Folklor amerykański

Amerykański folklor – obejmuje tradycje ludowe kontynentu północnoamerykańskiego, zarówno jego rdzennych mieszkańców (różnych plemion Indian), jak i osadników z Europy od XVI w.

Na folklor składają się zwyczaje, przesądy, opowieści, muzyka, tańce i pieśni przekazywane drogą ustną, a także wytwory materialne społeczności i grup etnicznych kontynentu amerykańskiego. W Stanach Zjednoczonych, kraju masowej imigracji, daje to pole do szczególnie szerokich badań, zwłaszcza komparatywnych.

Współcześnie naukowcy amerykańscy zajmują się także w ramach badań nad folklorem tzw. legendami miejskimiurban legend, które przekazywane są za pomocą nowoczesnych środków, takich jak radio, telewizja, internet (portale społecznościowe, listy dyskusyjne) oraz telefony komórkowe (smsy)[1].

Zarys historii folklorystyki amerykańskiej

edytuj

W Stanach Zjednoczonych zorganizowane zbieranie i studiowanie folkloru amerykańskiego rozpoczęło się w drugiej połowie XIX wieku. W 1888 r. zostało założone American Folklore Society. Jedną z głównych przyczyn powstania folklorystyki w USA była zwiększająca się imigracja. Chociaż dziś folklorystyka jest liberalna i inkluzywna, to w przeszłości ruch folklorystyczny był ruchem konserwatywnym i ekskluzywnym. Właściwie aż do początku XX wieku amerykański folkloryzm zajmował się prawie wyłącznie balladami, ustnymi opowieściami i wyrobami rękodzieła wytworzonymi przez potomków emigrantów z wysp brytyjskich osiadłych w Nowej Anglii i rejonie Appalachów. Paradoksalnie dodano do tego pieśni i opowieści Afroamerykanów i to tylko dlatego, że obawiano się zaniku czarnej kultury w związku ze zniesieniem niewolnictwa na południu po wojnie secesyjnej. Dla konserwatywnej folklorystyki było to jakby zachowanie czegoś w rodzaju antebellum status quo[2].

Rozwój folklorystyki amerykańskiej polegał na przechodzeniu z pozycji konserwatywnych na liberalne. Uwidoczniło się to w poszerzaniu zakresu zainteresowań. Dziś folklor obejmuje wyróżniające się wytwory prawie każdej grupy, która może być określona etnicznie, narodowościowo, regionalnie, socjalnie i zawodowo. Dotyczy to ludzi żyjących i będących w różnym wieku; bada się nawet twórczość dzieci. W przeszłości badano tylko ludzi w starszym wieku, jako tzw. przekazicieli tradycji. I folkloryści zajęli się także folklorem miejskim.

W końcu folkloryści amerykańscy zauważyli, że naród amerykański składa się z imigrantów. Rozpoczęto badania folkloru amerykańskich Włochów, Greków, Polaków, Niemców itd. Bada się np. czy folklor Polaków jest tylko folklorem polskim w Ameryce, czy przeistoczył się już w nową jakość – folklor polsko-amerykański.

Ponieważ jedynymi nieimigrantami w Stanach Zjednoczonych są prawdziwi Amerykanie nazywani Indianami, folklorystyka zajęła się wszystkimi aspektami ich folkloru. Niektóre jego elementy zostały włączone już dawno do folkloru ogólnoamerykańskiego jak np. Bigfoot (właściwie Sasquatch, z języka Indian Saliszów se'sxac – dziki człowiek).

Niektóre tematy zajmujące folklorystykę amerykańską

edytuj

Badania tradycyjne

edytuj

Badania współczesne

edytuj

Ważniejsze postacie folklorystyki amerykańskiej (badacze i kolekcjonerzy)

edytuj

Organizacje

edytuj

Organizacje badawcze

edytuj

Firmy nagraniowe

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. S.E. Schlosser: American Folklore. Urban Legends. [dostęp 2015-01-18].
  2. Przedwojenny stan rzeczy

Bibliografia

edytuj
  • Alan Axelrod, Harry Oster. The Penguin Dictionary of American Folklore. Penguin Reference, Nowy Jork 2000 ISBN 0-14-100240-9
  • Redaktorzy: Neal Walters i Brian Mansfield. Music Hound Folk. The Essential Album Guide. Visible Ink Press, Detroit 1998 ISBN 1-57859-037-X