Ford Mainline
Ford Mainline – samochód osobowy klasy pełnowymiarowej produkowany pod amerykańską marką Ford w latach 1952–1956.
| Producent | |
|---|---|
| Okres produkcji |
1952–1956 (USA) |
| Poprzednik | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
Był podstawowym – najtańszym modelem samochodu w gamie produkcyjnej amerykańskiego Forda w tym okresie. Produkowany w wersjach nadwoziowych: 2- i 4-drzwiowego sedana, coupé i kombi, z czego najliczniejszy był 2-drzwiowy sedan (tudor). Nazwę tę nosił także pokrewny konstrukcyjnie pick-up produkowany w latach 1952-1959 przez australijskie zakłady Forda.
Pierwsza generacja edytuj
 1952 Ford Mainline V8 Fordor sedan | |
| Inne nazwy |
Meteor Mainline |
|---|---|
| Producent | |
| Zaprezentowany |
styczeń 1952 |
| Okres produkcji |
1952–1954 |
| Miejsce produkcji | |
| Poprzednik | |
| Następca |
Ford Mainline (II) |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia | |
| Silniki |
benzynowe: |
| Napęd | |
| Długość |
5024 mm (1952-53) |
| Szerokość |
1877 mm (1952) |
| Wysokość |
1577 mm (1952) |
| Rozstaw osi |
2920 mm (1952-53) |
| Zbiornik paliwa |
64 l |
| Liczba miejsc |
3i6 |
| Dane dodatkowe | |
| Modele bliźniacze |
|
| Konkurencja |
Chevrolet 150 |
Model 1952 edytuj
Nazwa modelu Ford Mainline została wprowadzona w nowej gamie Forda w styczniu 1952 roku dla podstawowego najtańszego modelu osobowego, zastępującego bazowy model Ford DeLuxe[1]. Od bliźniaczych droższych modeli Forda: Customline i Crestline, opartych na tym samym nadwoziu i konstrukcji, Mainline różnił się głównie brakiem ozdobnych listew bocznych, uboższym wyposażeniem i wykończeniem wnętrza, oraz częściowo innymi wersjami nadwoziowymi (w odróżnieniu od nich, Mainline posiadał m.in. kierownicę z przyciskiem klaksonu pośrodku zamiast na obręczy, osłonę przeciwsłoneczną tylko dla kierowcy, popielniczkę tylko z przodu i nie miał zegara)[2].
Modele Forda z 1952 roku stanowiły dalszą ewolucję pontonowego nadwozia, w stylu mody aerokosmicznej. Wyróżniały się panoramicznymi giętymi szybami z przodu i tyłu, polepszającymi widoczność[1]. Chromowana atrapa chłodnicy miała szeroką poziomą belkę, z centralnym ozdobnym stożkiem, imitującym wlot powietrza w samolocie odrzutowym, oraz dwoma podobnymi stożkami po bokach, kryjącymi światła postojowe (kierunkowskazy)[1]. Belka ta miała ponadto podłużne szczeliny na środku, po bokach centralnego stożka. Na masce umieszczono chromowaną ozdobę w formie stylizowanego samolotu ze skośnymi skrzydłami[3]. Ford Mainline nie miał listew po bokach nadwozia, jedynie na błotnikach za przednimi kołami był metalowy stylizowany napis Mainline (lub Ranch Wagon) i ewentualnie znaczek V8 oznaczający wersję silnika[3]. Na skośnej przedniej krawędzi wystających imitacji tylnych błotników znajdowały się cztery wytłoczenia, imitujące wloty powietrza – model Mainline miał dolne z nich przykryte gumową osłoną, podczas gdy bogatsze wersje miały je chromowane[1]. Wyposażenie dodatkowe obejmowało m.in. radio (za 88 lub 100 dolarów) i spryskiwacze szyby[1].
