Fiodor Czartoryski

polski książę

Fiodor Michałowicz Czartoryski, Fedor Michałowicz Czartoryjski (zm. 1542), kniaź litewski, starosta łucki.

Życiorys edytuj

Syn Michała Wasylewicza Czartoryskiego i Marii z Niemirów. Starostą łuckim został mianowany przez Zygmunta Starego w 1522 roku.

Według popisu wojskowego przeprowadzonego na Litwie w 1528 roku był zobowiązany do wystawienia pocztu składającego się z 32 konnych. Świadczy to o tym, że był posiadaczem około 500 dymów (zagród) chłopskich. Oprócz położonych głównie w województwie nowogródzkim dóbr dziedzicznych, o które sądził się z kuzynem Semenem (Szymonem) Aleksandrowiczem Czartoryjskim ok. 1498 roku, zgromadził wiele nadań wielkoksiążęcych, m.in. Klewań (1501), Litowiż w powiecie włodzimierskim razem z wójtostwem i obowiązkiem opieki nad cerkwią (1512), 6 służb tatarskich w Koreliczach i dwór w powiecie nowogródzkim (1514). Powiększał również majątek poprzez kupno dóbr, np. w 1517 roku kupił od kniaziów Koreckich Susk, a w 1524 roku Kołniatycze.

Wspierał monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Zimnem, w którym w 1495 zbudował nowy sobór, a kompleks monasterski otoczył murem obronnym z basztami[1].

W 1524 roku został oskarżony przez teścia, starostę włodzimierskiego, marszałka ziemi wołyńskiej kniazia Andrzeja Aleksandrowicza Sanguszkę, o przywłaszczenie dochodów marszałkostwa wołyńskiego. W 1526 roku w charakterze rekompensaty dla pokrzywdzonego zasądzony został na jego rzecz majątek Fiodora Sielec. Fiodor nie wydał posiadłości oskarżycielowi i sprawa ciągnęła się jeszcze po 1530 roku. Kniaź Czartoryjski miał zatargi również z sąsiadami. Procesował się z kniaziem Jurijem Dubrowickim (ok. 1525 roku) i z kniaziem Ilją Ostrogskim o Stwołowicze (1536).

Brał udział w obronie Wołynia przed najazdami tatarskimi. Od lat 20. zastępował go w tym syn Aleksander Fedorowicz Czartoryski.

Drzewo genealogiczne edytuj

4. Wasyl Konstantynowicz Czartoryski (zm. 1416)      
    2. Michał Wasylewicz Czartoryski (zm. 1489)
5. Hanna        
      1. Fiodor Czartoryski
6. Niemir Rezanowicz    
    3. Maria Niemir (zm. 1504/05)    
7. NN      
 

Żoną Fiodora była Zofia Sanguszko, córka kniazia Andrzeja Aleksandrowicza Sanguszki. Miał z nią 2 synów i 3 córki:

Przypisy edytuj

  1. A. Radziukiewicz. Monaster Zimne. Tysiąc lat. „Przegląd Prawosławny”. 8 (302), s. 34, sierpień 2010. Białystok. ISSN 1230-1078.