Filmografia Audrey Hepburn

lista w projekcie Wikimedia

Audrey Hepburn (1929–1993) w trwającej 33 lata karierze występowała w filmach, telewizji i na scenie. Zagrała w 28 produkcjach fabularnych[1]. Pięciokrotnie była nominowana do nagrody Akademii Filmowej[2] i dziewięciokrotnie do Złotego Globu[3], z czego zdobyła jedną statuetkę Oscara[4] i jedną nagrodę Hollywoodzkiego Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej[5]. Uznawana jest za jedną z najwybitniejszych aktorek w historii amerykańskiej kinematografii[6][7] oraz ikonę stylu i elegancji[8].

Audrey Hepburn (1959)

Na dużym ekranie debiutowała w 1948 rolą stewardesy w komedii Holenderski w 7 lekcjach (reż. Charles Huguenot van der Linden)[9]. Występowała również w musicalach wystawianych w teatrach muzycznych na londyńskim West Endzie, m.in. w Sauce Tartare (1949) i w sequelu Sauce Piquante (1950)[10]. W sezonie 1951–1952 grała na Broadwayu w sztuce Gigi, napisanej przez Sidonie-Gabrielle Colette[11]. W 1953 debiutowała w Hollywood, występując u boku Gregory’ego Pecka w komedii romantycznej Rzymskie wakacje (reż. William Wyler)[12]. Po premierze filmu zdobyła status gwiazdy[13], a jej zdjęcia były publikowane na okładkach wielu prestiżowych pism[14]. Kreacja księżniczki Anny przyniosła jej nagrodę Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym oraz BAFTĘ dla najlepszej brytyjskiej aktorki[3]. W latach 50. XX wieku występowała u boku największych gwiazd kina; w komedii romantycznej Sabrina (1954, reż. Billy Wilder) zagrała wraz z Humphreyem Bogartem i Williamem Holdenem[15]. W zrealizowanym dwa lata później melodramacie wojennym Wojna i pokój (1956, reż. King Vidor) partnerował jej Henry Fonda[16]. W musicalu Zabawna buzia (1957, reż. Stanley Donen) zagrała z Fredem Astaire’em[17]. Z kolei w komedii romantycznej Miłość po południu (1957, reż. Billy Wylder) wystąpiła wspólnie z Garym Cooperem[18]. Rola siostry Łucji w dramacie Historia zakonnicy (1959, reż. Fred Zinnemann) spotkała się z uznaniem ze strony krytyków, którzy uważali ją za jedną z najważniejszych i najwybitniejszych w dorobku aktorki[19]. Kreacja ta przyniosła jej szereg nominacji oraz nagrody BAFTA i David di Donatello[20].

W latach 60. Hepburn wystąpiła w komedii romantycznej Śniadanie u Tiffany’ego (1961, reż. Blake Edwards)[21], gdzie stworzyła wizerunek, który na trwałe wpisał się do kanonu mody[8], dramacie obyczajowym Niewiniątka (1961, reż. William Wyler)[22], dreszczowcu romantycznym Szarada (1963, reż. Stanley Donen) wraz z Carym Grantem[23], musicalu My Fair Lady (1964, reż. George Cukor)[24], komedii kryminalnej Jak ukraść milion dolarów (1966, reż. William Wyler)[25] oraz w dreszczowcu psychologicznym Doczekać zmroku (1967, reż. Terence Young)[26]. Pod koniec lat 60. wycofała się z przemysłu filmowego na osiem lat[27], poświęcając czas rodzinie i wychowaniu syna[28]. Powróciła na duży ekran w 1976, jednak filmy z jej udziałem zbierały głównie negatywne recenzje[29]. Coraz bardziej ograniczała karierę na rzecz działalności humanitarnej, zostając w 1988 ambasadorem dobrej woli UNICEF[30].

Trzy filmy z jej udziałem były zestawiane w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box offisie. Dwanaście produkcji, w których wzięła udział, było nominowanych przynajmniej do jednego Oscara w różnych kategoriach, a pięć z nich zdobyło jedną statuetkę w dowolnej kategorii. Dziesięć filmów z udziałem Hepburn, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę 100 milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym[31].

