Franciszek Aleksandrowicz
Franciszek Aleksandrowicz[1] (ur. 4 grudnia 1856 we Lwowie, zm. 3 stycznia 1927 w Krakowie) – generał major cesarskiej i królewskiej armii, generał dywizji Wojska Polskiego.
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 4 grudnia 1856 Lwów | |
Data i miejsce śmierci | 3 stycznia 1927 Kraków | |
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1877–1909, 1914–1921 | |
Siły zbrojne | ![]() ![]() | |
Jednostki | 4 DP | |
Stanowiska | dowódca dywizji | |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa, wojna polsko-ukraińska, wojna polsko-bolszewicka | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
ŻyciorysEdytuj
Od 1877 oficer austriackiej piechoty. Na kolejnych stanowiskach dowódczych i sztabowych. Zakończył Akademię Sztabu Generalnego w Wiedniu. 1 lipca 1909 został przeniesiony w stan spoczynku. 4 czerwca 1912 został mianowany tytularnym generałem majorem. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do służby czynnej (reaktywowany). 12 września 1914 objął dowództwo 4 Brygady Piechoty Landsturmu, wchodzącej w skład załogi Twierdzy Kraków.
Od 5 listopada 1918 dowódca Wojsk Polskich na Śląsku. Tego samego dnia przybył do Białej i Bielska. Na polecenie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego 17 listopada pod jego dowództwem wkroczyło polskie wojsko do Bielska, które stało w opozycji do propolskich dążeń większości mieszkańców Księstwa Cieszyńskiego. 26 listopada nakazał władzom miasta Bielska by ponownie powiesili zerwanego orła polskiego z gmachu poczty. Ze względu na skomplikowaną sytuację polityczną na terenie „bielsko-bialskiej niemieckiej wyspy językowej” sprawował militarny nadzór nad regionem do 7 grudnia 1918, kiedy to niemiecki burmistrz Bielska Edmund Eichler złożył ślubowanie na wierność rządowi polskiemu w Warszawie[2][3].
Od stycznia do kwietnia 1919 dowódca Grupy Operacyjnej. W marcu 1919 na czele oddziałów wojskowych wyruszył z Żywca na odsiecz Lwowa. Od kwietnia do grudnia 1919 dowódca 4 Dywizji Piechoty na froncie małopolskim. Po początkowych sukcesach w 1920 doznał niepowodzeń i został skierowany do Centralnej Stacji Zbornej w Warszawie. Potem krótko w Centralnej Komisji Kontroli Stanów. Z dniem 1 kwietnia 1921 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała podporucznika. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie generałów.
Mieszkał w Krakowie. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim[4].
OdznaczeniaEdytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922)[5],
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy w 1922)[6],
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi,
- Krzyż za Obronę Śląska Cieszyńskiego II kl. (2 października 1919)[7],
- Krzyż Wołyński,
- Odznaka Honorowa „Orlęta”[8],
- Signum Laudis (Austro-Węgry).
PrzypisyEdytuj
- ↑ Rocznik oficerski 1924 s. 1404 figuruje jako Franciszek Alexandrowicz.
- ↑ Klemens Matusiak: Walki o Ziemię Cieszyńską w latach 1914-1920. Cieszyn: 1930.
- ↑ Bielsko Bialska drogi do niepodległości. patriotycznebb.blogspot.com, 2014-11-10. [dostęp 2014-11-11].
- ↑ Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 95. ISBN 83-08-01428-3.
- ↑ Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 12, s. 369
- ↑ Franciszek Latinik: Walka o Śląsk Cieszyński w r. 1919. Cieszyn: 1934, s. 141.
- ↑ Czesław Brzoza: Kraków między wojnami: kalendarium 28 X 1918 – 6 IX 1939. Kraków: 1998. s. 183
BibliografiaEdytuj
- Henryk Kosk: Generalicja Polska. T. 1. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998