Francesco Mancini (ur. 16 stycznia 1672 w Neapolu, zm. 22 września 1737 tamże) – włoski kompozytor i organista, przedstawiciel szkoły neapolitańskiej w muzyce.

Francesco Mancini
Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1672
Neapol

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

22 września 1737
Neapol

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna, muzyka barokowa

Zawód

kompozytor, organista

Życiorys edytuj

W roku 1688 rozpoczął naukę gry na organach w Conservatorio Santa Maria della Pietà dei Turchini. Po ukończeniu studiów pełnił tam funkcję organisty do ok. 1702 roku. W tym właśnie roku dał się poznać jako kompozytor, pisząc swoją pierwszą operę Ariovisto. Po wyjeździe Alessandra Scarlattiego w 1703 roku starał się bezskutecznie o posadę nadwornego kompozytora i dyrygenta na dworze neapolitańskim[1], ostatecznie w 1704 roku został zatrudniony jako pierwszy organista. Po zwycięstwie Austrii w 1707 roku w wojnie hiszpańsko-austriackiej o sukcesję w Neapolu, skomponował Te Deum. W nagrodę 5 grudnia 1707 został mianowany nadwornym kompozytorem, zastępując G. Veneziano. Jednak już listopadzie 1708 nowy austriacki wicekról, kardynał Grimani wezwał na dwór Neapolu z Rzymu A. Scarlattiego. Mancini został jego asystentem, otrzymując pełne wynagrodzenie oraz przywilej objęcia stanowiska po śmierci A. Scarlattiego. Oprócz obowiązków na dworze Mancini pełnił w latach 1720-1735 funkcję dyrektora muzycznego Conservatorio di Santa Maria di Loreto. Po śmierci A. Scarlattiego został ponownie dyrektorem w kaplicy królewskiej. W roku 1734 francuskie wojska Karola III Hiszpańskiego zajęły Neapol. Mancini udał się do Aversy, by złożyć hołd nowemu władcy. Karol pozwolił Manciniemu dalej pełnić swoje obowiązki na dworze. W 1735 roku Mancini dostał udaru, który go częściowo sparaliżował. Wkrótce po tym wydarzeniu władze konserwatorium zwolniły go z obowiązków i zatrudniły na jego stanowisko Giovanniego Fischiettiego. Mancini piastował swoje stanowisko na dworze do końca życia, jednak większość jego obowiązków przejął jego asystent Domenico Sarro.

Opery edytuj

  • Ariovisto (Neapol, 1702)
  • Lucio Silla (Neapol, 1703)
  • La costanza nell’honore (Neapol, 1704)
  • Gli amanti generosi (Neapol, 1705)
  • La serva favorita (Neapol, 1705)
  • Alessandro il Grande in Sidone (Neapol, 1706)
  • Turno Aricino (Neapol, 1708)
  • Engelberta o sia La forza dell’innocenza (Neapol, 1709; wspólnie z Antonio Orefice)
  • Hydaspe [Idaspe] fedele (Londyn, 1710)
  • Mario fuggitivo (Neapol, 1710)
  • Selim re d’Ormuz (Neapol, 1712)
  • Artaserse re di Persia (Neapol, 1713)
  • Il Gran Mogol (Neapol, 1713)
  • Il Vincislao (Neapol, 1714)
  • Alessandro Severo (Rzym, 1718)
  • La fortezza al cimento (Neapol, 1721)
  • Il Trajano (Neapol, 1723)
  • Orontea (Neapol, 1729)
  • Alessandro nelle Indie (Neapol, 1732)
  • Don Aspremo (Neapol, 1733)
  • Demofoonte (Neapol, 1735; Akt I D. Sarro, Akt II F. Mancini, Akt III L. Leo)

Oratoria edytuj

  • Dolorose canzioni (Neapol, 1698)
  • La notte glorioso (Neapol, 1701)
  • L’Arco del Testamento in Gerico (Neapol, 1702)
  • Il genere umano in catene (Siena, 1708)
  • Santa Elia profeta (Neapol, ok. 1733)

Przypisy edytuj

  1. Funkcję tę objął Gaetano Veneziano, a jego asystentem został Domenico Sarro.

Bibliografia edytuj

  • Manfred Bukofzer, Muzyka w epoce baroku, PWN, Warszawa 1970.
  • Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska, Historia Muzyki, cz. I, PWM, Kraków 1989.
  • Danuta Szlagowska, Muzyka baroku, Akademia Muzyczna w Gdańsku, Gdańsk 1998.