Gamę nadwozi modelu Mainline stanowiły: dwudrzwiowy sześciomiejscowy sedan (ang. Tudor sedan, kod 70A), czterodrzwiowy sześciomiejscowy sedan (Fordor sedan, 73A), dwudrzwiowe trzymiejscowe „biznesowe coupé” (Business Coupe, 72C), z dodatkowym miejscem na bagaże za przednimi siedzeniami, i trzydrzwiowe sześciomiejscowe kombi Ranch Wagon (59A)[1][3]. Nadwozia były oparte na ramie nośnej; zawieszenie przednie było niezależne na wahaczach poprzecznych i sprężynach śrubowych, zawieszenie tylne zależne, ze sztywną osią napędową na resorach półeliptycznych[4]. Opony miały w sedanach i coupe z 1952 roku rozmiar 6×16[1], jak w Fordzie DeLuxe, jednakże od 1953 roku wprowadzono opony 6,70×15, zunifikowane z modelem Customline[2]. Kombi Ranch Wagon miał natomiast opony 7,10×15[1]. Rozstaw osi wynosił 115 cali (292 cm)[1].
Wszystkie odmiany były dostępne z dwoma silnikami:
- 6-cylindrowy R6 OHV Mileage Maker – poj. 215,3 cali sześciennych (3528 cm³), stopień sprężania 7,0, moc 101 KM przy 3500 obr./min[3]
- 8-cylindrowy V8 L-head Strato-Star – poj. 239,4 cali sześciennych (3923 cm³), stopień sprężania 7,2, moc 110 KM przy 3800 obr./min[3].
W standardzie był silnik 6-cylindrowy i 3-biegowa mechaniczna skrzynia biegów, silnik 8-cylindrowy kosztował 75 dolarów więcej. Opcją była skrzynia z nadbiegiem lub automatyczna FordoMatic (184 dolary)[1].
W 1952 roku modelowym wyprodukowano na rynek amerykański 163 911 samochodów Mainline; ich sprzedaż stanowiła 24,4% sprzedaży Forda. Ceny bazowe (bez dodatkowego wyposażenia) wynosiły od 1526 dolarów (Business Coupe) do 2004 dolarów (Ranch Wagon). Najpopularniejsza była wersja Tudor (79 931 sztuk, 1629 dolarów)[1].
Oprócz 15 fabryk w USA, Ford Mainline był produkowany także przez kanadyjską spółkę Forda. Na rynku kanadyjskim był oferowany w wariantach dwu- i czterodrzwiowego sedana oraz kombi Ranch Wagon, tylko z silnikiem V8[5]. Ponadto, na rynek kanadyjski modele Forda były produkowane także pod marką Meteor, do sprzedaży w sieci dealerskiej Mercurego, odróżniające się z zewnątrz detalami oraz stylistyką przedniego pasa. W latach 1952-1953 produkowany był m.in. model Meteor Mainline, odpowiadający Fordowi Mainline, w 1954 roku nazwany po prostu Meteor[6].
Model 1953 edytuj
.jpg)
.jpg)
Modele Forda na 1953 rok (jubileuszowy 50. rok istnienia marki) zaprezentowano 12 grudnia poprzedniego roku. Zmiany były kosmetyczne i dotyczyły atrapy chłodnicy, ozdób i wystroju wnętrza[7]. Chromowana atrapa chłodnicy otrzymała inną szeroką poziomą belkę z centralną ozdobą, która nie imitowała już wlotu powietrza, lecz kołpak śmigła, a belka była karbowana po jej obu stronach, przypominając śmigło. Brak było bocznych stożków, a prostokątne kierunkowskazy umieszczono osobno, pod centralną belką[7]. Zmieniła się ozdoba w formie samolotu na masce, otrzymując krótsze „skrzydła”, zakończone stylizowanymi opływowymi zbiornikami. Niewielkiej zmianie uległy okrągłe światła z tyłu, a na klapie bagażnika pojawił się ozdobny uchwyt do otwierania[2]. Ozdobna osłona w dolnej części imitacji chwytów powietrza na tylnych błotnikach wykonana była obecnie w modelu Mainline z jasnego metalu[2]. W dalszym ciągu na bokach nadwozia za przednimi kołami był metalowy napis Mainline (lub Ranch Wagon) i ewentualnie znaczek V8 oraz brak było listew ozdobnych[2].
W 1953 roku modelowym wyprodukowano na rynek amerykański 305 714 samochodów Mainline; ich sprzedaż stanowiła 24,51% sprzedaży Forda. Ceny wynosiły analogicznie od 1537 do 2019 dolarów. Ponownie najwięcej wyprodukowano wersji Tudor (152 995), z bazową ceną 1642 dolary[7].
