Franciszek Antoni Woelke

Franciszek Antoni Woelke (ur. 13 lipca 1788 w Braniewie, zm. 13 stycznia 1862 w Kielcach) – językoznawca, filolog klasyczny, profesor Uniwersytetu Warszawskiego w dobie Królestwa Polskiego (kongresowego), twórca m.in. Słownika łacińsko-grecko-polskiego[1][2].

Franciszek Antoni Woelke
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1788
Braniewo

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1862
Kielce

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filologia klasyczna
Alma Mater

Uniwersytet w Getyndze

Doktorat

1824

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Królewski Uniwersytet Warszawski

Życiorys edytuj

Franciszek Woelke urodził się w Braniewie w Prusach Wschodnich w rodzinie kupca Antoniego i Katarzyny z domu Frietz. W rodzinnym Braniewie ukończył, dzięki opiece stryja, kanonika warmińskiego ks. Michała Woelkego, w 1806 roku Liceum Hosianum. Następnie naukę pobierał w szkole pijarów w Warszawie, a od 1808 roku pracował już w konwikcie pijarów w Warszawie jako nauczyciel języków starożytnych, języka francuskiego i niemieckiego. W 1814 roku Woelke został pierwszym profesorem w Szkole Departamentowej w Sejnach. W 1816 wysłano go na koszt rządu na dalsze studia za granicę. Studiował filologię klasyczną w Berlinie, następnie w Getyndze. Po powrocie z zagranicy mianowany został profesorem literatury starożytnej w wojewódzkiej szkole w Lublinie. Ponieważ w Warszawie były lepsze warunki do pracy naukowej, czynił zabiegi o przeniesie się tamże. W 1823 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnym filologii klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1824 roku rada Uniwersytetu Warszawskiego bez żadnego egzaminu, jedynie opierając się na jego pracach, przyznała mu tytuł doktora filozofii. Po zamknięciu uczelni wykładał języki oraz literaturę grecką i rzymską na Warszawskich Kursach Dodatkowych Pedagogicznych. Od 1837 roku w Instytucie Agronomicznym na Marymoncie uczył języka niemieckiego. Prowadził także lektoraty z łaciny na kursach z zakresu prawa. W 1839 otrzymał za zasługi pedagogiczne i naukowe dziedziczne szlachectwo polskie i podpisywał się odtąd Franciszek Antoni de Woelke. Zawsze podkreślał swoje warmińskie pochodzenie[3].

W 1831 roku wydał w Warszawie swe najważniejsze i najobszerniejsze dzieło — Słownik łacińsko-grecko-polski[4]. Był również autorem gramatyki greckiej dla szkół oraz kilku rozpraw, między innymi Quod litterarum antiquarum...

Przypisy edytuj

  1. Filolog klasyczny w anegdocie, Jerzy Starnawski, Meander 1-2/06. [dostęp 2018-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-11)].
  2. Franciszek Woelke - Encyklopedia Warmii i Mazur, „Encyklopedia Warmii i Mazur” [dostęp 2018-11-10] (pol.).
  3. Tadeusz Oracki Mazurzy i Warmiacy jako profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1818-1831 : (z zagadnień wkładu Mazurów i Warmiaków do nauki i kultury polskiej w XIX wieku), Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 4, 528-557, 1961
  4. Słownik łacińsko-grecko-polski [online], polona.pl [dostęp 2019-09-09].

Linki zewnętrzne edytuj