Ferdynand Chaber

polski działacz komunistyczny

Ferdynand Chaber (ur. 16 kwietnia 1907 w Tarnowie, zm. 7 maja 2005 w Warszawie) – polski działacz komunistyczny pochodzenia żydowskiego.

Ferdynand Chaber
„Krzysiek”, „Bolek”
Data i miejsce urodzenia

16 kwietnia 1907
Tarnów

Data i miejsce śmierci

7 maja 2005
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz żydowski na Woli

Zawód, zajęcie

prawnik, ekonomista

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Partia

KPP, PPR, PZPR

Dzieci

Helena Łuczywo

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Grób Ferdynanda Chabera na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie

Życiorys edytuj

Urodził się jako Efraim Haber w rodzinie Izaaka (następnie Józefa) i Bronisławy Haberów[1]. Studiował prawo i ekonomię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od marca 1929 był członkiem Komunistycznej Partii Polski (pseudonimy „Krzysiek”, „Bolek”). Za działalność w KPP został skazany na karę 4 lat pozbawienia wolności i relegowany z uczelni[1]. Następnie pracował w Komitecie Centralnym Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom[1]. Okres II wojny światowej spędził w Związku Radzieckim. W 1944 wstąpił do Związku Patriotów Polskich[1].

Od kwietnia 1945 należał do Polskiej Partii Robotniczej, a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[1]. W kwietniu 1945 został skierowany do pracy w cenzurze prasowej Polski Ludowej, po jej wydzieleniu z Wydziału Propagandy. Został kierownikiem wydziału w Centralnym Biurze Kontroli Prasy w II Departamencie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego[2]. Od września 1947 do listopada 1948 pełnił funkcję zastępcy kierownika Wydziału Propagandy i Prasy KC PPR[1]. Od grudnia 1948 do stycznia 1954 był zastępcą kierownika Wydziału Prasy i Wydawnictw, a od stycznia 1954 do września 1969 pełnił tę funkcję w Wydziale Agitacji i Propagandy KC PZPR[1]. W 1969 przeszedł na emeryturę[1]. Według jego późniejszych opinii została ona wymuszona przez władze w związku „z antypaństwową działalnością” jego dzieci.

Pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 2)[3].

Odznaczenia edytuj

Za, działalność powojenną przy utrwaleniu demokratycznych form państwowości polskiej na terenie całego kraju, uchwałą Prezydium KRN z 19 lipca 1946 odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[4]. W lipcu 1964 odznaczony Orderem Sztandaru Pracy II klasy (1964)[5].

Życie prywatne edytuj

Ferdynand Chaber był ojcem Heleny Łuczywo[6][7].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Katalog kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2009-02-18].
  2. Katalog pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy organów bezpieczeństwa państwa [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2018-03-07].
  3. Grób Ferdynanda Chabra w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
  4. Monitor Polski 1947 r. nr 52, poz. 393 [online], monitorpolski.gov.pl [dostęp 2020-08-19] (pol.).
  5. Odznaczenia dla pracowników partyjnych [w:] "Trybuna Robotnicza, nr 171, 21 lipca 1964, s. 5.
  6. Pani na Agorze. Sylwetka Heleny Łuczywo – legendy Gazety Wyborczej, „Dziennik Polska-Europa-Świat”, 14 lutego 2009.
  7. Chaber, Dorota i Ferdynand. wyborcza.pl, 9 grudnia 2006.

Bibliografia edytuj

  • Daria Nałęcz: Główny Urząd Kontroli Prasy 1945-1949: 1945-1949. Częstochowa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 1994, s. 27, 47, 79.
  • Antoni Dudek, Aleksander Kochański, Krzysztof Persak: Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR. Wybór z lat 1949-1970. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2000, s. 96. ISBN 83-88490-04-4.
  • Włodzimierz Janowski, Aleksander Kochański, Krzysztof Persak: Informator o strukturze i obsadzie personalnej centralnego aparatu PZPR, 1948-1990. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2000, s. 130, 132, 154.