Fiodor Fiodorowicz Dudinski, ros. Фёдор Фёдорович Дудинский, w Polsce także jako Fiodor Dudziński (ur. 15 października 1904 w Siedlcach[1] (według innych źródeł w Radomiu[2]), zm. 8 czerwca 1973 w Mińsku[2]) – rosyjski wojskowy, radziecki generał major artylerii, w Wojsku Polskim generał brygady.

Fiodor Dudinski
ros. Федор Федорович Дудинский
w Polsce także jako Fiodor Dudziński
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

15 października 1904
Siedlce lub Radom

Data i miejsce śmierci

8 czerwca 1973
Mińsk

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Czerwona
Ludowe Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Lenina Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Aleksandra Newskiego (ZSRR) Medal „Za obronę Moskwy” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za wyzwolenie Warszawy” Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Był synem Fiodora, pułkownika armii rosyjskiej, zmarłego w 1923 – w tym roku zmarła również jego matka. Uczęszczał do gimnazjum w Nieżynie, po ukończeniu szóstej klasy podjął w kwietniu 1919 pracę w tamtejszej cukrowni jako robotnik, jednocześnie brał udział w walkach z wojskiem atamana Machnio. W październiku 1920 przeniósł się do Zarządu Miejskiego w Nieżynie, gdzie do października 1923 był odbiorcą artykułów żywnościowych, a do kwietnia 1923 – buchalterem[1]. Według innych źródeł od jesieni 1919 pełnił służbę w batalionie Oddziałów Specjalnego Przeznaczenia (ros. ЧОН) przy ujazdowym komisariacie wojskowym, a w kwietniu 1920 wstąpił jako ochotnik do Armii Czerwonej i został pisarzem sztabu 9 pułku łączności[2].

W kwietniu 1923 jako ochotnik wstąpił do służby w Armii Czerwonej i został wcielony w stopniu kanoniera do 9 pułku artylerii w Briańsku[1], po czym we wrześniu skierowany do Kijowskiej Szkoły Artylerii[1][2], a po jej ukończeniu we wrześniu 1927 został skierowany do Białoruskiego Okręgu Wojskowego i wyznaczony na dowódcę plutonu artylerii 2 Samodzielnej Baterii Artylerii[1] (według innych źródeł najpierw był dowódcą plutonu w 4 pułku artylerii, a od listopada w 2 SBA[2]). Następnie od października 1928[1] (według innych źródeł od września 1928[2]) pełnił służbę na tym samym stanowisku w 7 Brygadzie Artylerii, a od września 1929 – na stanowisku dowódcy baterii tej brygady.

Po ukończeniu w 1930 Kursu Doskonalenia Dowódców Artylerii w marcu 1931 został wyznaczony na stanowisko szefa łączności, a w lutym 1933 – dowódcy dywizjonu artylerii 7 Brygady Artylerii. W styczniu 1935 został zastępcą szefa Oddziału I Departamentu Artylerii w sztabie okręgu wojskowego[1]. Według innych źródeł od stycznia 1935 był komendantem szkoły młodszej kadry dowódczej 100 Pułku Artyleryjskiego Białoruskiego Okręgu Wojskowego, a od listopada 1935 szefem Oddziału 4 Wydziału Artylerii Sztabu Uralskiego Okręgu Wojskowego[2].

W marcu 1938 powraca do służby liniowej, najpierw na stanowisko szefa sztabu 492 pułku artylerii haubic, a od stycznia 1940 – dowódcy tegoż pułku[1] (według innych źródeł od marca 1938 faktycznie był szefem sztabu, jednakże 85 pułku artylerii haubic 85 Dywizji Strzeleckiej[2]). W kwietniu 1941 został przeniesiony na takie samo stanowisko do 57 pułku artylerii haubic[1]. Według innych źródeł w kwietniu 1940 został szefem sztabu 291 pułku artylerii haubic Zabajkalskiego Okręgu Wojskowego, w marcu 1941 – zastępcą dowódcy 57 pułku artylerii haubic 57 Dywizji Pancernej w Moskiewskim Okręgu Wojskowym, a od maja 1941 pełnił obowiązki (p.o.) dowódcy tegoż pułku[2].

W walkach obronnych po ataku Niemiec na ZSRR w 1941 był dwukrotnie lekko ranny[1]. Od połowy lipca 1941 dowodzony przez niego 57 pułk artylerii haubic w składzie 57 DPanc. uczestniczył w walkach pod Smoleńskiem, będąc podporządkowany najpierw 16, następnie 20 Armii; trzykrotnie – w sierpniu, wrześniu i październiku – razem z dywizją był w okrążeniu, jednakże za każdym razem udawało mu się przerwać okrążenie, głównie dzięki umiejętnemu dowodzeniu przez Dudunskiego (charakterystyka sporządzona przez dowódcę dywizji płka Wasilija Miszulina, Bohatera Związku Radzieckiego)[2].