Filmografia edytuj

 
Gregory Peck i Audrey Hepburn w filmie Rzymskie wakacje (1953)
 
Vittorio Gassman i Audrey Hepburn w filmie Wojna i pokój (1956)
 
Audrey Hepburn jako Holly Golightly w filmie Śniadanie u Tiffany’ego (1961)
 
Grant i Hepburn w Szaradzie (1963)
Rok[a] Tytuł Rola Tytuł oryg. / uwagi Źr
1948 Holenderski w 7 lekcjach stewardessa linii KLM Nederlands in Zeven Lessen, tytuł alt.: Dutch in Seven Lessons; niewym. w czołówce [32]
1951 One Wild Oat recepcjonistka hotelowa [33]
Śmiech w raju Frieda, dziewczyna z papierosem Laughter in Paradise [34]
Szajka z Lawendowego Wzgórza Chiquita The Lavender Hill Mob [35]
Opowieści młodych żon Eve Lester Young Wives’ Tale, tytuł. alt.: Fun for Four
Jedziemy do Monte Carlo Melissa Walter (wersja angielska)
Linda Farrel (wersja francuska)
Monte Carlo Baby; francuskojęzyczna wersja została wydana pod tytułem Nous irons à Monte Carlo [36]
1952 Tajemniczy ludzie Nora Brentano Secret People [37]
1953 Rzymskie wakacje księżniczka Anna Roman Holiday [38]
1954 Sabrina Sabrina Fairchild tytuł alt.: Sabrina Fair/La Vie en Rose [39]
1956 Wojna i pokój Natasza Rostowa War and Peace, tytuł alt.: Guerra e pace [40]
1957 Zabawna buzia Jo Stockton Funny Face [41]
Miłość po południu Ariane Chavasse Love in the Afternoon [42]
1959 Zielone domostwa Rima Green Mansions [43]
Historia zakonnicy siostra Łucja (Gabrielle „Gaby” van der Mal) The Nun’s Story [44]
1960 Nie do przebaczenia Rachel Zachary The Unforgiven [45]
1961 Śniadanie u Tiffany’ego Holly Golightly Breakfast at Tiffany’s [46]
Niewiniątka Karen Wright The Children’s Hour, tytuł alt.: The Loudest Whisper [47]
1963 Szarada Regina „Reggie” Lampert Charade [48]
1964 Kiedy Paryż wrze Gabrielle Simpson Paris When It Sizzles; remake filmu Imieniny Henrietty z 1952[49] [50]
My Fair Lady Eliza Doolittle adaptacja broadwayowskiego musicalu z 1956[24] [51]
1966 Jak ukraść milion dolarów Nicole Bonnet How to Steal a Million [52]
1967 Dwoje na drodze Joanna „Jo” Wallace Two for the Road [53]
Doczekać zmroku Susy Hendrix Wait Until Dark [54]
1976 Powrót Robin Hooda lady Marion Robin and Marian [55]
1979 Krwawa linia Elizabeth Roffe Bloodline, tytuł alt.: Sidney Sheldon’s Bloodline [56]
1981 Śmiechu warte Angela Niotes They All Laughed [57]
1989 Na zawsze Hap Always [58]

Telewizja edytuj

 
Mel Ferrer i Audrey Hepburn w odcinku „Mayerling” (1957)
 
Raymond Massey, Diana Wynyard (siedzi), Judith Evelyn, Mel Ferrer i Hepburn w odcinku „Mayerling” (1957)
Rok Tytuł Rola Informacje Stacja Źr
1950 Saturday Night Revue b.d. 3 odcinki BBC Television Service [59]
[60]
[61]
1951 Sunday Night Theatre Celia odcinek: „The Silent Village” [62]
1952 Toast of the Town lady Joanna Grey odcinek z 10 lutego[b] CBS [63]
CBS Television Workshop Virginia Forsythe odcinek: „Rainy Day at Paradise Junction” [63][64]
1954 The Colgate Comedy Hour ona sama odcinek z 7 marca 1954 NBC [64][65]
1957 Producers’ Showcase Maria Vetsera odcinek: „Mayerling [66]
1970 A World of Live ona sama odcinek specjalny dla UNICEF-u [67][68]
1987 Love Among Thieves Caroline DuLac film telewizyjny ABC [69][70]
1988 American Masters ona sama film dokumentalny, odcinek: „Directed by William Wyler PBS [69]
Gregory Peck: His Own Man dokument telewizyjny, data emisji: 24 sierpnia 1988 Cinemax [69][71]
1993 Ogrody świata prezenterka miniserial (8 odcinków), tytuł oryg.: Gardens of the World with Audrey Hepburn PBS [72]

Scena edytuj

 
London Hippodrome – miejsce, gdzie Hepburn debiutowała w sztuce High Button Shoes i występowała w niej w sezonie 1948–1949

