Wikipedia

Flawiusz Merobaudes

Flawiusz Merobaudes[1] (V w. n.e.) – dowódca rzymski i poeta z czasów cesarza Walentyniana III, jeden z najbardziej zaufanych ludzi Aecjusza.

ŻyciorysEdytuj

Pochodził z Betyki w Hiszpanii[2][3]. Imię Merobaudes może świadczyć o celtyckim lub germańskim rodowodzie jego rodziny. Istnieje prawdopodobieństwo, że jego przodkiem był magister militum z IV w. n.e. o tym samym imieniu[4]. Z całą pewnością wywodził się ze środowiska w pełni zromanizowanego, w młodości zaś otrzymał gruntowne wykształcenie. Źródła poświadczają, że Merobaudes posiadł umiejętności retoryczne w wysokim stopniu[5].

Najpewniej jeszcze pod koniec lat 20. V w. n.e. związał się politycznie ze stronnictwem Flawiusza Aecjusza[6]. Prawdopodobnie na początku lat 30. V wieku brał u jego boku udział w walkach przeciko plemionom Norów i Alemanów[7]. Przed 435 wyruszył z polecenia Aecjusza na tereny Alp leżące po stronie italskiej, by uśmierzyć bunty Bagaudów[8]. W roku 435 posiadał już tytuł senatorski[9], w tym czasie piastował już godność komesa rady cesarskiej (comes sacri consistorii) i był w randze męża dostojnego (vir spectabilis)[10].

W 437 towarzyszył Aecjuszowi w czasie podróży do Konstantynopola z okazji zaślubin Walentyniana II z Licynią Eudoksją. W 440 wygłosił panegiryk na cześć Aecjusza z okazji pierwszej rocznicy urodzin jego syna Gaudencjusza[11][12]. W 443 działał w Hiszpanii jako głównodowodzący wojsk rzymskich (magister utriusque militiae), którym został mianowany dwa lata wcześniej[13]. Na tym stanowisku zastąpił swego teścia Flawiusza Asturiusza, i odniósł znaczne sukcesy w walce z bagaudami w Hiszpanii Tarrakońskiej[14][15][16]. Dokładniejszy przebieg walk w Hiszpanii nie jest znany. Merobaudes został szybko odwołany z Hiszpanii na rozkaz cesarza, co mogło być wynikiem intryg dworskich[17]. Kronikarz Hydacjusz informuje zdawkowo, że powodem odwołania Flawiusza była invidia nonnullorum[18] (zazdrość co poniektórych).

Po powrocie na dwór cesarski służył swemu wodzowi piórem, sławiąc jego czyny i postępy polityczne. W tym względzie był następcą Klaudiana, który opiewał innego wodza, Stylichona[19]. Do naszych czasów zachowały się tylko w formie szczątkowej dwa panegiryki autorstwa Merobaudesa. Jeden sławiący konsulat Aecjusza w 437, a drugi opiewający trzeci konsulat Aecjusza w 446[20][21]. Późniejsze losy Merobaudesa nie są znane. W XIX w. w okolicach cmentarza św. Agnieszki w Rzymie odnaleziono fragmenty płyty nagrobnej, którą zinterpretowano jako należącą do grobu Flawiusza[22]. Fakt pochowania poety w Rzymie może wskazywać na jego związki z tym miastem pod koniec życia.

Dokonania literackie Merobaudesa zostały uhonorowane 30 lipca 435 niezachowaną statuą z brązu na Forum Trajana w Rzymie z inskrypcją[10][23][24][25][26][27][28][29]. Według opisu Aleksandra Krawczuka treść inskrypcji zawierała następujące pochwały:

mąż to równie dzielny, jak uczony; potrafi sam dokonywać rzeczy godnych pamięci, ale też umie sławić czyny innych; zdobył imię dzięki sprawom wojennym, wymową jednak przewyższa nawet retorów, od kolebki bowiem dbał tak samo o kształcenie swego męstwa, jak i talentów krasomówczych; ćwiczył piórem i mieczem; nie pozwolił, aby wigor umysłowy spoczywał w cieniu ani też, by w zaciszu tylko dla Muz się rozwijał; wśród szczęku broni walczył także pismami [14]

Charakterystyka Aecjusza według MerobaudesaEdytuj

Twym łożem jest naga skała lub cienki koc na ziemi; noce spędzasz na czuwaniu, dnie na pracy; co więcej, ochoczo godzisz się na takie trudy. Zbroja twa jest raczej ubraniem niż rynsztunkiem […] nie jest na pokaz, lecz treścią twego życia […] A kiedy przychodzi czas spoczynku po wojnie, ty badasz miasta, górskie przełęcze i długość dróg, by odkrywać miejsca najdogodniejsze dla piechoty i konnicy, lepsze do ataku, bezpieczniejsze dla odwrotu, bogatsze w zasoby dla założenia obozu. Tak oto nawet przerwę w boju obracasz na korzyści dla przyszłych wojen[30]

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Martindale 2006 ↓, s. 756–758.
  2. ↑ Wilczyński 2001 ↓, s. 247.
  3. ↑ Sydoniusz ↓, Carmina, IX, 297–301.
  4. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 33-35.
  5. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 42.
  6. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 46.
  7. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 40.
  8. ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 91, 286–287.
  9. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 39.
  10. ↑ a b Wilczyński 2001 ↓, s. 248.
  11. ↑ Wilczyński 2001 ↓, s. 248–249.
  12. ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 287.
  13. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 59.
  14. ↑ a b Krawczuk 1991 ↓, s. 516.
  15. ↑ Wilczyński 2001 ↓, s. 249.
  16. ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 169.
  17. ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 287, 292.
  18. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 64.
  19. ↑ Vogt 1993 ↓, s. 253.
  20. ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 517.
  21. ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 97.
  22. ↑ Szopa 2014 ↓, s. 66.
  23. ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 286.
  24. ↑ CIL ↓, VI 1724.
  25. ↑ EDH ↓, HD032816.
  26. ↑ EDB ↓, EDB10566.
  27. ↑ EDCS ↓, EDCS-01000530.
  28. ↑ EDR ↓, EDR134901.
  29. ↑ ILS ↓, 2950.
  30. ↑ Heather 2006 ↓, s. 333.

BibliografiaEdytuj

Źródła
Opracowania
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Flawiusz_Merobaudes&oldid=66527232”