Franciszek Bernard Mniszech

kasztelan sądecki

Franciszek Bernard Wandalin Mniszech herbu własnego[1] (ur. ok. 1590, zm. 30 grudnia 1661 w Dukli) – kasztelan sądecki w latach 1638–1661, starosta sanocki w latach 1613–1659, starosta dembowiecki przed 1616 rokiem do 1657 roku[2], starosta szczerzecki w latach 1653–1661, dworzanin królewski, sędzia kapturowy ziemi sanockiej w 1648 roku[3].

Franciszek Bernard Wandalin Mniszech
Herb
Mniszech
Rodzina

Mniszchowie herbu własnego

Data urodzenia

ok. 1590

Data śmierci

30 grudnia 1661

Ojciec

Jerzy Mniszech

Matka

Jadwiga Tarło

Żona

Barbara Stadnicka

Dzieci

Jerzy Jan Wandalin Mniszech

Życiorys edytuj

Brat Maryny Mniszchównej, carowej Rosji.

Ojcem jego był Jerzy Mniszech, a dziadkiem Mikołaj Mniszech (1484–1553) przybyły z Wielkich Kończyc na Morawach.

Około 1610 ożenił się z Barbarą Bączalską z Bączala. II żoną została Barbara Stadnicka ze Żmigrodu Stadnicka, ich syn Jerzy Jan Wandalin Mniszech (1664), którego żoną była Anna Chodkiewiczówna wybudował dwór obronny zwany Janogrodem.

Studiował w Padwie w 1615 roku[4].

Poseł na sejm zwyczajny 1629 roku i sejm 1631 roku z województwa ruskiego[5]. Sędzia kapturowy ziemi sanockiej w 1632 roku[6]. Poseł na sejm koronacyjny 1633 roku[7]. W 1641 roku wyznaczony został senatorem rezydentem[8].

Franciszek Mniszech kupił w 1636 r. część Dukli, jaką otrzymała wdowa Męcińska po poległym w czasie wyprawy na Moskwę w 1618 Franciszku Męcińskim. W 1638 przystąpił do odbudowy zamku w Dukli, fortyfikując go wałami i bastionami. Jednak Duklę złupiły wojska Jerzego II Rakoczego 16 marca 1657.

Zmarł 30 grudnia 1661 w czasie epidemii w Dukli.

Przypisy edytuj

  1. Maurycy Horn, Franciszek Bernard Mniszech, [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXI, 1975, s. 460.
  2. Krzysztof Chłapowski, Starostowie w Malopolsce 1565-1668, [w:] Społeczeństwo staropolskie, t. IV red. A. Wyczański, Warszawa 1986, s. 121.
  3. Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wskutek fundacyi śp. Aleksandra hr. Stadnickiego. Wyd. staraniem Galicyjskiego Wydziału Krajowego. T. 21. Lauda sejmikowe. T. 2. Lauda wiszeńskie 1648-1673 r., Lwów 1911, s. 15.
  4. Marcin Broniarczyk, Wykształcenie świeckich senatorów w Koronie za Władysława IV. Kwartalnik Historyczny, rocznik CXIX, 2012, 2, s. 289.
  5. Jan Seredyka, Parlamentarzyści drugiej połowy panowania Zygmunta III Wazy, Opole 1989, s. 101.
  6. Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wskutek fundacyi śp. Aleksandra hr. Stadnickiego. Wyd. staraniem Galicyjskiego Wydziału Krajowego. T. 20. Lauda sejmikowe. T. 1. Lauda wiszeńskie 1572-1648 r., Lwów 1909, s. 324.
  7. Jan Dzięgielewski, Izba poselska w systemie władzy Rzeczypospolitej w czasach Władysława IV, Warszawa 1992, s. 173.
  8. Volumina Legum. T. IV. Petersburg 1860, s. 21.

Bibliografia edytuj

  • Z. Wójcik; Historia powszechna XVI-XVII wieku, Warszawa, 1968.
  • J. Michalak: Dukla i okolice, Krosno 1996, s. 46.