Filar Abazego – skała w lewych zboczach Doliny Bolechowickiej we wsi Karniowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów[1]. Jest to teren Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Dolina Bolechowicka, wraz ze znajdującymi się w niej skałami znajduje się w obrębie Rezerwatu przyrody Wąwóz Bolechowicki[2], dopuszczalne jest jednak uprawianie w niej wspinaczki skalnej[1].

Filar Abazego znajduje się na terenie otwartym. Stanowi zachodnie zakończenie skalnej grzędy opadającej z lewych zboczy doliny do jej dna[3]. Jest to wapienna skała o wysokości 25 m i ścianach pionowych lub przewieszonych. Mają wystawę zachodnią, północno-zachodnią i południowo-zachodnią. Są na nich 33 drogi wspinaczkowe o trudności od IV do VI.6 w skali trudności Kurtyki i długości do 30 m[4]:

Filar Abazego wraz ze znajdującym się w prawych zboczach doliny Filarem Pokutników tworzy Bramę Bolechowicką, będącą jedną z najbardziej imponujących skalnych widoków na całej Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Jest to także jeden z najbardziej popularnych rejonów wspinaczkowych. Obecnie drogi wspinaczkowe mają zamontowaną pełną asekurację i wspinaczka odbywa się tutaj przy pomocy dolnej asekuracji, lub na wędkę, dawniej jednak wspinano się techniką hakową i na wędkę. Wspinano się tutaj już od 1925 r. Wiele słynnych, historycznych przejść. W 1926 Karol Wallisch przeszedł drogą Rysa Wallischa (obecnie V-). Dwa lata później tę samą drogę przeszedł bez asekuracji. Wówczas była to najtrudniejsza droga wspinaczkowa w tym rejonie. W 1941 Cz. Łapiński i K. Paszucha przeszli Zacięcie w Abazym (VI.2+). W 1953 lub 54 Andrzej Pietsch i Bogusław Zagajewski dokonali przełomu w historii polskiej wspinaczki – jako pierwsi zamienili górną asekurację na dolną, przechodząc Ryski nad Tablicami (VI+). W 1979 Konstanty Miodowicz przeszedł tę drogę bez asekuracji[1]. W 2011 P. Kruczek przeszedł po raz pierwszy najtrudniejszą w Filarze Abazego drogę Klops (VI.6)[4].


Drogi wspinaczkowe edytuj

Są 32 drogi wspinaczkowe i jeden projekt. Wszystkie drogi mają zamontowane stałe punkty asekuracyjne: ringi (r), stanowisko zjazdowe (st) lub ring zjazdowy (rz)[4].

Filar Abazego I
  1. Zacięcie w Abazym; 9r + st, VI.2+, 22 m
  2. Abazy Pasza; 9r + st, VI.3, 22 m
  3. Zacięcie w Abazym wprost; 8r + st, VI.3, 22 m
  4. Wariant Iwony; 9r + st, VI.5+, 24 m
  5. Przybycie Tytanów; 10r + st, VI.5+, 24 m
  6. Montokwas 212; 9r + st, VI.5, 24 m
  7. Skalne sztafety; 9r + st, VI.5, 24 m
  8. Abazy; 10r + st, VI.3+, 24 m
  9. Abazy wprost; 10r + st, VI.4, 24 m
  10. Abazy w prawo; 10r + st, VI.3+, 24 m
  11. Wariacje; 10r + st, VI.5+, 24 m
  12. Klops; 9r + st, VI.5+/6, 24 m
  13. Void where prohibited; 8r + st, VI.3+, 24 m
  14. Maska; 9r + st, VI.5+, 25 m
  15. Ryski Myszkowskiego; 9r + st, VI.2+, 22 m
  16. Akslop; 9r + st, VI.5+, 25 m
  17. Ryski nad tablicą; 10r + st, VI+, 22 m
  18. Ryski erektusa; 10r + st, VI.2, 23 m
  19. Warianty Emila Kamikadze; 6r + st, VI.3, 22 m
  20. Emil Erectus; 8r + st, VI.3, 24 m
  21. Rysa Wallischa; 9r + st, V-, 20 m
  22. Filar Wallischa; 7r + ST VI.1, 20 m
  23. Ostatni ranałt na Jurze; 7r + st, VI.1+, 20 m
  24. Depresja Malczyka; 2r + rz, VI, 15 m
  25. Projekt; ST, 20 m
  26. Marzenia Sprocketa; 2r + st, VI.2+, 8 m
  27. Mały Wallisch; 4r + rz, IV, 15 m
  28. Krwawa pięść; rz, V, 15 m
Filar Abazego II
  1. Lewa żółta ścianka; V+, 15 m
  2. Prawa żółta ścianka; V-, 15 m
  3. Gładki kominek; IV+, 20 m
  4. Rezerwat przygody; 6r + st, VI.3, 15 m
  5. Kombinat modlitewny; 7r + st, VI.3, 18 m[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Paweł Haciski, Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Warszawa, RING, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  3. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-04-27].
  4. a b c d Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2019-04-27].