Od października 1941 był szefem artylerii 112 Dywizji Zmechanizowanej, która uczestniczyła w operacji wiaziemskiej, a w listopadzie tegoż roku został szefem artylerii 129 Dywizji Zmechanizowanej, wziął udział w obronie Moskwy na kierunku istryńskim i zwienigorodskim. W grudniu 1941 został przeniesiony na stanowisko szefa sztabu artylerii 49 Armii Frontu Zachodniego, uczestnicząc w kontrnatarciach i atakach od Sierpuchowa do Jużniewa, następnie do marca 1943 zajmując pozycje obronne na rubieży rzek Ugra i Riessa. Od kwietnia 1943 był szefem sztabu 2 Artyleryjskiego Korpusu Przerwania Rezerwy Najwyższego Głównego Dowództwa, formowanego w Moskiewskim Artyleryjskim Centrum Szkoleniowym Moskiewskiego Okręgu Wojskowego w mieście Kołomna. Od lipca do października tegoż roku korpus w skkładzie Frontu Briańskiego uczestniczył w orłowskiej operacji zaczepnej, następnie wspierał wojska frontu Nadbałtyckiego (potem 2 Nadbałtyckiego w casie natarcia na kierunku niewielskim i witebsko-połockim. Od stycznia do lutego 1944 w czasie operacji leningradzko-nowogrodzkiej oddziały korpusu wspierały ogniem natarcia wojsk frontu w rejonie Nowosokolnik, powstrzymując 16 Armię i nie dopuszczając do jej przedarcia się pod Leningrad i Nowogród. Od 18 lutego do 9 marca i od 25 maja do 5 lipca 1944 pełnił obowiązki (p.o.) dowódcy 2 Korpusu[2].

We wrześniu 1944 jako pułkownik skierowany do służby w Wojsku Polskim obejmuje stanowisko szefa sztabu Dowództwa Artylerii WP. Zabezpieczał działania artylerii 1 Armii WP w operacjach zaczepnych wyzwolenia Warszawy, przełamania Wału pomorskiego, operacji wschodniopruskiej i wiślano-odrzańskiej[2]. W dniu 11 listopada 1944 otrzymuje stopień generała brygady(uchwała Krajowej Rady Narodowej z dnia 3 listopada 1944 w dzienniku personalnym nr 20 z 4 listopada 1944)[3].

1 marca 1946 zostaje szefem Inspektoratu Artylerii WP, następnie szefem Sztabu Głównego Inspektoratu Artylerii WP. Na tym stanowisku 31 sierpnia 1946 zakończył służbę w Wojsku Polskim i powrócił do ZSRR[3].

W grudniu 1946 został szefem sztabu 8 Korpusu Artylerii Rezerwy Najwyższego Głównego Dowództwa w Zakarpackim Okręgu Wojskowym. Od stycznia 1950 pozostawał w dyspozycji dowódcy artylerii Sił Zbrojnych, następnie w kwietniu objął dowództwo artylerii 9 Gwardyjskiego Korpusu Strzeleckiego.

W 1953 ukończył Wyższe Akademickie Kursy Artyleryjskie przy Wojskowej Inżynieryjnej Akademii Artyleryjskiej im. F.E. Dzierżyńskiego.

W styczniu 1956 objął dowodzenie artylerią 5 Gwardyjskiej Armii Zmechanizowanej (od lipca 1957 – 5 Gwardyjska Armia Pancerna) w Białoruskim Okręgu Wojskowym, następnie od stycznia 1959 był zastępcą dowódcy artylerii (od grudnia 1960 – zastępcą szefa wojsk rakietowych i artylerii) tego okręgu.

W 1960 powtórnie ukończył Wyższe Akademickie Kursy Artyleryjskie. Od grudnia 1961 był w dyspozycji dowódcy Wojsk Lądowych, w marcu 1962 został zwolniony do rezerwy[2].

Znał język polski. Mieszkał w Kańsku w Kraju Krasnojarskim. Żona Anastazja (ur. w 1906), syn Edward (ur. w 1933), córka Walentyna (ur. w 1937)[3].

Ordery i odznaczenia edytuj

Radzieckie
Polskie

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Królikowski 2010 ↓, s. 364.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p Żukow 2012 ↓.
  3. a b c Królikowski 2010 ↓, s. 364-365.
  4. a b c d e f g h i Królikowski 2010 ↓, s. 365.

Bibliografia edytuj

  • Janusz Królikowski: Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 (A–H). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-801-7.
  • Wiktor Żukow: Дудинский Федор Федорович. [w:] Список выпускников КВЗРИУ, КВАИУ, КОЛКАУ, КАУ, КАШ по годам » 1927 (КАШ) [on-line]. 2012. [dostęp 2017-01-29]. (ros.).
  • Centralne Archiwum Wojskowe: Teczka Akt Personalnych 942/497/58; informacja dr. hab. A. Kochańskiego.