Fotoceramika, fotografia na porcelanie – technika fotografii na ceramice, polegająca na umieszczeniu obrazu fotograficznego na podłożu ceramicznym, a następnie na wypaleniu w wysokiej temperaturze. Używana była zwłaszcza do tworzenia trwałych wizerunków osób zmarłych, umieszczanych na ich nagrobkach, a także do ozdabiania zastawy stołowej i innych wyrobów ceramicznych. Pierwszy proces tego typu opracował w 1855 roku Pierre Michel Lafon de Camarsac[1].

Fotoceramika w Warszawie edytuj

W Warszawie pierwsze fotografie na ceramice wykonywał w 1860 roku wędrowny fotograf[1], o czym prasa pisała: z wielką zręcznością wszelkie fotografje z portretów i krajobrazów przenosi i wykańcza na porcelanie, emalji i szkle, kości słoniowej. Tym sposobem dziś już z łatwością na filiżankach i t.d. można mieć portret miłych nam osób[2].

Miejscowi fotografowie zaczęli wytwarzać je nieco później: w 1864 r. Michał Maurycy Trzebicki, a w 1865 r. zakład Karola Beyera. Z tego drugiego pochodzą najstarsze znane polskie przykłady wykorzystania tej techniki. Są to trzy zdjęcia ze zbiorów Muzeum Historycznego m.st. Warszawy: jedna fotografia grupowa, przedstawiająca rodziny Beyerów, Hauszyldów i Krysińskich (1864) oraz dwa autoportrety Beyera (1865-1867)[3]. Sam Beyer nie widział przyszłości w fotografii na ceramice; w liście do Michała Greima pisał: Z góry więc mówię, fotogr. na porcelanie się nie opłaci, a co najważniejsze, że trzeba być zręcznym malarzem na porcelanie, aby umieć swoją robotę wyretuszować, aby tego widać nie było. Tego ostatniego nie potrafiłem i dałem pokój – dołożywszy masę pieniędzy[4].

Współcześnie edytuj

Z czasem technika fotografii na porcelanie ulegała zmianie. Współcześnie wykorzystuje się fotografię cyfrową, przy czym nadal dla uzyskania odpowiedniej trwałości niezbędne jest wypalanie w wysokiej temperaturze.

Przypisy edytuj

  1. a b Wanda Mossakowska, O wczesnej warszawskiej fotoceramice i Józefie Rodziewiczównie - zapomnianej malarce porcelany, „Rocznik Muzealny”, t. 6, 2010, s. 133.
  2. „Kurier Warszawski” 1860, nr 79 z 22 marca, s. 430. Za: Wanda Mossakowska, O wczesnej warszawskiej fotoceramice i Józefie Rodziewiczównie - zapomnianej malarce porcelany, „Rocznik Muzealny”, t. 6, 2010, s. 133.
  3. Wanda Mossakowska, O wczesnej warszawskiej fotoceramice i Józefie Rodziewiczównie - zapomnianej malarce porcelany, „Rocznik Muzealny”, t. 6, 2010, s. 130, 132.
  4. List z 16 września 1876, Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich – Muzeum Lubomirskich, rękopis 5943/1, cytat za: Juliusz Garztecki, Mistrz zapomniany. O Michale Greimie z Kamieńca, Kraków 1972, s. 166.

Bibliografia edytuj

  • Wanda Mossakowska, O wczesnej warszawskiej fotoceramice i Józefie Rodziewiczównie – zapomnianej malarce porcelany, „Rocznik Muzealny”, t. 6, 2010, s. 127-142.

Linki zewnętrzne edytuj