wojciech Gerson i jego uczniowie: lato 1931 roku (s. 30). Warszawa: Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, 1931.
  5. Różne wiadomości: Szkoła artystyczna, Dobra Gospodyni, R.5 nr 37 z dnia 2(15) września 1905 r., Warszawa, 1905 [dostęp 2021-12-09].
  6. Salon 1937, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie -... [online], polskidomaukcyjny.com.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  7. a b Feliks Słupski [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  8. a b Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych (Warszawa), Przewodnik / Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie: Salon 1930. 1930 nr 59 (grudzień), Warszawa, 1930 [dostęp 2021-12-09].
  9. a b c Salon 1926, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa -… [online], polskidomaukcyjny.com.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  10. a b c Salon 1927, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa -… [online], polskidomaukcyjny.com.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  11. a b Salon 1925, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa -… [online], polskidomaukcyjny.com.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
  12. a b Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych (Warszawa), Przewodnik / Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie: Wielka Wystawa Wiosenna. 1931 nr 64 (maj), Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, 1931 [dostęp 2021-12-09].
  13. a b Salon 1929, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Warszawa – Część I… [online], polskidomaukcyjny.com.pl [dostęp 2021-12-09] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Biernacka, Róża. Słupski Feliks, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXIX, Warszawa–Kraków 1999-2000, s. 126–127, www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2021-12-09].
  • J. Rudniański, K. Murawska, Człowiek i sztuka, Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1984, ISBN 83-202-0304-X, OCLC 12970551.
  • Słupski, Feliks. O nauczaniu sztuk plastycznych : uwag kilka. Poznań : Nakładem Księgarnia św. Wojciecha, 1920.
  • [Słupski, Feliks]. Wojciech Gerson: Artysta, nauczyciel, człowiek. [W:] Wojciech Gerson i jego uczniowie: lato 1931 roku (s. 5–13). Warszawa: Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, 1931 [dostęp 2021-12-09].

Linki zewnętrzne edytuj