Flyer I (znany także jako Wright Flyer oraz 1903 Flyer) – pierwszy samolot silnikowy na świecie; dwupłat o ramie z drewna świerkowego pokryty muślinem, którego konstruktorami byli Orville i Wilbur Wright przy współpracy Charliego Taylora, konstruktora silnika spalinowego ich samolotu[1].

Wright Flyer
Flyer I
Ilustracja
Flyer I w czasie pierwszego w historii lotu
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Konstruktor

Orville i Wilbur Wright

Typ

pierwszy na świecie samolot

Konstrukcja

drewniany dwupłat

Załoga

1

Historia
Data oblotu

17 grudnia 1903
(nieoficjalnie 14 grudnia 1903)

Wycofanie ze służby

1904

Liczba egz.

1

Dane techniczne
Napęd

1 × 4-cylindrowy silnik rzędowy, chłodzony cieczą

Moc

9 kW (12 KM)

Wymiary
Rozpiętość

12,29 m

Długość

6,43 m

Wysokość

2,74 m

Powierzchnia nośna

47,0

Masa
Własna

274 kg

Startowa

340 kg

Osiągi
Prędkość maks.

48 km/h

Pułap praktyczny

9 m

Współczynnik obciążenia konstrukcji

7,0 kg/m²

Dane operacyjne
Rzuty
Rzuty samolotu

Na miejsce próbnych lotów bracia Wright wybrali wzgórza Kill Devil Hills w Karolinie Północnej. 14 grudnia 1903 poprzez rzut monetą rozstrzygnęli, że Wilbur dokona pierwszej próby lotu w tym dniu samolotem Flyer I. Samolot, sterowany przez Wilbura Wrighta, poderwał się z szyny startowej w powietrze, ale w odległości około 12 m (40 stóp) od miejsca startu spadł i wbił się w piach co spowodowało niewielkie uszkodzenia przodu. Lot trwał 3,5 sekundy[2]. Według innych źródeł Wilbur Wright przeleciał około 34 m (112 stóp) w czasie 4 sekund[3]. Następne próby, po naprawie uszkodzeń samolotu Flyer I, odbyły się 17 grudnia 1903. Tego dnia, około 10:35, Orville Wright po raz pierwszy wzbił się w powietrze samolotem i po locie trwającym 12 sekund bezpiecznie wylądował w odległości około 37 m metrów (120 stóp) od miejsca, w którym oderwał się od ziemi. Tego dnia odbyły się łącznie cztery loty, z których czwarty, gdy samolotem sterował Wilbur Wright, był najdłuższy 260 m (852 stóp) i trwał 59 sekund[2][4]. Zaraz po tym locie gwałtowny podmuch wiatru przewrócił samolot Flyer I i miotając nim spowodował duże uszkodzenia. Flyer I już nigdy potem nie wzniósł się w powietrze[2].

Samolot cechował się niestatecznością podłużną i wymagał podczas lotu dużej akcji pilota. Zespół silnik-śmigła wraz z układem przeniesienia mocy był za słaby i nie wystarczał do samodzielnego startu. Z tego też względu przyjęty przez braci Wright układ konstrukcyjny do maszyny Flyer I nie rozpowszechnił się i nie jest stosowany. Udane loty zawdzięczał on dobrej sterowności i doświadczeniu braci Wright w lotach z szybowcami (też własnej konstrukcji)[5].

Samolot był bardzo wrażliwy na warunki atmosferyczne. Pierwszy udany lot 17 grudnia 1903 rano odbył się przy prędkości wiatru 12 m/s i niskiej temperaturze[2]. Warunki nie były sprzyjające, zatem lot był niestabilny i krótki[5]. Jednakże loty braci Wright tą maszyną udowodniły, iż jest to samolot w pełni sterowny[2]. I to zdecydowało o jego miejscu w historii lotnictwa. Odległość pokonana przez samolot wynosiła zaledwie 37 m metrów (120 stóp), ale przy mocnym przeciwnym wietrze. Stanowi to ekwiwalent przelotu poziomego o długości 160 metrów bez uwzględnienia wiatru[potrzebny przypis].

Flyer I jest obecnie eksponatem w National Air and Space Museum w Waszyngtonie[6].

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Charles E. Taylor Collection. airandspace.si.edu. [dostęp 2022-04-11]. (ang.).
  2. a b c d e Smithsonian National Air and Space Museum: Triumph!. airandspace.si.edu. [dostęp 2022-04-10]. (ang.).
  3. Carroll F. Gray: THE FIVE FIRST FLIGHTS. thewrightbrothers.org. [dostęp 2011-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-19)]. (ang.).
  4. Wright, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-04-11].
  5. a b GLENN H. CURTISS: WRIGHT BROTHERS. glennhcurtiss.com. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  6. Smithsonian National Air and Space Museum: 1903 Wright Flyer. airandspace.si.edu. [dostęp 2022-04-11]. (ang.).