Wikipedia

Forest Whitaker

amerykański aktor

Forest Steven Whitaker (ur. 15 lipca 1961 w Longview w Teksasie) – amerykański aktor. Sporadycznie zajmuje się także produkcją i reżyserią. Za rolę ugandyjskiego dyktatora Idi Amina w filmie „Ostatni król Szkocji” otrzymał wiele prestiżowych nagród filmowych, w tym Oscara, Złoty Glob i nagrodę BAFTA. Został czwartym Afroamerykaninem, który zdobył statuetkę Akademii Filmowej dla najlepszego aktora; jego poprzednicy to: Sidney Poitier, Denzel Washington i Jamie Foxx.

Forest Whitaker
Ilustracja
Forest Whitaker (2014)
Imię i nazwisko

Forest Steven Whitaker

Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1961
Longview

Zawód

aktor

Lata aktywności

od 1981

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys

edytuj

Dzieciństwo i młodość

edytuj

Whitaker urodził się w mieście Longview w stanie Teksas, ale gdy miał 5 lat jego rodzina przeprowadziła się do południowo-wschodniego Los Angeles. Jego ojciec (również o imieniu Forest) był akwizytorem, matka Laura Francis Smith nauczycielką. Forest ma dwóch młodszych braci, Kenna i Damona, a także starszą siostrę, Deborah.

Jako nastolatek Forest dojeżdżał z Carson do szkoły Palisades High School w zachodnim LA, gdzie większość uczniów była biała. Grał tam w szkolnej drużynie futbolowej m.in. u boku Jaya Schroedera, późniejszego gracza NFL. W szkole średniej uczęszczał na lekcje śpiewu, występował w musicalach i w ten sposób złapał „bakcyla aktorskiego”. Jego pierwszą amatorską rolą był występ w sztuce Dylana Thomasa „Under Milk Wood” („Pod Mlecznym Lasem”). Whitaker ukończył szkołę średnią w roku 1979.

Dostał się na California Polytechnic Institute do klasy futbolowej, ale po doznaniu poważnej kontuzji pleców, odszedł. Następnie zaczął studia w konserwatorium Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles na wydziale dramatu i opery, ponieważ zamierzał zostać klasycznym tenorem. Szkołę ukończył w 1982 roku, następnie uczęszczał jeszcze do filii londyńskiego Drama Studio mieszczącej się w Berkeley.

Kariera

edytuj

Jego pierwszą rolą na dużym ekranie był udział w 1982 roku w filmie Amy Heckerling, Beztroskie lata w Ridgemont High (Fast Times at Ridgemont High), w którym zagrał futbolistę obok takich gwiazd jak Nicolas Cage, Phoebe Cates, czy Sean Penn. W 1986 pojawił się w filmie Martina Scorsese’a, Kolor pieniędzy (The Color of Money), obok m.in. Paula Newmana i Toma Cruise’a, a także zagrał w Plutonie (Platoon), Olivera Stone’a. Rok później wystąpił z Robinem Williamsem w komedii Good Morning, Vietnam.

W 1988 roku Whitaker po raz pierwszy otrzymał główną rolę w pełnometrażowym filmie. Była to rola muzyka Charlie Parkera w nagrodzonym Oscarem filmie Clinta Eastwooda, Bird. By dobrze przygotować się do tego występu, Forest na kilka tygodni zamknął się na poddaszu, gdzie miał do dyspozycji jedynie łóżko, kanapę i saksofon. Aktor został nagrodzony statuetką dla najlepszego aktora na Festiwalu Filmowym w Cannes i nominowany do zdobycia Złotego Globu.

W latach 90 Neil Jordan powierzył mu rolę „Jody’ego” w filmie Gra pozorów (The Crying Game). Todd McCarthy z magazynu Variety uznał jego występ za „bardzo emocjonalny”, a także „trochę straszny”. W 1994 roku Whitaker był częścią zespołu aktorskiego, który otrzymał (przyznaną po raz pierwszy) nagrodę National Board of Review dla zespołu aktorskiego. Było to za udział w filmie Roberta Altmana, Prêt-à-Porter. Rok później zagrał w filmie Wayne’a Wanga Paula Austera, Dym (Smoke), a jego występ Variety oceniło jako „jak zawsze niezwykle emocjonalny”.