Audrey Hepburn debiutowała na deskach teatru w 1948, występując w roli chórzystki w komedii muzycznej High Button Shoes z tekstami i muzyką Jule’a Styne’a i Sammy’ego Cahna oraz choreografią Jerome’a Robbinsa. Angaż otrzymała jako ostatnia z czternastu aktorek wybranych spośród trzech tysięcy kandydatek. Zarabiała 8 funtów tygodniowo[73]. Przychylne recenzje spowodowały, że dostrzeżono rolę Hepburn, która została zaangażowana przez producenta Cecila Landau do sztuki Sauce Tartare, będącej składanką piosenek i satyrycznych skeczy, cenionych przez angielską publiczność[73]. Spektakl otrzymał pozytywne recenzje, a krytycy chwalili w nich świeżość, dowcip i styl przedstawienia oraz pomysłowe dekoracje i kostiumy[74]. Sukces Sauce Tartare sprawił, że Landau podjął się realizacji sequela Sauce Piquante, którego premiera odbyła się 27 kwietnia 1950. Sztuka została zdjęta z afisza po ośmiu tygodniach, wskutek mniej entuzjastycznych recenzji[75]. W 1951, za namową francuskiej pisarki Sidonie-Gabrielle Colette, zdecydowała się na przyjęcie głównej roli w ekranizacji noweli Gigi z 1944[76]. Premiera odbyła się w Fulton Theatre na Broadwayu 24 listopada 1951. Aktorka zebrała entuzjastyczne recenzje za swoją kreację[77]. W 1954, wraz z przyszłym mężem Melem Ferrerem, występowała w sztuce Ondyna autorstwa Jeana Giraudoux[78]. Hepburn ponownie otrzymała przychylne recenzje krytyków, a jej rolę nagrodzono Tony Award[c][80].

Rok (sezon) Tytuł Rola Teatr Źr
1948–1949 High Button Shoes[d] chórzystka London Hippodrome [73][81]
1949 Sauce Tartare[e] Boogie Woogie Yoga Flower, ekspedientka, tancerka klasyczna Cambridge Theatre [81][83]
1950 Sauce Piquante[f] duch szamana, skrzat, tancerka [75]
1951–1952 Gigi[g] Gigi Fulton Theatre [11][84]
1954 Ondyna[h] Ondyna 46th Street Theatre [85][86]

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Jest to rok premiery. O ile to możliwe, data premiery narzuca kolejność filmów w tej tabeli.
  2. Debiut Hepburn jako aktorki w telewizji. Odcinek ten, będący kilkoma epizodami ze sztuki Nine Days a Queen, nadano na żywo w programie rewirowym Toast of the Town[63].
  3. Nieustanne wywieranie presji przez Ferrera i dziennikarzy spowodowało, że Hepburn zakończyła występy sceniczne, będąc bliską załamania nerwowego[79].
  4. Przedstawienie wystawiano od 22 grudnia 1948 do 5 maja 1949 (291 razy)[73].
  5. Przedstawienie wystawiano 433 razy[82].
  6. Przedstawienie wystawiano przez osiem tygodni[75].
  7. Sztukę wystawiano od 24 listopada 1951 do 31 maja 1952 (219 razy)[11]. Przedpremierowe pokazy spektaklu miały miejsce od 8 do 22 listopada 1951 w Walnut Street Theatre w Filadelfii w stanie Pensylwania[77].
  8. Sztukę wystawiano od 18 lutego do 3 lipca 1954 (157 razy)[85].

