Filar (film)

Filar (fr. La Jetée) – czarno-biały film fantastycznonaukowy z 1962 roku autorstwa Chrisa Markera. Ten, powstały niemal w całości ze statycznych zdjęć, 28-minutowy obraz opowiada historię postapokaliptycznego eksperymentu z podróżą w czasie.

Filar La Jetée
Gatunek	film fantastycznonaukowy, melodramat
Data premiery	1962 (Francja)
Kraj produkcji	Francja
Język	francuski, niemiecki
Czas trwania	28 min
Reżyseria	Chris Marker
Scenariusz	Chris Marker
Główne role	Hélène Chatelain Davos Hanich Jacques Ledoux
Muzyka	Trevor Duncan
Zdjęcia	Chris Marker
Montaż	Jean Ravel
Produkcja	Anatole Dauman

Opis fabuły

Niedobitki mieszkańców zniszczonego w trakcie trzeciej wojny światowej Paryża ukrywają się w podziemiach pod Palais de Chaillot – pracują nad podróżami w czasie z nadzieją wysłania do różnych okresów historii – przeszłości i przyszłości – „wezwania do pomocy w ocaleniu teraźniejszości”. Trudność w tych działaniach sprawia wybranie osób, których psychika zdołałaby oprzeć się stresowi związanemu z tego rodzaju przedsięwzięciem, jednak znajduje się więzień, którego niewyraźne, lecz natarczywe wspomnienie kobiety (Hélène Chatelain) biorącej udział w brutalnym incydencie na terenie terminalu lotniska Orly, staje się kluczem do jego podróży do przeszłości.

Jest on wielokrotnie wysyłany do czasów poprzedzających wojnę i do swojego dzieciństwa. Wiele razy spotyka kobietę ze swoich wspomnień i z nią rozmawia. Po udanych wyprawach do przeszłości zostaje wysłany w odległą przyszłość, w której spotyka zaawansowanych technologicznie ludzi oferujących mu pewien artefakt mogący pomóc w odtworzeniu zniszczonego społeczeństwa. Po powrocie, gdy jego misja okazuje się sukcesem, odkrywa, że ma zostać stracony. Kontaktują się z nim ludzie z przyszłości i proponują mu ucieczkę do ich czasów, jednak on prosi o wysłanie go do okresu przed wojną, ma bowiem nadzieję odnaleźć kobietę ze swoich wspomnień. Udaje mu się, jednak okazuje się, że jest śledzony przez agenta swoich byłych mocodawców, a incydent z lotniska zapamiętany z dzieciństwa to jego własna śmierć widziana jego oczami dziecka.

Obsada

• Jean Négroni – narrator
• Hélène Chatelain – kobieta
• Davos Hanich – mężczyzna
• Jacques Ledoux – eksperymentator
• Ligia Branice – kobieta z przyszłości
• Janine Kleina – kobieta z przyszłości
• William Klein – mężczyzna z przyszłości

Dzieła zależne

Amerykański film wyreżyserowany przez Terry’ego Gilliama 12 małp (1995) powstał z inspiracji Filarem, powielając kilka pomysłów z filmu Markera. W 1996 roku Zone Books wydało książkową adaptację filmu zawierającą zdjęcia w nim użyte oraz skrypt zarówno po francusku jak i angielsku. Nakład został już wyczerpany, lecz kolejna edycja została wydana przez Zone Books w 2008 roku. W 2003 roku powstała miniatura filmowa pod tytułem La puppé, będąca zarówno hołdem dla Filaru, jak i jego parodią.

Linki zewnętrzne

• plakat filmu
• Filar w bazie Filmweb
• Filar w bazie IMDb (ang.)
• La Jetée (cały film) w serwisie YouTube