Model 1954 edytuj
Dalsze zmiany wprowadzono w modelach Forda zaprezentowanych w styczniu 1954 roku. Ponownie zmieniono ozdoby i atrapę chłodnicy, powracając do wariacji na temat trzech imitacji stożków wlotowych, lecz z inną, rozszczepioną centralną poziomą belką. Kierunkowskazy umieszczono ponownie w imitacjach stożków pod reflektorami, lecz mniejszych, niż dwa lata temu, a atrapa chłodnicy została poszerzona na całą szerokość pasa przedniego. Z błotników tylnych usunięto imitacje wlotów powietrza, a tylne lampy nieco powiększono[8]. We wnętrzu wprowadzono nową deskę rozdzielczą, z prędkościomierzem Astra-Dial wystającym ponad deskę, z półkolistą przezroczystą skalą[8]. Zmieniła się forma ozdobnej osłony z metalu w dolnej części wyobleń tylnych błotników, która była obecnie gładka i krótsza, a wyoblenia nie miały już imitacji wlotów powietrza[9]. Napisy po bokach nadwozia pozostały takie same. Ponownie zmieniła się ozdoba w formie stylizowanego samolotu na masce, otrzymując trójkątny statecznik pionowy.
Większe zmiany dotyczyły części mechanicznej – przede wszystkim wprowadzono ulepszone przednie zawieszenie na przegubach kulowych, które polepszyło prowadzenie się pojazdu[8]. Spowodowało to zwiększenie rozstawu osi o pół cala, do 115,5" (293 cm). W wyposażeniu opcjonalnym pojawiło się m.in. wspomaganie kierownicy i hamulców. Wprowadzono również nowy górnozaworowy silnik V8 (za dopłatą 76 dolarów) i ulepszony podstawowy silnik 6-cylindrowy, o zwiększonej pojemności i mocy:[8]
- 6-cylindrowy R6 OHV Mileage Maker – poj. 223 cali sześciennych (3,65 l), stopień sprężania 7,2, moc 115 KM
- 8-cylindrowy V8 OHV – poj. 239 cali sześciennych (3,9 l), stopień sprężania 7,2, moc 130 KM.
W 1954 roku modelowym wyprodukowano na rynek amerykański 233 680 samochodów Mainline; ich sprzedaż stanowiła 20,04% sprzedaży Forda. Ponad połowa była w odmianie Tudor (123 329) z bazową ceną 1651 dolarów, a zakres cen wynosił od 1548 do 2029 dolarów za Ranch Wagon[8].
Ford Mainline z 1954 roku został zakupiony do testów przez przemysł ZSRR i na jego automatycznej skrzyni biegów była następnie wzorowana skrzynia radzieckiej Wołgi M-21 pierwszego modelu, której stylistyka była też zapewne częściowo inspirowana Fordem[10][11].
Druga generacja edytuj
.jpg) 1955 Ford Mainline Tudor | |
| Inne nazwy |
Meteor |
|---|---|
| Producent | |
| Zaprezentowany |
listopad 1954 |
| Okres produkcji |
1954–1956 |
| Miejsce produkcji | |
| Poprzednik |
Ford Mainline (I) |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
2 i 4-drzwiowy sedan |
| Silniki |
R6 3,7 l, 120/137 KM |
| Napęd | |
| Długość |
5042 mm |
| Szerokość |
1928 mm |
| Wysokość |
1549 mm |
| Rozstaw osi |
2934 mm |
| Zbiornik paliwa |
64 l |
| Liczba miejsc |
3-6 |
| Dane dodatkowe | |
| Modele bliźniacze |
|
| Konkurencja | |
Model 1955 edytuj
Zupełnie nowa generacja Mainline została wprowadzona na rynek w listopadzie 1954 roku. Ich stylistykę wzorowano na nowo wprowadzonym modelu sportowym Ford Thunderbird[12]. Znacznie powiększona panoramiczna szyba przednia była mocno wygięta na boki. Boczne panele nadwozia były proste, bez podkreślonych błotników tylnych, a z tyłu przechodziły w niewielkie płetwy[12]. Atrapa chłodnicy była wykonana w formie chromowanej wygiętej kratownicy na całą szerokość przodu (określanej w stylu egg-crate – „kratki na jajka”[12], z prostokątnymi otworami tworzącymi 6 poziomych rzędów i 36 kolumn[13]). Po bokach atrapy były duże okrągłe stożkowate światła postojowe, pod ostro zarysowanymi pojedynczymi reflektorami. Wprowadzono nową deską rozdzielczą, zachowując jednak wystający ponad nią prędkościomierz Astra-Dial z przezroczystą skalą. Od bogatszych modeli (Customline i Fairlane) Ford Mainline odróżniał się brakiem ozdób po bokach. Podwozie było także nowo opracowane, lecz jego zasadnicza ramowa konstrukcja i rozstaw osi 115,5 cala (293 cm) pozostały takie same[14]. Również rozmiar opon 6,70×15 pozostał ten sam (7,10×15 w wersjach kombi)[14].
