Filifionki

Filifionki (szw. Filifjonkan, l.mn. Filifjonkor) – fikcyjne postacie z serii książek Tove Jansson o Muminkach. Jest to jeden z gatunków zamieszkujący Dolinę Muminków. Po raz pierwszy pojawiają się w książce pt: Lato Muminków.

Opis postaci edytuj

Są to istoty bardzo zasadnicze, lubujące się w idealnym porządku, w czym podobne są do Paszczaków. Są zwolennikami sztywnych zasad. Głośne zabawy dzieci są dla nich odpychające, goszcząc w domu Muminków dostrzegą najmniejsze ziarenko kurzu. Bardzo zwracają uwagę na opinię innych. Wyjątkiem od tej reguły jest Filifionka, która bała się burzy z Opowiadań z Doliny Muminków – nie znajdowała ona spokoju w idealnym porządku. Inną Filifionkę spotykamy w Dolinie Muminków w listopadzie, która dręczona samotnością zamieszkuje w Domu Muminków razem z Włóczykijem, Paszczakiem, Wujem Trujem, Homkiem Toftem (dla którego starała się być matką) i Mimblą.

Etymologia edytuj

Słowo Filifjonkan w języku szwedzkim nie posiada żadnego semantycznego znaczenia, ale filibuffare/filidera + fjompa/fjanta/fjolla znaczy „dziwaczka, wariatka/hałaśliwa” + „głupia/niemądra/marudna” i w przybliżeniu oznaczałoby dosłownie głupią, roztrzepaną kobietę.

Analiza edytuj

Analizując stereotypy w serii o Muminkach, Hanna Dymel-Trzebiatowska napisała, że Filifionki są przykładem "stereotypowej kobiety, której obsesją jest sprzątanie i wychowywanie grzecznych dzieci. Jest także neurotyczna i czuje się przytłoczona własnymi ograniczeniami psychicznymi^[1].

Dan Zahavi opisał Filifionki jako "uderzający typ postaci, której pozbawione radości życie kręci się wokół utrzymywania pustych rytuałów i formalnych zwyczajów".^[2]

Przypisy edytuj

↑ HannaH. Dymel-Trzebiatowska HannaH., Moomins Take the Floor. Finnish Trolls in Contemporary Mass Social (Media) Events, „Children's Literature in Education”, 2022, DOI: 10.1007/s10583-022-09497-6, ISSN 1573-1693, PMID: 35971480, PMCID: PMC9365677 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
↑ DanD. Zahavi DanD., Manhattan Dynamite and no pancakes: Tradition and normality in the work of Tove Jansson, „SATS”, 19 (1), 2018, s. 5–19, DOI: 10.1515/sats-2017-3001, ISSN 1869-7577 [dostęp 2023-10-20] (ang.).

Bibliografia edytuj

Yvonne Bertills, Beyond Identification: Proper Names in Children's Literature, 2003. (ang.).

[1] HannaH. Dymel-Trzebiatowska HannaH., Moomins Take the Floor. Finnish Trolls in Contemporary Mass Social (Media) Events, „Children's Literature in Education”, 2022, DOI: 10.1007/s10583-022-09497-6, ISSN 1573-1693, PMID: 35971480, PMCID: PMC9365677 [dostęp 2023-10-20] (ang.).

[2] DanD. Zahavi DanD., Manhattan Dynamite and no pancakes: Tradition and normality in the work of Tove Jansson, „SATS”, 19 (1), 2018, s. 5–19, DOI: 10.1515/sats-2017-3001, ISSN 1869-7577 [dostęp 2023-10-20] (ang.).

[1]

[2]