W 1999 roku Whitaker zagrał rolę mieszkającego na dachu obok gołębnika i pracującego dla mafii płatnego zabójcy w filmie Ghost Dog: Droga samuraja (Ghost Dog: The Way of the Samurai), w reżyserii Jima Jarmuscha. Wielu uważało, że jest to „idealna i ostateczna” rola dla Whitakera. Podobnie jak w przypadku występu w Bird, Forest długo przygotowywał się do roli zabójcy postępującego zgodnie z zasadami kodeksu samurajów, studiując dalekowschodnią kulturę i medytując przez długie godziny by „oczyścić swoją duszę”. W jednym z wywiadów Jarmusch powiedział dziennikarzom, że nie wyobrażał sobie by postać Ghost Doga mógł zagrać ktoś inny niż Whitaker. The New York Times w recenzji filmu napisał, że „trudno wyobrazić sobie innego aktora, który mógłby zagrać rolę zawodowego mordercy w tak ciepły i ludzki sposób”.

Aktor zagrał później w filmie Bitwa o Ziemię (Battlefield Earth: A Saga of the Year 3000), opartym na książce L. Rona Hubbarda o tym samym tytule, reżyserii, Rogera Christiana. Bitwa o Ziemię zdobyła siedem Złotych Malin, Whitaker był także do niej nominowany w kategorii „Najgorszy aktor”, ale „przegrał” z kolegą z planu Bitwy, Barrym Pepperem.

W 2001 roku Whitaker zaliczył kilka ról, m.in. zagrał w filmie The Hire: The Follow w reżyserii Wong Kar-Wa, czyli jednym z serii pięciu krótkich filmów wyprodukowanych przez BMW na potrzeby promocji ich samochodów. W 2002 roku zagrał w thrillerze Joela Schumachera, Telefon (Phone Booth) u boku m.in. Kiefera Sutherlanda i Collina Farrella. W tym samym roku partnerował też Jodie Foster w filmie Azyl (Panic Room). Jego rola „czarnego charakteru” została określona jako „subtelne połączenie agresji i empatii”.

W 2006 roku Whitaker wystąpił gościnnie w kilku odcinkach serialu Ostry dyżur[1]. Grał pacjenta poszkodowanego w wyniku błędu w sztuce, który po przegraniu procesu sądowego prześladuje swojego byłego lekarza i na końcu popełnia samobójstwo.

Największy aktorski sukces Whitaker odniósł odgrywając główną rolę w filmie Ostatni król Szkocji (The Last King of Scotland). By jak najlepiej przedstawić postać ugandyjskiego dyktatora Idi Amina, Whitaker przytył, nauczył się gry na akordeonie, przeczytał książki o Aminie, obejrzał filmy dokumentalne na jego temat. Był też w samej Ugandzie, gdzie rozmawiał z przyjaciółmi, poddanymi i ofiarami generała, a nawet nauczył się języka Suahili i opanował wschodnioafrykański akcent, jakim mówił Amin.

Film Ostatni król Szkocji okazał się wielkim sukcesem Whitakera, który zdobył w 2007 roku wiele prestiżowych nagród, przede wszystkim Oscara dla Najlepszego aktora pierwszoplanowego, co uczyniło go czwartym Afroamerykaninem, który tego dokonał. Ponadto Whitaker zdobył Złoty Glob dla najlepszego aktora w dramacie, nagrodę Screen Actors Guild, nagrodę Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych – BAFTA, został też wyróżniony przez stowarzyszenia krytyków z Nowego Jorku, Los Angeles oraz od największego stowarzyszenia krytyków – BFCA.

Życie prywatne

edytuj

W 1996 roku Whitaker poślubił aktorkę Keishę Nash (1972-2023), którą poznał na planie filmu Eksplozja. Mają dwie córki – Sonnet i True. W 2021 rozwiedli się. Whitaker ma również syna Ocean z poprzedniego związku.

Aktor jest wegetarianinem, razem z córką True promują zdrowe żywienie w ramach organizacji Ludzie na rzecz Etycznego Traktowania Zwierząt. Forest Whitaker praktykuje jogę, posiada też czarny pas w karate.

Jego opadająca lewa powieka jest efektem ptozy. Zdaniem Whitakera jest to dziedziczne, a aktor zastanawiał się nad operacyjnym zlikwidowaniem wady.

Filmografia

edytuj

Nagrody

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Forest Whitaker – Filmweb. [dostęp 2012-11-26].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Forest_Whitaker&oldid=75133472”