Gamę nadwozi stanowiły: dwudrzwiowy trzymiejscowy sedan (Tudor Business Sedan, kod 70D), dwudrzwiowy sześciomiejscowy sedan (Tudor sedan, 70A) i czterodrzwiowy sześciomiejscowy sedan (Fordor sedan, 73A), natomiast trzydrzwiowe sześciomiejscowe kombi (Ranch Wagon, 59A) zostało formalnie wyodrębnione jako osobny model w nowej gamie Ford Station Wagon[12][14]. Trzymiejscowy Business Sedan zajął miejsce dawnego Business Coupe, służąc do tych samych celów[14].
Oprócz standardowego wzmocnionego o 5 KM silnika 6-cylindrowego z poprzedniego roku, wprowadzono jako opcję nowy powiększony silnik V8:[12]
- 6-cylindrowy R6 OHV Mileage Maker – poj. 223 cali sześciennych (3,65 l), stopień sprężania 7,5, moc 120 KM
- 8-cylindrowy V8 OHV Trigger Torque – poj. 272 cali sześciennych (4,45 l), stopień sprężania 7,6, moc 162 KM.
W 1955 roku modelowym wyprodukowano 127 301 samochodów Mainline oraz 40 493 kombi Ranch Wagon, co stanowiło łącznie tylko 11,56% sprzedaży Forda. Najpopularniejszej wersji Tudor powstało 76 698 (bazowa cena 1707 dolarów)[12]. Ceny wynosiły od 1606 do 1753 dolarów za Fordor Sedan i 2043 dolarów za kombi[12].
Na rynek kanadyjski Ford Mainline z 1955 roku był nadal produkowany także pod marką Meteor (bez nazwy modelu), różniąc się zewnętrznie atrapą chłodnicy i nazwą modelu Meteor V8 nad przednimi kołami. Oferowany był w wariantach dwu- i czterodrzwiowego sedana oraz dwudrzwiowego Business Coupe, tylko z silnikiem V8[15]. Dostępne były także z automatyczną skrzynią biegów Mercurego Merc-O-Matic i silnikiem z gaźnikiem czterogardzielowym i stopniem sprężania zwiększonym do 8,5:1[15].
Model 1956 edytuj
Na rok 1956 modele Forda, zaprezentowane we wrześniu 1955, zostały nieco przestylizowane. Duże okrągłe światła postojowe zostały zastąpione przez podłużne, nad przednim zderzakiem, w masywnych chromowanych obudowach. Poszerzono prostokątne otwory w kracie atrapy, która obecnie miała 6 poziomych rzędów i 12 kolumn[13]. Zmieniono formę ozdoby na masce, częściowo ukrytej w fałszywym wlocie powietrza. Na desce przyrządów zrezygnowano z przezroczystego prędkościomierza na rzecz bardziej konwencjonalnego. Po raz pierwszy model Mainline otrzymał częściowe boczne ozdoby w postaci dwóch równoległych listew w tylnej części, pomiędzy którymi nadwozie mogło być lakierowane na inny kolor[16].
Spośród zmian wewnętrznych, zastosowano 12-voltową instalację elektryczną zamiast 6-voltowej i ponownie zwiększono moc silników przez zwiększenie stopnia sprężania[13]:
- 6-cylindrowy R6 OHV Mileage Maker – poj. 223 cali sześciennych (3,65 l), stopień sprężania 8,0, moc 137 KM
- 8-cylindrowy V8 OHV Trigger Torque – poj. 272 cali sześciennych (4,45 l), stopień sprężania 8,0, moc 173 KM
- 8-cylindrowy V8 OHV Trigger Torque – poj. 272 cali sześciennych (4,45 l), stopień sprężania 8,4, moc 176 KM.
W 1956 roku modelowym wyprodukowano na rynek amerykański 164 442 samochodów Mainline i 48 348 kombi Ranch Wagon, co stanowiło 15,11% sprzedaży Forda. Najpopularniejszej wersji Tudor powstało 106 974 samochodów (bazowa cena 1850 dolarów)[13].