Przypisy edytuj

  1. Gitlin 2008 ↓, s. 115–116; Heatley 2017 ↓, s. 115–119.
  2. Hofstede 1994 ↓, s. 27.
  3. a b Heatley 2017 ↓, s. 186–189.
  4. Spoto 2006 ↓, s. 95.
  5. Hofstede 1994 ↓, s. 223.
  6. Spoto 2006 ↓, s. 237.
  7. American Film Institute: Afi’s 50 Greatest American Screen Legends. Amerykański Instytut Filmowy. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-26)]. (ang.).
  8. a b Spoto 2006 ↓, s. 158.
  9. Woodward 1993 ↓, s. 53–54.
  10. Paris 2001 ↓, s. 44−45; Spoto 2006 ↓, s. 36−40.
  11. a b c Spoto 2006 ↓, s. 57, 62, 66.
  12. Heatley 2017 ↓, s. 76.
  13. Woodward 1993 ↓, s. 139.
  14. Heatley 2017 ↓, s. 11–12.
  15. Spoto 2006 ↓, s. 84.
  16. Spoto 2006 ↓, s. 102–104.
  17. Spoto 2006 ↓, s. 109.
  18. Spoto 2006 ↓, s. 115.
  19. Spoto 2006 ↓, s. 135, 141, 145.
  20. Hofstede 1994 ↓, s. 224; Heatley 2017 ↓, s. 13.
  21. Spoto 2006 ↓, s. 158–159.
  22. Spoto 2006 ↓, s. 165.
  23. Spoto 2006 ↓, s. 174.
  24. a b Spoto 2006 ↓, s. 177–179.
  25. Spoto 2006 ↓, s. 189.
  26. Spoto 2006 ↓, s. 197.
  27. Spoto 2006 ↓, s. 198.
  28. Woodward 1993 ↓, s. 309−310.
  29. Spoto 2006 ↓, s. 212, 216, 218–219.
  30. Woodward 1993 ↓, s. 353; Spoto 2006 ↓, s. 224–225.
  31. Audrey Hepburn Movies. [dostęp 2019-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-15)]. (ang.).
  32. Spoto 2006 ↓, s. 34−35.
  33. Hofstede 1994 ↓, s. 58.
  34. Spoto 2006 ↓, s. 42−43.
  35. Hofstede 1994 ↓, s. 59.
  36. Heatley 2017 ↓, s. 11.
  37. Hofstede 1994 ↓, s. 64.
  38. Hofstede 1994 ↓, s. 67.
  39. Hofstede 1994 ↓, s. 72.
  40. Hofstede 1994 ↓, s. 76.
  41. Heatley 2017 ↓, s. 85.
  42. Heatley 2017 ↓, s. 86.
  43. Heatley 2017 ↓, s. 91.
  44. Heatley 2017 ↓, s. 92.
  45. Hofstede 1994 ↓, s. 95.
  46. Hofstede 1994 ↓, s. 97.
  47. Hofstede 1994 ↓, s. 100.
  48. Hofstede 1994 ↓, s. 103.
  49. Hofstede 1994 ↓, s. 107; Spoto 2006 ↓, s. 170.
  50. Hofstede 1994 ↓, s. 106.
  51. Hofstede 1994 ↓, s. 108.
  52. Hofstede 1994 ↓, s. 113.
  53. Heatley 2017 ↓, s. 137.
  54. Heatley 2017 ↓, s. 138.
  55. Heatley 2017 ↓, s. 152.
  56. Heatley 2017 ↓, s. 154.
  57. Heatley 2017 ↓, s. 170.
  58. Heatley 2017 ↓, s. 168.
  59. BBC Television – 15 July 1950. BBC. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-16)]. (ang.).
  60. BBC Television – 29 July 1950. BBC. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-16)]. (ang.).
  61. BBC Television – 12 August 1950. BBC. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-16)]. (ang.).
  62. The Silent Village – BBC Television – 5 August 1951. BBC. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-16)]. (ang.).
  63. a b c Spoto 2006 ↓, s. 63.
  64. a b Hofstede 1994 ↓, s. 138.
  65. Heatley 2017 ↓, s. 186.
  66. Hofstede 1994 ↓, s. 87; Spoto 2006 ↓, s. 122.
  67. Hofstede 1994 ↓, s. 30.
  68. Kathleen Fearn-Banks: The A to Z of African-American Television. Scarecrow Press, 2009, s. 494. ISBN 978-0-8108-6348-4. (ang.).
  69. a b c Woodward 1993 ↓, s. 352.
  70. Spoto 2006 ↓, s. 220–221.
  71. Gerard Molyneaux: Gregory Peck: A Bio-bibliography. Greenwood Publishing Group, 1995, s. 247. ISBN 978-0412605901. (ang.).
  72. Spoto 2006 ↓, s. 235.
  73. a b c d Spoto 2006 ↓, s. 36.
  74. Spoto 2006 ↓, s. 36–37.
  75. a b c Spoto 2006 ↓, s. 40.
  76. Spoto 2006 ↓, s. 53–54.
  77. a b Spoto 2006 ↓, s. 59.
  78. Spoto 2006 ↓, s. 90.
  79. Spoto 2006 ↓, s. 96.
  80. Spoto 2006 ↓, s. 94–95.
  81. a b Woodward 1993 ↓, s. 63–66.
  82. Spoto 2006 ↓, s. 39.
  83. Spoto 2006 ↓, s. 36−37.
  84. Gigi – Broadway Play. Internet Broadway Database. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-19)]. (ang.).
  85. a b Ondine – Broadway Play. Internet Broadway Database. [dostęp 2018-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-17)]. (ang.).
  86. Spoto 2006 ↓, s. 94.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj