Flightradar24 – serwis internetowy pokazujący lokalizację statków powietrznych na mapie w czasie rzeczywistym. Pokazana jest trasa lotu, miejsce startu i lądowania, numer lotu, typ statku powietrznego, pozycja, wysokość, kierunek lotu i prędkość, naniesione na mapy Google[1]. Można też zobaczyć w przyspieszonym tempie loty z przeszłości, po wybraniu linii lotniczej, typu statku powietrznego, rejonu czy lotniska. Po kliknięciu na lotnisko można zobaczyć listę przylotów[1]. Serwis pobiera dane z wielu źródeł, ale poza USA przeważnie bazuje na odbiornikach typu ADS-B (ang. Automatic Dependant Surveilance – Broadcast)[2] obsługiwanych przez wolontariuszy. Ikony samolotów pochodzą z FR24, a zdjęcia konkretnych egzemplarzy samolotu są pobierane z serwisu JetPhotos.com w oparciu o numer rejestracyjny[1]. 3 marca 2020 dodano pozycje samolotów pochodzące z odbiorników satelitarnych (wyróżnione kolorem niebieskim), zaś żółte ikony samolotów oznaczają pozycje z odbiorników naziemnych[3]. Serwis był notowany w rankingu Alexa na miejscu 942[4].

Flightradar24
ilustracja
Typ strony

monitoring statków powietrznych

Data powstania

2006

Autor

Svenska Resenätverket AB

Właściciel

Flightradar24 AB

Rejestracja

Opcjonalnie

Wersje językowe

angielski

Strona internetowa

Historia edytuj

Flightradar24 został założony w 2006 jako hobbystyczne przedsięwzięcie Szweda polskiego pochodzenia Mikaela Robertssona[5] i Olova Lindberga[6], którzy wraz z CEO Fredrikiem Lindahlem tworzą firmę Svenska Resenätverket AB. Serwis jest dostępny poprzez stronę internetową oraz na urządzeniach mobilnych poprzez aplikacje.

Śledzenie edytuj

Flightradar24 pobiera dane z kilku źródeł[7]:

  1. Automatic dependent surveillance-broadcast (ADS-B). Podstawowe źródło stanowi duża liczba odbiorników naziemnych typu ADS-B, które gromadzą dane ze wszystkich statków powietrznych w swoim rejonie, które są wyposażone w transponder typu ADS-B i nadają te dane, zwykle przez ADSL, w internecie w czasie rzeczywistym. Transpondery w statkach powietrznych przekazują swoją pozycję (uzyskaną za pomocą GPS), numer rejestracyjny, wysokość, prędkość i inne dane o locie. Około 65% statków powietrznych w Europie jest wyposażonych w ADS-B, zaś w USA tylko 35%. Np. wszystkie samoloty Airbus mają ADS-B, ale Boeing 707, 717, 727, 737-200, 747-100, 747-200, 747SP nie mają ich wbudowanych, toteż zwykle samoloty te nie są widoczne we Flightradar24, o ile nie zostały wyposażone w ADS-B przez operatorów. Typowe odbiorniki ADS-B to SBS-1 produkowany przez Kinetic Avonics oraz AirNav firmy AirNav Systems. Takie odbiorniki są w posiadaniu wolontariuszy-entuzjastów lotnictwa. Sygnały ADS-B można też odbierać i ładować do internetu stosując radia programowalne, np. oparte na tunerze R820T[8].
  2. Multilateracja (MLAT). Drugim źródłem jest multilateracja przy pomocy odbiorników Flightradar24 (FR24). Wszystkie rodzaje statków powietrznych będą widoczne w rejonach obsługiwanych przez MLAT, nawet bez ADS-B, ale o ile 99% Europy jest w ich zasięgu, tylko niewielka część USA jest w nie wyposażona. Do obliczenia pozycji statku powietrznego potrzebne są przynajmniej cztery odbiorniki MLAT[7].
  3. Dane radarowe z Ameryki Północnej.
  4. FLARM: Uproszczona wersja ADS-B o krótszym zasięgu (20–100 km), stosowana przeważnie w miejszych statkach powietrznych, głównie w szybowcach.
  5. Satelity wyposażone w odbiorniki ADS-B odbierają dane poza zasięgiem naziemnych odbiorników Flightradar24 i przesyłają dane do sieci Flightradar24.
  6. Federal Aviation Administration. Braki w USA kompensują, opóźnione o 5 minut, dane z Federal Aviation Administration, ale mogą nie być tam podane wszystkie dane, np. rejestracja.