Był to ostatni rok produkcji Forda Mainline – w nowej gamie Forda na kolejny rok, zaprezentowanej w październiku 1956, został zastąpiony przez model Ford Custom[17].
Ford Mainline Utility (Australia) edytuj
.jpg)
W Australii nazwę Mainline otrzymał wytwarzany tam od 1952 roku sportowy pick-up (określany jako coupé utility), będący wersją Forda Customline. Mainline wykorzystywał wzmocnioną ramę Forda[18]. Był sprzedawany równolegle do produkowanych w Australii sedanów Customline, z którymi dzielił stylistykę, zmienianą corocznie w sposób odpowiadający do 1956 roku modelom amerykańskim. Napęd stanowił aż do 1954 roku silnik dolnozaworowy V8[18].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
W 1955 roku wprowadzono drugą generację australijskich Fordów Mainline i Customline, produkowaną dłużej, niż amerykańskie odpowiedniki – do 1959 roku. Napęd stanowił nowy górnozaworowy amerykański silnik OHV V8 (Y-block)[18]. Model z 1957 roku ze zmian otrzymał jedynie duży znaczek V8 na atrapie chłodnicy oraz ozdoby boczne w stylu amerykańskiego Forda Fairlane z 1956 roku[18]. W modelu z 1958 roku wprowadzono atrapę chłodnicy zaadaptowaną z kanadyjskich Fordów z 1955 roku, wytwarzanych tam pod marką Meteor Rideau, oraz ozdoby boczne z Meteora z 1956 roku[18][19]. Atrapa miała czteroramienną gwiazdę w literze V pośrodku i ponownie duże okrągłe światła postojowe modelu z 1955 roku. Na 1960 rok pick-upa Mainline zastąpiła analogiczna odmiana australijskiego Forda Falcona XK[18].
Uwagi edytuj
- ↑ a b Fordy z lat 1952–1954 produkowane były w USA w Dearborn, Chester, Long Beach, Saint Paul, Atlancie, Buffalo, Chicago, Dallas, Edgewater, Kansas City, Louisville, Memphis, Norfolk, Richmond, Somerville. Od 1955 roku fabrykę w Edgewater w New Jersey zastąpiła fabryka w Mahwah, a fabrykę w Richmond w Kalifornii zastąpiła fabryka w San Jose (Flory 2008 ↓, s. 421, 574, 649).
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Flory 2008 ↓, s. 419-422
- ↑ a b c d e 1953 FORD (prospekt)
- ↑ a b c d e Big '52 Ford, Ford Division of Ford Motor Company, 1952.
- ↑ ˈ53 FORD... the new Standard of the American Road! (prospekt)
- ↑ The Big New '52 Ford, Ford Motor Company of Canada, 1952.
- ↑ Canada-only Cars: The same but a little different w serwisie wheels.ca [dostęp 3-4-2015]
- ↑ a b c Flory 2008 ↓, s. 497-500
- ↑ a b c d e Flory 2008 ↓, s. 572-575
- ↑ ˈ54 FORD (prospekt)
- ↑ Iwan Padierin, GAZ-21I «Wołga», „Awtoliegiendy SSSR” Nr 6, DeAgostini, 2009, ISSN 2071-095X (ros.), ss.3-4
- ↑ Wołga GAZ M-21, „Kultowe Auta PRL-u” nr 6, DeAgostini, ISBN 978-83-248-1599-9, ss.3-4
- ↑ a b c d e f g Flory 2008 ↓, s. 648-651
- ↑ a b c d Flory 2008 ↓, s. 729-733
- ↑ a b c d The fine car of its field. '55 Ford - prospekt na 1955 rok
- ↑ a b 1955 Meteor, Mercury-Lincoln-Meteor Division, Ford Motor Company of Canada, 1955, s. 14-15, 23.
- ↑ ˈ56 Ford. The fine car at half the fine-car price - prospekt na 1956 rok
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 808-810
- ↑ a b c d e f Norm Darwin, The History of Ford in Australia, Eddie Ford Publications, Newstead Vic, 1986, s.127-137
- ↑ Joe Kenwright, Ford Customline Range Review w serwisie www.uniquecarsmag.com.au [dostęp 27-02-2015]
Bibliografia edytuj
- J. "Kelly" Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).