Prywatność edytuj

Strona blokuje pewne dane z ADS-B nie wyświetlając ich ze względów „bezpieczeństwa i prywatności”[7]. Na przykład pozycja samolotu używanego przez cesarza i premiera Japonii była widoczna na stronie do sierpnia 2014, kiedy to Ministerstwo Obrony Japonii zażądało zablokowania tych danych[9]. W konsekwencji danych tego samolotu nie ma już na portalu. Dyskutowano o możliwościach ataków na samoloty.

Wzrost popularności edytuj

Flightradar24 zyskał na popularności w 2010, kiedy media opierały się na nim relacjonując przerwy w lotach nad północnym Atlantykiem i Europą spowodowane wybuchem wulkanu Eyjafjallajökull[10][11][12].

W 2014 i 2015 wiele agencji informacyjnych bazowało na danych Flightradar24 w relacjach o katastrofach lotniczych: zaginięcie lotu Malaysia Airlines 370[13], zestrzelenie lotu Malaysia Airlines 17 nad Ukrainą w lipcu 2014[14], katastrofa lotu Indonesia AirAsia 8501 w grudniu 2014[1], i katastrofa lotu Germanwings 9525 w marcu 2015[15]. Flightradar24 donosił, że ich ruch sieciowy wzrósł wówczas 50-krotnie i spowodował problemy z dostępem do portalu. Wiele linii lotniczych bazuje na Flightradar24 w celu lokalizacji własnego samolotu[1].

Portal częściowo zawdzięcza popularność łatwości dostępu do informacji. Niemal każda osoba z telefonem komórkowym i połączeniem z internetem może śledzić niemal każdy komercyjny lot na świecie z dużą dokładnością w czasie rzeczywistym, a także sprawdzać samoloty przelatujące nad swoim rejonem, niezależnie czy są widoczne, czy nie.

Firma przekazuje odbiorniki chętnym wolontariuszom, zwłaszcza w rejonach, gdzie jeszcze nie ma odbiorników. Do kwietnia 2015 przekazała ponad 2000 odbiorników, a wszystkich odbiorników w jej sieci jest ok. 5000[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Jörgen Städje: Flightradar24 – svenska succétjänsten gör att du aldrig missar ett flyg. TechWorld.idg.se, 25 kwietnia 2015. [dostęp 2015-05-03]. (szw.).
  2. Lotniczy radar na Twoim biurku – becomeapro.pl, „becomeapro.pl”, 27 października 2017 [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  3. Satellite-based ADS-B data now available to all Flightradar24 users [online], Flightradar24 Blog, 12 marca 2020 [dostęp 2021-05-02] (ang.).
  4. flightradar24.com alexa.com. alexa.com. [dostęp 2020-05-19]. (ang.).
  5. Dawid Iwaniec: Wniebowzięci. polityka.pl, 27 czerwca 2017. [dostęp 2019-01-23]. (pol.).
  6. a, Flightradar24 [online], Flightradar24 do śledzenia ruchów samolotów z mapą lotów na żywo, z informacjami na temat rodzajów samolotów, ich statusu oraz międzynarodowych lotnisk. [dostęp 2022-02-16] (pol.).
  7. a b c How it works. Flightradar24. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
  8. RTL-SDR Tutorial: Cheap ADS-B Aircraft RADAR. rtl-sdr.com, 13 kwietnia 2013. [dostęp 2015-05-03]. (ang.).
  9. 政府機のルート筒抜け アプリに位置情報など表示. Nihon Keizai Shimbun, 4 września 2014. [dostęp 2014-09-04]. (jap.).
  10. Icelandic volcano: UK flight disruption. The Guardian, 15 kwietnia 2010. [dostęp 2015-04-12]. (ang.).
  11. Nu stoppas flygen (Planes being stopped now). Expressen, 15 kwietnia 2010. [dostęp 2015-03-26]. (szw.).
  12. El norte de Europa se recupera (Northern Europe recovers). El País, 19 kwietnia 2010. [dostęp 2015-03-26]. (hiszp.).
  13. Malaysia Airlines MH370 disappears from air traffic map. BBC News, 11 marca 2014. [dostęp 2015-03-26]. (ang.).
  14. Malaysia Airlines MH17 flight path map. The Guardian, 18 lipca 2014. [dostęp 2014-07-18]. (ang.).
  15. Flight track and last position of crashed Germanwings Flight 4U9525. GMANetwork.com, 24 marca 2015. [dostęp 2015-05-03]. (ang.).